الاقتصاد الزراعي هو ميدان تطبيقي يهتم بتطبيق النظرية الاقتصادية في تحسين الإنتاج وتوزيع الغذاء والألياف. بدأ الاقتصاد الزراعي بوصفه فرعًا في الاقتصاد يتناول استخدام الأرض على وجه التحديد، وركز على مضاعفة غلة المحصول مع الحفاظ على نظام بيئي ذي تربة جيدة. اتّسع نطاق التخصص على مدى القرن العشرين وأصبح نطاقه الحالي أكثر اتساعًا. يشمل الاقتصاد الزراعي في الوقت الراهن جملة من المجالات التطبيقية مع قدر كبير من التداخل مع الاقتصاد التقليدي.[1][2][3][4] قدّم الاقتصاديون الزراعيون إسهامات هامة للأبحاث في الاقتصاد، والاقتصاد القياسي، واقتصاديات التنمية، والاقتصاد البيئي. يؤثر الاقتصاد الزراعي في السياسة الغذائية والزراعية والبيئية.
عُرِّف الاقتصاد أنه دراسة تخصيص الموارد في ظلّ الشح. يُحسّن الاقتصاد الزراعي، أو تطبيق الأساليب الاقتصادية القرارات الصادرة من جانب المنتجين الزراعيين، وتعاظمت أهميته في مطلع القرن العشرين. يُعزى ميدان الاقتصاد الزراعي إلى الأعمال ذات الصلة باقتصاد الأراضي. يُعدّ هنري تشارلز تايلور أعظم المساهمين في تأسيس قسم الاقتصاد الزراعي عام 1909 في ولاية ويسكونسن.[5]
ثيودر شولتز الفائز بجائزة نوبل في العلوم الاقتصادية عام 1979، هو مُسهِم أخر، ومن أوائل من بحث في اقتصاديات التنمية بوصفها مشكلة ذات صلة مباشرة بالزراعة،[6] كما أدى دورًا رئيسيًا في تأسيس الاقتصاد القياسي بوصفه وسيلةً تستخدم في تحليل الاقتصاد الزراعي تجريبيًا؛ أشار في مقالته الشهيرة عام 1956 أن تحليل الموارد الزراعية يتأصّل في «الرمل المسفي»، ومعنى ذلك أنه كان وببساطة ما زال لا يجري بالشكل الصحيح.[7]
يلخص أحد الباحثين تطور الاقتصاد الزراعي على النحو الآتي:
برز الاقتصاد الزراعي في أواخر القرن التاسع عشر، ووحد نظرية المنشأة مع نظرية التسويق والتنظيم، وتطور على نطاق واسع طيلة القرن العشرين بوصفه فرعًا تجريبيًا من الاقتصاد العام. كان الاختصاص يرتبط ارتباطًا وثيقًا بالتطبيقات التجريبية للإحصاء الرياضي وقدّم إسهامات مبكرة وملموسة لأساليب الاقتصاد القياسي. انجذب الاقتصاديون الزراعيون في ستينيات القرن العشرين وبعد ذلك مع تعاقد القطاعات الزراعية في دول منظمة التعاون الاقتصادي والتنمية (OECD) إلى مشاكل التنمية في البلدان الفقيرة، وانعكاسات سياسة التجارة والاقتصاد الكلي للزراعة في البلدان الغنية، بالإضافة إلى جملة من مشاكل الإنتاج، والاستهلاك والمشاكل البيئية ومشاكل الموارد. [8]
اقتصاد کشاورزی
قدّم الاقتصاديون الزراعيون العديد من الإسهامات ذائعة الصيت في ميدان الاقتصاد مع نماذج مثل النموذج العنكبوتي،[9] ونماذج تسعير انحدار المنفعة، والتقنية الجديدة ونماذج الانتشار التي ابتكرها (تسفي غريليشيز)،[10] والإنتاجية متعددة العوامل ونظرية الكفاءة والقياس، وانحدار المعاملات العشوائي. يُستشهد بالقطاع الزراعي كثيرًا بوصفه خير مثال على النموذج الاقتصادي للمنافسة المثالية.[11][12][13][14]
اقتُرِح الاقتصاد الزراعي في آسيا بدايةً في قسم الاقتصاد الزراعي في جامعة لوس بانوس في الفلبين عام 1919. تحوّل ميدان الاقتصاد الزراعي في الوقت الحاضر إلى اختصاص يتّسم بدرجة أكبر من التكاملية ذلك لأنه يغطي إدارة المزارع واقتصاد الإنتاج، التمويل الريفي والمؤسسات، التسويق الزراعي والأسعار، السياسة الزراعية والتنمية، الغذاء واقتصاد التغذية، اقتصاد الموارد الطبيعية والبيئية.
وفقًا لأحد الباحثين في الميدان، اهتم الاقتصاد الزراعي منذ سبعينيات القرن الماضي بشكل رئيسي بسبعة موضوعات رئيسة: البيئة الزراعية والموارد؛ المخاطرة والشك؛ الغذاء واقتصاد المستهلك؛ الأسعار والمدخولات؛ هياكل السوق؛ التجارة والتنمية؛ التغيير التقني ورأس المال البشري. [15]
ساهم الاقتصاديون الزراعيون في ميدان الاقتصاد البيئي في ثلاثة جوانب رئيسية: ابتكار حوافز للتحكم بالآثار الخارجية البيئية (مثل تلوث الماء الناجم عن الإنتاج الزراعي)، تقدير قيمة الفوائد غير السوقية من الموارد الطبيعية والمزايا البيئية (مثل التماس المناظر الطبيعية الريفية)، الترابط المتشابك ين الأنشطة الاقتصادية والتداعيات البيئية.[16] طوّر الاقتصاديون الزراعيون بخصوص الموارد الطبيعية وسائل كمية لتحسين إدارة الأراضي، والحيلولة دون التعرية، وإدارة الآفات، وحماية التنوع الإحيائي، ودرأ أمراض الماشية.[17]
رغم أنه في مرحلة ما كان تركيز الاقتصاد الزراعي يصب بشكل رئيسي في القضايا الزراعية، درس الاقتصاديون الزراعيون في الأعوام الأخيرة موضوعات شتّى تتعلق بالاقتصاد ذو الاستهلاك الغذائي. إلى جانب تأكيد الاقتصاديين منذ فترة طويلة على تأثيرات الأسعار والمدخولات، درس الباحثون في هذا الميدان كيف تؤثر المعلومات وخصائص الجودة على سلوك المستهلك. ساهم الاقتصاديون الزراعيون في فهم كيف تقوم الأسر بالاختيار بين شراء الطعام أو إعداده في المنزل، وكيفية تحديد أسعار الغذاء، وتحديد خط الفقر، وكيف يستجيب المستهلكون للتغييرات في الأسعار والدخل على نحو توافقي، إضافةً إلى وسائل الاستقصاء والتجريب لفهم أذواق المستهلكين.[18]
تناولت أبحاث الاقتصاد الزراعي تضاؤل العائدات في الإنتاج الزراعي فضلًا عن تكاليف المزارعين واستجابات العرض. طبقت معظم الأبحاث نظرية الاقتصاد على القرارات المتّخذة على المستوى الزراعي. حققت دراسات المخاطرة واتخاذ القرار في ظل الشك استخدامات حقيقية لإحداث سياسات التأمين وفهم كيف يتخذ المزارعون في البلدان النامية قراراتهم بشأن اعتماد التكنولوجيا. لهذه الموضوعات أهمية في فهم فرص إنتاج غذاء كاف للنمو السكاني العالمي، مع مراعاة التحديات البيئية والموارد الجديدة مثل ندرة المياه والاحتباس الحراري العالمي.[19]
تهتم اقتصاديات التنمية اهتمامًا واسع النطاق بتحسين الأوضاع المعيشية في البلدان ذات الدخل المحدود، وتحسين الأداء الاقتصادي في البيئات ذات الدخل المحدود. نظرًا لأن الزراعة تحتل جزءًا كبيرًا في معظم الاقتصادات النامية من حيث التوظيف وحصة الناتج الإجمالي المحلي على حد سواء، كان الاقتصاديون الزراعيون في طليعة المنهج التجريبي فيما يخص اقتصاديات التنمية، مما ساهم في فهمنا لدور الزراعة في التنمية الاقتصادية، والنمو الاقتصادي والتحول الهيكلي. يهتم العديد من الاقتصاديين الزراعيين بالنظم الغذائية في الاقتصادات النامية، وأوجه الترابط بين الزراعة والتغذية، وطرائق تفاعل الزراعة مع غيرها من الميادين، مثل البيئة الطبيعية.[20][21]
يعقد الاتحاد الدولي للاقتصاديين الزراعيين (IAAE) مؤتمره الأساسي كل ثلاث سنوات، وهو اتحاد مهني عالمي النطاق. ويصدر مجلة الاقتصاد الزراعي.[22] توجد كذلك الرابطة الأوروبية لخبراء الاقتصاد الزراعي (EAAE)، والرابطة الأفريقية لخبراء الاقتصاد الزراعي (AAAE)، والجمعية الأسترالية للاقتصاد الزراعي واقتصاد الموارد. يقوم المعهد الدولي لبحوث السياسات الغذائية بعمل ملموس في الاقتصاد الزراعي على الصعيد الدولي.
تعد الرابطة الاقتصادية التطبيقية والزراعية (AAEA) الرابطة المهنية الرئيسية في الولايات المتحدة، والتي تعقد مؤتمرها السنوي الخاص بها وتشارك كذلك برعاية الجلسات السنوية لرابطة العلوم الاجتماعية المتحالفة (ASSA). تصدر الرابطة الاقتصادية التطبيقية والزراعية المجلة الأمريكية للاقتصاد الزراعي وسياسات ورؤى الاقتصاد التطبيقي.
يجد حملة الشهادات من أقسام الاقتصاد الزراعي والتطبيقي فرصًا وظيفية في العديد من قطاعات الاقتصاد: الإدارة الزراعية، والأعمال التجارية الزراعية، وأسواق السلع الأساسية، والتعليم، والقطاع المالي، والقطاع الحكومي، الإدارة البيئية والموارد الطبيعية، والعقارات، والعلاقات العامة. تتطلب المسارات المهنية في الاقتصاد الزراعي درجة البكالوريوس كحد أدنى، وتستلزم الوظائف البحثية في هذا الميدان تدريبًا على مستوى الدراسات العليا؛ انظر درجة الماجستير في الاقتصاد الزراعي.[23] عدّ مركز جورج تاون للتعليم والقوى العاملة في دراسة عام 2011 أن الاقتصاد الزراعي يعادل المركز الثامن من أصل 171 ميدان من ناحية القابلية للتوظيف. [24][25]
“The Story of The Department of Agricultural Economics: 1909-1972”
“Agricultural Economics: A Brief Intellectual History”
“Agricultural Economics: A Brief Intellectual History”
اقتصاد کشاورزی، بخشی کاربردی از علم اقتصاد است که به بکارگیری نظریههای مختلف اقتصادی برای بهینه کردن تولید و توزیع غذا و مواد خوراکی میپردازد.
در ابتدا اقتصاد کشاورزی شاخهای از اقتصاد بود که تنها به مطالعه و بررسی کاربری زمین می پرداخت و هدفش به حداکثر رساندن بازده محصولات کشاورزی در عین حفاظت از اکوسیستم خاک بود.
در طول قرن بیستم این رشته گسترش یافت و دامنهی کنونی آن بسیار وسیعتر گردید و علوم دیگر را نیز در بر گرفت.
اقتصاد کشاورزی امروزه رشتهها و زمینههای کاربردی متنوعی را شامل می شود و همپوشانی قابل توجهی با اقتصاد متعارف دارد.
اقتصاد کشاورزی مشارکتهای بسیاری را برای تحقیق در رشتههای اقتصاد، اقتصاد سنجی، اقتصاد توسعه و اقتصاد محیط زیست به عمل رسانده است.
از گذشته تا جهان امروز یکی از مشکلات اساسی بشر تأمین نیازهای غذایی است، به گونهای که امنیت غذایی به عنوان یکی از اهداف مهم در صدر برنامههای دولتها قرار گرفتهاست. بدون شک به منظور نیل به امنیت غذایی علاوه بر اتخاذ سیاستهای مطلوب و برخورداری از منابع کافی، تولید کشاورزی باید به گونهای باشد که تمامی نیازهای جامعه را برآورده کند. تولید کشاورزی نیازمند دو گروه عوامل تولیدی است:
با توجه به اهمیت و ضرورت مدیریت و اقتصاد کشاورزی، این عامل به عنوان شرط کافی تولید تلقی میگردد؛ بنابراین به منظور تولید کشاورزی مطلوب و بهینه، وجود عوامل فیزیکی و غیر فیزیکی تولید در کنار یکدیگر لازم و ملزوم هم میباشند.
اقتصاد به عنوان علم مطالعه تخصیص منابع تحت کمبود تعریف شده است. اقتصاد کشاورزی یا استفاده از روشهای اقتصادی برای بهینه سازی تصمیمات گرفته شده توسط تولیدکنندگان کشاورزی ، در اوایل قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت. رشته اقتصاد کشاورزی را می توان در کارهای مربوط به اقتصاد زمین جستجو کرد. هنری چارلز تیلور با تأسیس دپارتمان اقتصاد کشاورزی در ویسکانسین در سال 1909 بیشترین همکاری را داشت.
اقتصاد کشاورزی
یکی دیگر از مشارکت کنندگان ، برنده جایزه اقتصاد نوبل 1979 تئودور شولتز ، در میان اولین کسانی بود که اقتصاد توسعه را به عنوان مشکلی که مستقیماً به کشاورزی مربوط بود بررسی کرد. شولتز همچنین در ایجاد اقتصاد سنجی به عنوان ابزاری برای استفاده در تحلیل تجربی اقتصاد کشاورزی بسیار موثر بود. وی در مقاله برجسته خود در سال 1956 اشاره كرد كه تجزیه و تحلیل عرضه كشاورزی ریشه در “جابجایی شن و ماسه” دارد ، و این بدان معنی است كه به درستی انجام نشده است.
یک دانشمند توسعه اقتصاد کشاورزی را به صورت زیر خلاصه می کند:
اقتصاد کشاورزی در اواخر قرن نوزدهم بوجود آمد ، تئوری شرکت را با تئوری بازاریابی و سازمان ترکیب کرد و در طول قرن 20 عمدتا به عنوان یک شاخه تجربی از اقتصاد عمومی توسعه یافت. این رشته ارتباط تنگاتنگی با کاربردهای تجربی آمار ریاضی داشت و کمکهای اولیه و قابل توجهی به روشهای اقتصادسنجی داشت. در دهه 1960 و پس از آن ، همزمان با انقباض بخشهای کشاورزی در کشورهای OECD ، اقتصاددانان کشاورزی به سمت مشکلات توسعه کشورهای فقیر ، پیامدهای سیاست تجارت و اقتصاد کلان کشاورزی در کشورهای ثروتمند ، و انواع تولید ، مصرف و مشکلات زیست محیطی و منابع.
اقتصاددانان کشاورزی با مدل هایی مانند مدل تار عنکبوت ،مدل قیمت گذاری رگرسیون هیدونیک ،
فناوری جدید و مدل های انتشار (Zvi Griliches ) ، نظریه بهره وری و بهره وری چند عاملی ، اندازه گیری و ضریب رگرسیون ضرایب تصادفی مشارکت های مشهور و قابل توجهی در اقتصاد داشته است.
بخش مزرعه اغلب به عنوان نمونه برجسته ای از الگوی رقابت اقتصادی کامل ذکر می شود.
در آسیا ، اقتصاد کشاورزی برای اولین بار توسط گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فیلیپین در لس بائوس در سال 1919 ارائه شد. امروز ، رشته اقتصاد کشاورزی به یک رشته ادغام پذیرتر تبدیل شده است که شامل مدیریت مزرعه و اقتصاد تولید ، بودجه روستایی و موسسات ، بازاریابی و قیمت های کشاورزی ، سیاست و توسعه کشاورزی ، اقتصاد غذا و تغذیه و اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی می باشد.
به گفته یک محقق در این زمینه ، از دهه 1970 ، اقتصاد کشاورزی در درجه اول بر هفت موضوع اصلی متمرکز شده است: محیط کشاورزی و منابع ؛ خطر و عدم اطمینان اقتصاد غذا و مصرف کننده ؛ قیمتها و درآمدها ساختارهای بازار تجارت و توسعه؛ و تغییرات فنی و سرمایه انسانی.
محیط کشاورزی و منابع طبیعی
زمینه اقتصاد محیط زیست ، اقتصاددانان کشاورزی در سه زمینه اصلی سهیم بوده اند: طراحی مشوق هایی برای کنترل عوامل خارجی محیطی (مانند آلودگی آب به دلیل تولید محصولات کشاورزی) ، برآورد ارزش منافع غیر بازاری از منابع طبیعی و امکانات رفاهی محیطی (مانند یک چشم انداز جذاب روستایی) ، و رابطه متقابل پیچیده بین فعالیت های اقتصادی و پیامدهای زیست محیطی. با توجه به منابع طبیعی ، اقتصاددانان کشاورزی ابزارهای کمّی برای بهبود مدیریت زمین ، جلوگیری از فرسایش ، کنترل آفات ، محافظت از تنوع زیستی و پیشگیری از بیماری های دام تولید کرده اند.
اقتصاد غذا و مصرف کننده
در حالی که در یک زمان ، حوزه اقتصاد کشاورزی عمدتاً به موضوعات سطح مزرعه متمرکز بود ، در سالهای اخیر اقتصاددانان کشاورزی موضوعات متنوعی را در رابطه با اقتصاد مصرف غذا مورد مطالعه قرار داده اند. علاوه بر تأکید دیرینه اقتصاددانان بر تأثیرات قیمت ها و درآمد ، محققان در این زمینه چگونگی تأثیر اطلاعات و کیفیت ویژگی های مصرف کننده را بررسی کرده اند. اقتصاددانان کشاورزی به درک چگونگی انتخاب خانوارها بین خرید غذا یا تهیه آن در خانه ، نحوه تعیین قیمت مواد غذایی ، تعریف آستانه فقر ، چگونگی واکنش مصرف کنندگان به تغییرات قیمت و درآمد به طور مداوم و ابزار تحقیق و آزمایش برای درک کمک کرده اند.
اقتصاد تولید و مدیریت مزرعه
تحقیقات اقتصاد کشاورزی به کاهش بازده در تولید محصولات کشاورزی و همچنین هزینه های کشاورزان و پاسخ های عرضه پرداخته است. تحقیقات زیادی تئوری اقتصادی را در تصمیمات سطح مزرعه اعمال کرده است. مطالعات مربوط به ریسک و تصمیم گیری تحت عدم اطمینان ، کاربردهای واقعی در سیاست های بیمه محصول و درک چگونگی انتخاب کشاورزان در کشورهای در حال توسعه در مورد پذیرش فناوری دارد. این موضوعات برای درک چشم انداز تولید غذای کافی برای جمعیت در حال رشد جهان ، با توجه به منابع جدید و چالش های زیست محیطی مانند کمبود آب و تغییرات آب و هوایی جهانی ، مهم هستند.
اقتصاد توسعه
اقتصاد توسعه عموماً به بهبود شرایط زندگی در کشورهای کم درآمد و بهبود عملکرد اقتصادی در شرایط کم درآمد توجه دارد. از آنجا که کشاورزی بخش بزرگی از اکثر اقتصادهای در حال توسعه است ، هم از نظر اشتغال و هم از نظر سهم تولید ناخالص داخلی ، اقتصاددانان کشاورزی پیشگام تحقیقات تجربی در مورد اقتصاد توسعه بوده اند و به درک ما از نقش کشاورزی در توسعه اقتصادی ، رشد اقتصادی و ساختاری کمک می کنند. دگرگونی. بسیاری از اقتصاددانان کشاورزی به سیستم های غذایی اقتصادهای در حال توسعه ، ارتباطات بین کشاورزی و تغذیه و روش های تعامل کشاورزی با سایر حوزه ها مانند محیط طبیعی علاقه مند هستند.
IAAE انجمن بین المللی و حرفه ای اقتصاددانان کشاورزی است که هر سه سال کنفرانس اصلی خود را برگزار می کند همچنین این انجمن مجله
Agricultural Economy را منتشر می کند.
EAAE انجمن حرفه ای اقتصادکشاورزی اروپا و AAAE انجمن حرفه ای اقتصاد کشاورزی در آفریقاست.
در ایالات متحده آمریکا انجمن اصلی اقتصاد کشاورزی AAEA است که سالانه کنفرانس خود را برگزار می کند.
انجمن اقتصاد کشاورزی در اقیانوسیه در استرالیا فعالیت می کند.
اقتصاد کشاورزی شاخه تخصصی و مجزایی از علم اقتصاد است که با حوزه عملی وکاری گستردهای که به لحاظ کمی و گستردگی در همه جای کشورها دارد و همچنین از جنبه کیفی ونیز تنوعها در محصولات مختلف زراعی، باغی، دامی، شیلاتی و نظایر اینها وجود دارد که زمینههای فراوانی را برای فعالیتهای مستقیم و غیر مستقیم فراهم میسازد. اقتصاد کشاورزی عوامل اقتصادی مؤثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار میدهد و این امکان را به کشاورز میدهد که با مقدار زمین و سایر نهاده های تولید که در اختیار دارد حداکثر سود را بدست آورد. به بیان دیگر اقتصاد کشاورزی عبارت از کاربرد اصول و نظریههای اقتصاد عمومی در فرایند تولید، مبادله، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام اولیه مورد نیاز سایر بخش هاست. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که اقتصاد کشاورزی، روشهای چگونگی استفاده مطلوب و بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوهها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار میدهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتوانند با تکیه بر دانش و اندوختههای علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرحهای توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقهای یا ملی بپردازند و همچنین از طریق بکارگیری روشهای تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدلهای ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع یا مصرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه مینمایند. متخصصان اقتصاد کشاورزی در فعالیتهای آموزشی و تحقیقاتی مرتبط با مسائل اقتصادی بخش کشاورزی نیز میتوانند همکاری نمایند.
با توجه به اهمیت تولید کشاورزی در امنیت غذایی جامعه و نیز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی تولید و با نظر گرفتن اینکه کشاورزان در این زمینه اطلاع کمی دارند (به خصوص کشاورزان ایران) اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از شاخههای علوم کشاورزی از حدود یک قرن پیش در کنار سایر رشتههای کشاورزی به تدریج مطرح شد و با سیر تکاملیاش امروزه به شکل یک دانش منسجم و مدرن در مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی در اختیار مشتاقان علم و جامعه کشاورزی قرار گرفتهاست. در عرصه فعالیتهای زراعی، حضور متخصصانی که علاوه بر دانش کشاورزی، اصول علم اقتصاد را نیز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربیات و دانش خود، در زمینه برنامهریزی و تهیه طرحهای تولیدی محصولات کشاورزی بهطور اقتصادی فعالیت کنند، از ضروریات تحول کشاورزی کشور است و این امر، جایگاه و اهمیت رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی را به خوبی مشخص میکند. وبا توجه به این که امروزه یکی از راههای تحت سلطه درآوردن کشورها وابسته کردن از طریق مواد غذایی است.
کشاورزی را به عنوان نیروی محرکه رشد اقتصادی در مراحل اولیه توسعه دانستهاند و در مراحل بعدی رشد هم برای بخش کشاورزی حداقل پنج نقش عمده (تأمین درآمد، ایجاد اشتغال، تأمین غذا، ایجاد بازار وارز آوری) را در تغییر ساختار اقتصاد قائل هستند. به لحاظ خصوصیات عدم وابستگی بخش کشاورزی به خارج و فراهم بودن امکانات و منبع داخلی، حرکت اولیه رشد اقتصادی میتواند از بخش کشاورزی باشد. به طوری که ممکن است چنین اولویتی برای بخشهای دیگر و در مراحل اولیه فراهم نباشد.
بخش کشاورزی معمولاً با هر بخش دیگری به صورت رقابتی عمل نمیکند، بلکه رشد آن، میتواند مکمل رشد بخشهای دیگر باشد. توجه دقیق تر به اکثر عواملی که مورد استفاده بخش کشاورزی است، میتواند رقیب نبودن رشد این بخش را با رشد سایر بخشها توجیه نماید.
اقتصاددانان به دلیل اهمیت بخش کشاورزی برای آن مدلهای ارائه دادند. عبارتند از:
نقش بخش کشاورزی از لحاظ تأمین درآمد، اشتغال، ارزآوری، بازار و به ویژه تأمین غذا در میان سایر بخشها از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ذیل به آن میپردازیم.
دانشگاه های مختلفی در ایران در مقاطع مختلف به صورت سراسری و دانشگاه آزاد و پیام نور در این رشته پذیرش دارند.
بر اساس گزارشی در تیرماه سال ۱۳۹۳، در ایران در بین کالاهای وارداتی دانه سخت گندم در صدر وارداتیها با دومیلیونو۱۴۳هزارتن به ارزش ۷۵۱میلیوندلار قرار دارد و در رتبههای بعدی نیز بهترتیب برنج، دانه ذرت دامی، کنجاله سویا، شکر تصفیهنشده و روغن خام سویا جای گرفتهاست.[۱]
اقتصاد کشاورزی، بخشی کاربردی از علم اقتصاد است که به بکارگیری نظریههای مختلف اقتصادی برای بهینه کردن تولید و توزیع غذا و مواد خوراکی میپردازد.
در ابتدا اقتصاد کشاورزی شاخهای از اقتصاد بود که تنها به مطالعه و بررسی کاربری زمین می پرداخت و هدفش به حداکثر رساندن بازده محصولات کشاورزی در عین حفاظت از اکوسیستم خاک بود.
در طول قرن بیستم این رشته گسترش یافت و دامنهی کنونی آن بسیار وسیعتر گردید و علوم دیگر را نیز در بر گرفت.
اقتصاد کشاورزی امروزه رشتهها و زمینههای کاربردی متنوعی را شامل می شود و همپوشانی قابل توجهی با اقتصاد متعارف دارد.
اقتصاد کشاورزی مشارکتهای بسیاری را برای تحقیق در رشتههای اقتصاد، اقتصاد سنجی، اقتصاد توسعه و اقتصاد محیط زیست به عمل رسانده است.
از گذشته تا جهان امروز یکی از مشکلات اساسی بشر تأمین نیازهای غذایی است، به گونهای که امنیت غذایی به عنوان یکی از اهداف مهم در صدر برنامههای دولتها قرار گرفتهاست. بدون شک به منظور نیل به امنیت غذایی علاوه بر اتخاذ سیاستهای مطلوب و برخورداری از منابع کافی، تولید کشاورزی باید به گونهای باشد که تمامی نیازهای جامعه را برآورده کند. تولید کشاورزی نیازمند دو گروه عوامل تولیدی است:
با توجه به اهمیت و ضرورت مدیریت و اقتصاد کشاورزی، این عامل به عنوان شرط کافی تولید تلقی میگردد؛ بنابراین به منظور تولید کشاورزی مطلوب و بهینه، وجود عوامل فیزیکی و غیر فیزیکی تولید در کنار یکدیگر لازم و ملزوم هم میباشند.
اقتصاد به عنوان علم مطالعه تخصیص منابع تحت کمبود تعریف شده است. اقتصاد کشاورزی یا استفاده از روشهای اقتصادی برای بهینه سازی تصمیمات گرفته شده توسط تولیدکنندگان کشاورزی ، در اوایل قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت. رشته اقتصاد کشاورزی را می توان در کارهای مربوط به اقتصاد زمین جستجو کرد. هنری چارلز تیلور با تأسیس دپارتمان اقتصاد کشاورزی در ویسکانسین در سال 1909 بیشترین همکاری را داشت.
اقتصاد کشاورزی
یکی دیگر از مشارکت کنندگان ، برنده جایزه اقتصاد نوبل 1979 تئودور شولتز ، در میان اولین کسانی بود که اقتصاد توسعه را به عنوان مشکلی که مستقیماً به کشاورزی مربوط بود بررسی کرد. شولتز همچنین در ایجاد اقتصاد سنجی به عنوان ابزاری برای استفاده در تحلیل تجربی اقتصاد کشاورزی بسیار موثر بود. وی در مقاله برجسته خود در سال 1956 اشاره كرد كه تجزیه و تحلیل عرضه كشاورزی ریشه در “جابجایی شن و ماسه” دارد ، و این بدان معنی است كه به درستی انجام نشده است.
یک دانشمند توسعه اقتصاد کشاورزی را به صورت زیر خلاصه می کند:
اقتصاد کشاورزی در اواخر قرن نوزدهم بوجود آمد ، تئوری شرکت را با تئوری بازاریابی و سازمان ترکیب کرد و در طول قرن 20 عمدتا به عنوان یک شاخه تجربی از اقتصاد عمومی توسعه یافت. این رشته ارتباط تنگاتنگی با کاربردهای تجربی آمار ریاضی داشت و کمکهای اولیه و قابل توجهی به روشهای اقتصادسنجی داشت. در دهه 1960 و پس از آن ، همزمان با انقباض بخشهای کشاورزی در کشورهای OECD ، اقتصاددانان کشاورزی به سمت مشکلات توسعه کشورهای فقیر ، پیامدهای سیاست تجارت و اقتصاد کلان کشاورزی در کشورهای ثروتمند ، و انواع تولید ، مصرف و مشکلات زیست محیطی و منابع.
اقتصاددانان کشاورزی با مدل هایی مانند مدل تار عنکبوت ،مدل قیمت گذاری رگرسیون هیدونیک ،
فناوری جدید و مدل های انتشار (Zvi Griliches ) ، نظریه بهره وری و بهره وری چند عاملی ، اندازه گیری و ضریب رگرسیون ضرایب تصادفی مشارکت های مشهور و قابل توجهی در اقتصاد داشته است.
بخش مزرعه اغلب به عنوان نمونه برجسته ای از الگوی رقابت اقتصادی کامل ذکر می شود.
در آسیا ، اقتصاد کشاورزی برای اولین بار توسط گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فیلیپین در لس بائوس در سال 1919 ارائه شد. امروز ، رشته اقتصاد کشاورزی به یک رشته ادغام پذیرتر تبدیل شده است که شامل مدیریت مزرعه و اقتصاد تولید ، بودجه روستایی و موسسات ، بازاریابی و قیمت های کشاورزی ، سیاست و توسعه کشاورزی ، اقتصاد غذا و تغذیه و اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی می باشد.
به گفته یک محقق در این زمینه ، از دهه 1970 ، اقتصاد کشاورزی در درجه اول بر هفت موضوع اصلی متمرکز شده است: محیط کشاورزی و منابع ؛ خطر و عدم اطمینان اقتصاد غذا و مصرف کننده ؛ قیمتها و درآمدها ساختارهای بازار تجارت و توسعه؛ و تغییرات فنی و سرمایه انسانی.
محیط کشاورزی و منابع طبیعی
زمینه اقتصاد محیط زیست ، اقتصاددانان کشاورزی در سه زمینه اصلی سهیم بوده اند: طراحی مشوق هایی برای کنترل عوامل خارجی محیطی (مانند آلودگی آب به دلیل تولید محصولات کشاورزی) ، برآورد ارزش منافع غیر بازاری از منابع طبیعی و امکانات رفاهی محیطی (مانند یک چشم انداز جذاب روستایی) ، و رابطه متقابل پیچیده بین فعالیت های اقتصادی و پیامدهای زیست محیطی. با توجه به منابع طبیعی ، اقتصاددانان کشاورزی ابزارهای کمّی برای بهبود مدیریت زمین ، جلوگیری از فرسایش ، کنترل آفات ، محافظت از تنوع زیستی و پیشگیری از بیماری های دام تولید کرده اند.
اقتصاد غذا و مصرف کننده
در حالی که در یک زمان ، حوزه اقتصاد کشاورزی عمدتاً به موضوعات سطح مزرعه متمرکز بود ، در سالهای اخیر اقتصاددانان کشاورزی موضوعات متنوعی را در رابطه با اقتصاد مصرف غذا مورد مطالعه قرار داده اند. علاوه بر تأکید دیرینه اقتصاددانان بر تأثیرات قیمت ها و درآمد ، محققان در این زمینه چگونگی تأثیر اطلاعات و کیفیت ویژگی های مصرف کننده را بررسی کرده اند. اقتصاددانان کشاورزی به درک چگونگی انتخاب خانوارها بین خرید غذا یا تهیه آن در خانه ، نحوه تعیین قیمت مواد غذایی ، تعریف آستانه فقر ، چگونگی واکنش مصرف کنندگان به تغییرات قیمت و درآمد به طور مداوم و ابزار تحقیق و آزمایش برای درک کمک کرده اند.
اقتصاد تولید و مدیریت مزرعه
تحقیقات اقتصاد کشاورزی به کاهش بازده در تولید محصولات کشاورزی و همچنین هزینه های کشاورزان و پاسخ های عرضه پرداخته است. تحقیقات زیادی تئوری اقتصادی را در تصمیمات سطح مزرعه اعمال کرده است. مطالعات مربوط به ریسک و تصمیم گیری تحت عدم اطمینان ، کاربردهای واقعی در سیاست های بیمه محصول و درک چگونگی انتخاب کشاورزان در کشورهای در حال توسعه در مورد پذیرش فناوری دارد. این موضوعات برای درک چشم انداز تولید غذای کافی برای جمعیت در حال رشد جهان ، با توجه به منابع جدید و چالش های زیست محیطی مانند کمبود آب و تغییرات آب و هوایی جهانی ، مهم هستند.
اقتصاد توسعه
اقتصاد توسعه عموماً به بهبود شرایط زندگی در کشورهای کم درآمد و بهبود عملکرد اقتصادی در شرایط کم درآمد توجه دارد. از آنجا که کشاورزی بخش بزرگی از اکثر اقتصادهای در حال توسعه است ، هم از نظر اشتغال و هم از نظر سهم تولید ناخالص داخلی ، اقتصاددانان کشاورزی پیشگام تحقیقات تجربی در مورد اقتصاد توسعه بوده اند و به درک ما از نقش کشاورزی در توسعه اقتصادی ، رشد اقتصادی و ساختاری کمک می کنند. دگرگونی. بسیاری از اقتصاددانان کشاورزی به سیستم های غذایی اقتصادهای در حال توسعه ، ارتباطات بین کشاورزی و تغذیه و روش های تعامل کشاورزی با سایر حوزه ها مانند محیط طبیعی علاقه مند هستند.
IAAE انجمن بین المللی و حرفه ای اقتصاددانان کشاورزی است که هر سه سال کنفرانس اصلی خود را برگزار می کند همچنین این انجمن مجله
Agricultural Economy را منتشر می کند.
EAAE انجمن حرفه ای اقتصادکشاورزی اروپا و AAAE انجمن حرفه ای اقتصاد کشاورزی در آفریقاست.
در ایالات متحده آمریکا انجمن اصلی اقتصاد کشاورزی AAEA است که سالانه کنفرانس خود را برگزار می کند.
انجمن اقتصاد کشاورزی در اقیانوسیه در استرالیا فعالیت می کند.
اقتصاد کشاورزی شاخه تخصصی و مجزایی از علم اقتصاد است که با حوزه عملی وکاری گستردهای که به لحاظ کمی و گستردگی در همه جای کشورها دارد و همچنین از جنبه کیفی ونیز تنوعها در محصولات مختلف زراعی، باغی، دامی، شیلاتی و نظایر اینها وجود دارد که زمینههای فراوانی را برای فعالیتهای مستقیم و غیر مستقیم فراهم میسازد. اقتصاد کشاورزی عوامل اقتصادی مؤثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار میدهد و این امکان را به کشاورز میدهد که با مقدار زمین و سایر نهاده های تولید که در اختیار دارد حداکثر سود را بدست آورد. به بیان دیگر اقتصاد کشاورزی عبارت از کاربرد اصول و نظریههای اقتصاد عمومی در فرایند تولید، مبادله، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام اولیه مورد نیاز سایر بخش هاست. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که اقتصاد کشاورزی، روشهای چگونگی استفاده مطلوب و بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوهها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار میدهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتوانند با تکیه بر دانش و اندوختههای علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرحهای توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقهای یا ملی بپردازند و همچنین از طریق بکارگیری روشهای تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدلهای ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع یا مصرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه مینمایند. متخصصان اقتصاد کشاورزی در فعالیتهای آموزشی و تحقیقاتی مرتبط با مسائل اقتصادی بخش کشاورزی نیز میتوانند همکاری نمایند.
با توجه به اهمیت تولید کشاورزی در امنیت غذایی جامعه و نیز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی تولید و با نظر گرفتن اینکه کشاورزان در این زمینه اطلاع کمی دارند (به خصوص کشاورزان ایران) اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از شاخههای علوم کشاورزی از حدود یک قرن پیش در کنار سایر رشتههای کشاورزی به تدریج مطرح شد و با سیر تکاملیاش امروزه به شکل یک دانش منسجم و مدرن در مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی در اختیار مشتاقان علم و جامعه کشاورزی قرار گرفتهاست. در عرصه فعالیتهای زراعی، حضور متخصصانی که علاوه بر دانش کشاورزی، اصول علم اقتصاد را نیز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربیات و دانش خود، در زمینه برنامهریزی و تهیه طرحهای تولیدی محصولات کشاورزی بهطور اقتصادی فعالیت کنند، از ضروریات تحول کشاورزی کشور است و این امر، جایگاه و اهمیت رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی را به خوبی مشخص میکند. وبا توجه به این که امروزه یکی از راههای تحت سلطه درآوردن کشورها وابسته کردن از طریق مواد غذایی است.
کشاورزی را به عنوان نیروی محرکه رشد اقتصادی در مراحل اولیه توسعه دانستهاند و در مراحل بعدی رشد هم برای بخش کشاورزی حداقل پنج نقش عمده (تأمین درآمد، ایجاد اشتغال، تأمین غذا، ایجاد بازار وارز آوری) را در تغییر ساختار اقتصاد قائل هستند. به لحاظ خصوصیات عدم وابستگی بخش کشاورزی به خارج و فراهم بودن امکانات و منبع داخلی، حرکت اولیه رشد اقتصادی میتواند از بخش کشاورزی باشد. به طوری که ممکن است چنین اولویتی برای بخشهای دیگر و در مراحل اولیه فراهم نباشد.
بخش کشاورزی معمولاً با هر بخش دیگری به صورت رقابتی عمل نمیکند، بلکه رشد آن، میتواند مکمل رشد بخشهای دیگر باشد. توجه دقیق تر به اکثر عواملی که مورد استفاده بخش کشاورزی است، میتواند رقیب نبودن رشد این بخش را با رشد سایر بخشها توجیه نماید.
اقتصاددانان به دلیل اهمیت بخش کشاورزی برای آن مدلهای ارائه دادند. عبارتند از:
نقش بخش کشاورزی از لحاظ تأمین درآمد، اشتغال، ارزآوری، بازار و به ویژه تأمین غذا در میان سایر بخشها از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ذیل به آن میپردازیم.
دانشگاه های مختلفی در ایران در مقاطع مختلف به صورت سراسری و دانشگاه آزاد و پیام نور در این رشته پذیرش دارند.
بر اساس گزارشی در تیرماه سال ۱۳۹۳، در ایران در بین کالاهای وارداتی دانه سخت گندم در صدر وارداتیها با دومیلیونو۱۴۳هزارتن به ارزش ۷۵۱میلیوندلار قرار دارد و در رتبههای بعدی نیز بهترتیب برنج، دانه ذرت دامی، کنجاله سویا، شکر تصفیهنشده و روغن خام سویا جای گرفتهاست.[۱]
اقتصاد کشاورزی، بخشی کاربردی از علم اقتصاد است که به بکارگیری نظریههای مختلف اقتصادی برای بهینه کردن تولید و توزیع غذا و مواد خوراکی میپردازد.
در ابتدا اقتصاد کشاورزی شاخهای از اقتصاد بود که تنها به مطالعه و بررسی کاربری زمین می پرداخت و هدفش به حداکثر رساندن بازده محصولات کشاورزی در عین حفاظت از اکوسیستم خاک بود.
در طول قرن بیستم این رشته گسترش یافت و دامنهی کنونی آن بسیار وسیعتر گردید و علوم دیگر را نیز در بر گرفت.
اقتصاد کشاورزی امروزه رشتهها و زمینههای کاربردی متنوعی را شامل می شود و همپوشانی قابل توجهی با اقتصاد متعارف دارد.
اقتصاد کشاورزی مشارکتهای بسیاری را برای تحقیق در رشتههای اقتصاد، اقتصاد سنجی، اقتصاد توسعه و اقتصاد محیط زیست به عمل رسانده است.
از گذشته تا جهان امروز یکی از مشکلات اساسی بشر تأمین نیازهای غذایی است، به گونهای که امنیت غذایی به عنوان یکی از اهداف مهم در صدر برنامههای دولتها قرار گرفتهاست. بدون شک به منظور نیل به امنیت غذایی علاوه بر اتخاذ سیاستهای مطلوب و برخورداری از منابع کافی، تولید کشاورزی باید به گونهای باشد که تمامی نیازهای جامعه را برآورده کند. تولید کشاورزی نیازمند دو گروه عوامل تولیدی است:
با توجه به اهمیت و ضرورت مدیریت و اقتصاد کشاورزی، این عامل به عنوان شرط کافی تولید تلقی میگردد؛ بنابراین به منظور تولید کشاورزی مطلوب و بهینه، وجود عوامل فیزیکی و غیر فیزیکی تولید در کنار یکدیگر لازم و ملزوم هم میباشند.
اقتصاد به عنوان علم مطالعه تخصیص منابع تحت کمبود تعریف شده است. اقتصاد کشاورزی یا استفاده از روشهای اقتصادی برای بهینه سازی تصمیمات گرفته شده توسط تولیدکنندگان کشاورزی ، در اوایل قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت. رشته اقتصاد کشاورزی را می توان در کارهای مربوط به اقتصاد زمین جستجو کرد. هنری چارلز تیلور با تأسیس دپارتمان اقتصاد کشاورزی در ویسکانسین در سال 1909 بیشترین همکاری را داشت.
اقتصاد کشاورزی
یکی دیگر از مشارکت کنندگان ، برنده جایزه اقتصاد نوبل 1979 تئودور شولتز ، در میان اولین کسانی بود که اقتصاد توسعه را به عنوان مشکلی که مستقیماً به کشاورزی مربوط بود بررسی کرد. شولتز همچنین در ایجاد اقتصاد سنجی به عنوان ابزاری برای استفاده در تحلیل تجربی اقتصاد کشاورزی بسیار موثر بود. وی در مقاله برجسته خود در سال 1956 اشاره كرد كه تجزیه و تحلیل عرضه كشاورزی ریشه در “جابجایی شن و ماسه” دارد ، و این بدان معنی است كه به درستی انجام نشده است.
یک دانشمند توسعه اقتصاد کشاورزی را به صورت زیر خلاصه می کند:
اقتصاد کشاورزی در اواخر قرن نوزدهم بوجود آمد ، تئوری شرکت را با تئوری بازاریابی و سازمان ترکیب کرد و در طول قرن 20 عمدتا به عنوان یک شاخه تجربی از اقتصاد عمومی توسعه یافت. این رشته ارتباط تنگاتنگی با کاربردهای تجربی آمار ریاضی داشت و کمکهای اولیه و قابل توجهی به روشهای اقتصادسنجی داشت. در دهه 1960 و پس از آن ، همزمان با انقباض بخشهای کشاورزی در کشورهای OECD ، اقتصاددانان کشاورزی به سمت مشکلات توسعه کشورهای فقیر ، پیامدهای سیاست تجارت و اقتصاد کلان کشاورزی در کشورهای ثروتمند ، و انواع تولید ، مصرف و مشکلات زیست محیطی و منابع.
اقتصاددانان کشاورزی با مدل هایی مانند مدل تار عنکبوت ،مدل قیمت گذاری رگرسیون هیدونیک ،
فناوری جدید و مدل های انتشار (Zvi Griliches ) ، نظریه بهره وری و بهره وری چند عاملی ، اندازه گیری و ضریب رگرسیون ضرایب تصادفی مشارکت های مشهور و قابل توجهی در اقتصاد داشته است.
بخش مزرعه اغلب به عنوان نمونه برجسته ای از الگوی رقابت اقتصادی کامل ذکر می شود.
در آسیا ، اقتصاد کشاورزی برای اولین بار توسط گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فیلیپین در لس بائوس در سال 1919 ارائه شد. امروز ، رشته اقتصاد کشاورزی به یک رشته ادغام پذیرتر تبدیل شده است که شامل مدیریت مزرعه و اقتصاد تولید ، بودجه روستایی و موسسات ، بازاریابی و قیمت های کشاورزی ، سیاست و توسعه کشاورزی ، اقتصاد غذا و تغذیه و اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی می باشد.
به گفته یک محقق در این زمینه ، از دهه 1970 ، اقتصاد کشاورزی در درجه اول بر هفت موضوع اصلی متمرکز شده است: محیط کشاورزی و منابع ؛ خطر و عدم اطمینان اقتصاد غذا و مصرف کننده ؛ قیمتها و درآمدها ساختارهای بازار تجارت و توسعه؛ و تغییرات فنی و سرمایه انسانی.
محیط کشاورزی و منابع طبیعی
زمینه اقتصاد محیط زیست ، اقتصاددانان کشاورزی در سه زمینه اصلی سهیم بوده اند: طراحی مشوق هایی برای کنترل عوامل خارجی محیطی (مانند آلودگی آب به دلیل تولید محصولات کشاورزی) ، برآورد ارزش منافع غیر بازاری از منابع طبیعی و امکانات رفاهی محیطی (مانند یک چشم انداز جذاب روستایی) ، و رابطه متقابل پیچیده بین فعالیت های اقتصادی و پیامدهای زیست محیطی. با توجه به منابع طبیعی ، اقتصاددانان کشاورزی ابزارهای کمّی برای بهبود مدیریت زمین ، جلوگیری از فرسایش ، کنترل آفات ، محافظت از تنوع زیستی و پیشگیری از بیماری های دام تولید کرده اند.
اقتصاد غذا و مصرف کننده
در حالی که در یک زمان ، حوزه اقتصاد کشاورزی عمدتاً به موضوعات سطح مزرعه متمرکز بود ، در سالهای اخیر اقتصاددانان کشاورزی موضوعات متنوعی را در رابطه با اقتصاد مصرف غذا مورد مطالعه قرار داده اند. علاوه بر تأکید دیرینه اقتصاددانان بر تأثیرات قیمت ها و درآمد ، محققان در این زمینه چگونگی تأثیر اطلاعات و کیفیت ویژگی های مصرف کننده را بررسی کرده اند. اقتصاددانان کشاورزی به درک چگونگی انتخاب خانوارها بین خرید غذا یا تهیه آن در خانه ، نحوه تعیین قیمت مواد غذایی ، تعریف آستانه فقر ، چگونگی واکنش مصرف کنندگان به تغییرات قیمت و درآمد به طور مداوم و ابزار تحقیق و آزمایش برای درک کمک کرده اند.
اقتصاد تولید و مدیریت مزرعه
تحقیقات اقتصاد کشاورزی به کاهش بازده در تولید محصولات کشاورزی و همچنین هزینه های کشاورزان و پاسخ های عرضه پرداخته است. تحقیقات زیادی تئوری اقتصادی را در تصمیمات سطح مزرعه اعمال کرده است. مطالعات مربوط به ریسک و تصمیم گیری تحت عدم اطمینان ، کاربردهای واقعی در سیاست های بیمه محصول و درک چگونگی انتخاب کشاورزان در کشورهای در حال توسعه در مورد پذیرش فناوری دارد. این موضوعات برای درک چشم انداز تولید غذای کافی برای جمعیت در حال رشد جهان ، با توجه به منابع جدید و چالش های زیست محیطی مانند کمبود آب و تغییرات آب و هوایی جهانی ، مهم هستند.
اقتصاد توسعه
اقتصاد توسعه عموماً به بهبود شرایط زندگی در کشورهای کم درآمد و بهبود عملکرد اقتصادی در شرایط کم درآمد توجه دارد. از آنجا که کشاورزی بخش بزرگی از اکثر اقتصادهای در حال توسعه است ، هم از نظر اشتغال و هم از نظر سهم تولید ناخالص داخلی ، اقتصاددانان کشاورزی پیشگام تحقیقات تجربی در مورد اقتصاد توسعه بوده اند و به درک ما از نقش کشاورزی در توسعه اقتصادی ، رشد اقتصادی و ساختاری کمک می کنند. دگرگونی. بسیاری از اقتصاددانان کشاورزی به سیستم های غذایی اقتصادهای در حال توسعه ، ارتباطات بین کشاورزی و تغذیه و روش های تعامل کشاورزی با سایر حوزه ها مانند محیط طبیعی علاقه مند هستند.
IAAE انجمن بین المللی و حرفه ای اقتصاددانان کشاورزی است که هر سه سال کنفرانس اصلی خود را برگزار می کند همچنین این انجمن مجله
Agricultural Economy را منتشر می کند.
EAAE انجمن حرفه ای اقتصادکشاورزی اروپا و AAAE انجمن حرفه ای اقتصاد کشاورزی در آفریقاست.
در ایالات متحده آمریکا انجمن اصلی اقتصاد کشاورزی AAEA است که سالانه کنفرانس خود را برگزار می کند.
انجمن اقتصاد کشاورزی در اقیانوسیه در استرالیا فعالیت می کند.
اقتصاد کشاورزی شاخه تخصصی و مجزایی از علم اقتصاد است که با حوزه عملی وکاری گستردهای که به لحاظ کمی و گستردگی در همه جای کشورها دارد و همچنین از جنبه کیفی ونیز تنوعها در محصولات مختلف زراعی، باغی، دامی، شیلاتی و نظایر اینها وجود دارد که زمینههای فراوانی را برای فعالیتهای مستقیم و غیر مستقیم فراهم میسازد. اقتصاد کشاورزی عوامل اقتصادی مؤثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار میدهد و این امکان را به کشاورز میدهد که با مقدار زمین و سایر نهاده های تولید که در اختیار دارد حداکثر سود را بدست آورد. به بیان دیگر اقتصاد کشاورزی عبارت از کاربرد اصول و نظریههای اقتصاد عمومی در فرایند تولید، مبادله، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام اولیه مورد نیاز سایر بخش هاست. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که اقتصاد کشاورزی، روشهای چگونگی استفاده مطلوب و بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوهها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار میدهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتوانند با تکیه بر دانش و اندوختههای علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرحهای توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقهای یا ملی بپردازند و همچنین از طریق بکارگیری روشهای تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدلهای ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع یا مصرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه مینمایند. متخصصان اقتصاد کشاورزی در فعالیتهای آموزشی و تحقیقاتی مرتبط با مسائل اقتصادی بخش کشاورزی نیز میتوانند همکاری نمایند.
با توجه به اهمیت تولید کشاورزی در امنیت غذایی جامعه و نیز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی تولید و با نظر گرفتن اینکه کشاورزان در این زمینه اطلاع کمی دارند (به خصوص کشاورزان ایران) اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از شاخههای علوم کشاورزی از حدود یک قرن پیش در کنار سایر رشتههای کشاورزی به تدریج مطرح شد و با سیر تکاملیاش امروزه به شکل یک دانش منسجم و مدرن در مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی در اختیار مشتاقان علم و جامعه کشاورزی قرار گرفتهاست. در عرصه فعالیتهای زراعی، حضور متخصصانی که علاوه بر دانش کشاورزی، اصول علم اقتصاد را نیز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربیات و دانش خود، در زمینه برنامهریزی و تهیه طرحهای تولیدی محصولات کشاورزی بهطور اقتصادی فعالیت کنند، از ضروریات تحول کشاورزی کشور است و این امر، جایگاه و اهمیت رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی را به خوبی مشخص میکند. وبا توجه به این که امروزه یکی از راههای تحت سلطه درآوردن کشورها وابسته کردن از طریق مواد غذایی است.
کشاورزی را به عنوان نیروی محرکه رشد اقتصادی در مراحل اولیه توسعه دانستهاند و در مراحل بعدی رشد هم برای بخش کشاورزی حداقل پنج نقش عمده (تأمین درآمد، ایجاد اشتغال، تأمین غذا، ایجاد بازار وارز آوری) را در تغییر ساختار اقتصاد قائل هستند. به لحاظ خصوصیات عدم وابستگی بخش کشاورزی به خارج و فراهم بودن امکانات و منبع داخلی، حرکت اولیه رشد اقتصادی میتواند از بخش کشاورزی باشد. به طوری که ممکن است چنین اولویتی برای بخشهای دیگر و در مراحل اولیه فراهم نباشد.
بخش کشاورزی معمولاً با هر بخش دیگری به صورت رقابتی عمل نمیکند، بلکه رشد آن، میتواند مکمل رشد بخشهای دیگر باشد. توجه دقیق تر به اکثر عواملی که مورد استفاده بخش کشاورزی است، میتواند رقیب نبودن رشد این بخش را با رشد سایر بخشها توجیه نماید.
اقتصاددانان به دلیل اهمیت بخش کشاورزی برای آن مدلهای ارائه دادند. عبارتند از:
نقش بخش کشاورزی از لحاظ تأمین درآمد، اشتغال، ارزآوری، بازار و به ویژه تأمین غذا در میان سایر بخشها از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ذیل به آن میپردازیم.
دانشگاه های مختلفی در ایران در مقاطع مختلف به صورت سراسری و دانشگاه آزاد و پیام نور در این رشته پذیرش دارند.
بر اساس گزارشی در تیرماه سال ۱۳۹۳، در ایران در بین کالاهای وارداتی دانه سخت گندم در صدر وارداتیها با دومیلیونو۱۴۳هزارتن به ارزش ۷۵۱میلیوندلار قرار دارد و در رتبههای بعدی نیز بهترتیب برنج، دانه ذرت دامی، کنجاله سویا، شکر تصفیهنشده و روغن خام سویا جای گرفتهاست.[۱]
اقتصاد کشاورزی، بخشی کاربردی از علم اقتصاد است که به بکارگیری نظریههای مختلف اقتصادی برای بهینه کردن تولید و توزیع غذا و مواد خوراکی میپردازد.
در ابتدا اقتصاد کشاورزی شاخهای از اقتصاد بود که تنها به مطالعه و بررسی کاربری زمین می پرداخت و هدفش به حداکثر رساندن بازده محصولات کشاورزی در عین حفاظت از اکوسیستم خاک بود.
در طول قرن بیستم این رشته گسترش یافت و دامنهی کنونی آن بسیار وسیعتر گردید و علوم دیگر را نیز در بر گرفت.
اقتصاد کشاورزی امروزه رشتهها و زمینههای کاربردی متنوعی را شامل می شود و همپوشانی قابل توجهی با اقتصاد متعارف دارد.
اقتصاد کشاورزی مشارکتهای بسیاری را برای تحقیق در رشتههای اقتصاد، اقتصاد سنجی، اقتصاد توسعه و اقتصاد محیط زیست به عمل رسانده است.
از گذشته تا جهان امروز یکی از مشکلات اساسی بشر تأمین نیازهای غذایی است، به گونهای که امنیت غذایی به عنوان یکی از اهداف مهم در صدر برنامههای دولتها قرار گرفتهاست. بدون شک به منظور نیل به امنیت غذایی علاوه بر اتخاذ سیاستهای مطلوب و برخورداری از منابع کافی، تولید کشاورزی باید به گونهای باشد که تمامی نیازهای جامعه را برآورده کند. تولید کشاورزی نیازمند دو گروه عوامل تولیدی است:
با توجه به اهمیت و ضرورت مدیریت و اقتصاد کشاورزی، این عامل به عنوان شرط کافی تولید تلقی میگردد؛ بنابراین به منظور تولید کشاورزی مطلوب و بهینه، وجود عوامل فیزیکی و غیر فیزیکی تولید در کنار یکدیگر لازم و ملزوم هم میباشند.
اقتصاد به عنوان علم مطالعه تخصیص منابع تحت کمبود تعریف شده است. اقتصاد کشاورزی یا استفاده از روشهای اقتصادی برای بهینه سازی تصمیمات گرفته شده توسط تولیدکنندگان کشاورزی ، در اوایل قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت. رشته اقتصاد کشاورزی را می توان در کارهای مربوط به اقتصاد زمین جستجو کرد. هنری چارلز تیلور با تأسیس دپارتمان اقتصاد کشاورزی در ویسکانسین در سال 1909 بیشترین همکاری را داشت.
اقتصاد کشاورزی
یکی دیگر از مشارکت کنندگان ، برنده جایزه اقتصاد نوبل 1979 تئودور شولتز ، در میان اولین کسانی بود که اقتصاد توسعه را به عنوان مشکلی که مستقیماً به کشاورزی مربوط بود بررسی کرد. شولتز همچنین در ایجاد اقتصاد سنجی به عنوان ابزاری برای استفاده در تحلیل تجربی اقتصاد کشاورزی بسیار موثر بود. وی در مقاله برجسته خود در سال 1956 اشاره كرد كه تجزیه و تحلیل عرضه كشاورزی ریشه در “جابجایی شن و ماسه” دارد ، و این بدان معنی است كه به درستی انجام نشده است.
یک دانشمند توسعه اقتصاد کشاورزی را به صورت زیر خلاصه می کند:
اقتصاد کشاورزی در اواخر قرن نوزدهم بوجود آمد ، تئوری شرکت را با تئوری بازاریابی و سازمان ترکیب کرد و در طول قرن 20 عمدتا به عنوان یک شاخه تجربی از اقتصاد عمومی توسعه یافت. این رشته ارتباط تنگاتنگی با کاربردهای تجربی آمار ریاضی داشت و کمکهای اولیه و قابل توجهی به روشهای اقتصادسنجی داشت. در دهه 1960 و پس از آن ، همزمان با انقباض بخشهای کشاورزی در کشورهای OECD ، اقتصاددانان کشاورزی به سمت مشکلات توسعه کشورهای فقیر ، پیامدهای سیاست تجارت و اقتصاد کلان کشاورزی در کشورهای ثروتمند ، و انواع تولید ، مصرف و مشکلات زیست محیطی و منابع.
اقتصاددانان کشاورزی با مدل هایی مانند مدل تار عنکبوت ،مدل قیمت گذاری رگرسیون هیدونیک ،
فناوری جدید و مدل های انتشار (Zvi Griliches ) ، نظریه بهره وری و بهره وری چند عاملی ، اندازه گیری و ضریب رگرسیون ضرایب تصادفی مشارکت های مشهور و قابل توجهی در اقتصاد داشته است.
بخش مزرعه اغلب به عنوان نمونه برجسته ای از الگوی رقابت اقتصادی کامل ذکر می شود.
در آسیا ، اقتصاد کشاورزی برای اولین بار توسط گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فیلیپین در لس بائوس در سال 1919 ارائه شد. امروز ، رشته اقتصاد کشاورزی به یک رشته ادغام پذیرتر تبدیل شده است که شامل مدیریت مزرعه و اقتصاد تولید ، بودجه روستایی و موسسات ، بازاریابی و قیمت های کشاورزی ، سیاست و توسعه کشاورزی ، اقتصاد غذا و تغذیه و اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی می باشد.
به گفته یک محقق در این زمینه ، از دهه 1970 ، اقتصاد کشاورزی در درجه اول بر هفت موضوع اصلی متمرکز شده است: محیط کشاورزی و منابع ؛ خطر و عدم اطمینان اقتصاد غذا و مصرف کننده ؛ قیمتها و درآمدها ساختارهای بازار تجارت و توسعه؛ و تغییرات فنی و سرمایه انسانی.
محیط کشاورزی و منابع طبیعی
زمینه اقتصاد محیط زیست ، اقتصاددانان کشاورزی در سه زمینه اصلی سهیم بوده اند: طراحی مشوق هایی برای کنترل عوامل خارجی محیطی (مانند آلودگی آب به دلیل تولید محصولات کشاورزی) ، برآورد ارزش منافع غیر بازاری از منابع طبیعی و امکانات رفاهی محیطی (مانند یک چشم انداز جذاب روستایی) ، و رابطه متقابل پیچیده بین فعالیت های اقتصادی و پیامدهای زیست محیطی. با توجه به منابع طبیعی ، اقتصاددانان کشاورزی ابزارهای کمّی برای بهبود مدیریت زمین ، جلوگیری از فرسایش ، کنترل آفات ، محافظت از تنوع زیستی و پیشگیری از بیماری های دام تولید کرده اند.
اقتصاد غذا و مصرف کننده
در حالی که در یک زمان ، حوزه اقتصاد کشاورزی عمدتاً به موضوعات سطح مزرعه متمرکز بود ، در سالهای اخیر اقتصاددانان کشاورزی موضوعات متنوعی را در رابطه با اقتصاد مصرف غذا مورد مطالعه قرار داده اند. علاوه بر تأکید دیرینه اقتصاددانان بر تأثیرات قیمت ها و درآمد ، محققان در این زمینه چگونگی تأثیر اطلاعات و کیفیت ویژگی های مصرف کننده را بررسی کرده اند. اقتصاددانان کشاورزی به درک چگونگی انتخاب خانوارها بین خرید غذا یا تهیه آن در خانه ، نحوه تعیین قیمت مواد غذایی ، تعریف آستانه فقر ، چگونگی واکنش مصرف کنندگان به تغییرات قیمت و درآمد به طور مداوم و ابزار تحقیق و آزمایش برای درک کمک کرده اند.
اقتصاد تولید و مدیریت مزرعه
تحقیقات اقتصاد کشاورزی به کاهش بازده در تولید محصولات کشاورزی و همچنین هزینه های کشاورزان و پاسخ های عرضه پرداخته است. تحقیقات زیادی تئوری اقتصادی را در تصمیمات سطح مزرعه اعمال کرده است. مطالعات مربوط به ریسک و تصمیم گیری تحت عدم اطمینان ، کاربردهای واقعی در سیاست های بیمه محصول و درک چگونگی انتخاب کشاورزان در کشورهای در حال توسعه در مورد پذیرش فناوری دارد. این موضوعات برای درک چشم انداز تولید غذای کافی برای جمعیت در حال رشد جهان ، با توجه به منابع جدید و چالش های زیست محیطی مانند کمبود آب و تغییرات آب و هوایی جهانی ، مهم هستند.
اقتصاد توسعه
اقتصاد توسعه عموماً به بهبود شرایط زندگی در کشورهای کم درآمد و بهبود عملکرد اقتصادی در شرایط کم درآمد توجه دارد. از آنجا که کشاورزی بخش بزرگی از اکثر اقتصادهای در حال توسعه است ، هم از نظر اشتغال و هم از نظر سهم تولید ناخالص داخلی ، اقتصاددانان کشاورزی پیشگام تحقیقات تجربی در مورد اقتصاد توسعه بوده اند و به درک ما از نقش کشاورزی در توسعه اقتصادی ، رشد اقتصادی و ساختاری کمک می کنند. دگرگونی. بسیاری از اقتصاددانان کشاورزی به سیستم های غذایی اقتصادهای در حال توسعه ، ارتباطات بین کشاورزی و تغذیه و روش های تعامل کشاورزی با سایر حوزه ها مانند محیط طبیعی علاقه مند هستند.
IAAE انجمن بین المللی و حرفه ای اقتصاددانان کشاورزی است که هر سه سال کنفرانس اصلی خود را برگزار می کند همچنین این انجمن مجله
Agricultural Economy را منتشر می کند.
EAAE انجمن حرفه ای اقتصادکشاورزی اروپا و AAAE انجمن حرفه ای اقتصاد کشاورزی در آفریقاست.
در ایالات متحده آمریکا انجمن اصلی اقتصاد کشاورزی AAEA است که سالانه کنفرانس خود را برگزار می کند.
انجمن اقتصاد کشاورزی در اقیانوسیه در استرالیا فعالیت می کند.
اقتصاد کشاورزی شاخه تخصصی و مجزایی از علم اقتصاد است که با حوزه عملی وکاری گستردهای که به لحاظ کمی و گستردگی در همه جای کشورها دارد و همچنین از جنبه کیفی ونیز تنوعها در محصولات مختلف زراعی، باغی، دامی، شیلاتی و نظایر اینها وجود دارد که زمینههای فراوانی را برای فعالیتهای مستقیم و غیر مستقیم فراهم میسازد. اقتصاد کشاورزی عوامل اقتصادی مؤثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار میدهد و این امکان را به کشاورز میدهد که با مقدار زمین و سایر نهاده های تولید که در اختیار دارد حداکثر سود را بدست آورد. به بیان دیگر اقتصاد کشاورزی عبارت از کاربرد اصول و نظریههای اقتصاد عمومی در فرایند تولید، مبادله، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام اولیه مورد نیاز سایر بخش هاست. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که اقتصاد کشاورزی، روشهای چگونگی استفاده مطلوب و بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوهها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار میدهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتوانند با تکیه بر دانش و اندوختههای علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرحهای توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقهای یا ملی بپردازند و همچنین از طریق بکارگیری روشهای تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدلهای ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع یا مصرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه مینمایند. متخصصان اقتصاد کشاورزی در فعالیتهای آموزشی و تحقیقاتی مرتبط با مسائل اقتصادی بخش کشاورزی نیز میتوانند همکاری نمایند.
با توجه به اهمیت تولید کشاورزی در امنیت غذایی جامعه و نیز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی تولید و با نظر گرفتن اینکه کشاورزان در این زمینه اطلاع کمی دارند (به خصوص کشاورزان ایران) اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از شاخههای علوم کشاورزی از حدود یک قرن پیش در کنار سایر رشتههای کشاورزی به تدریج مطرح شد و با سیر تکاملیاش امروزه به شکل یک دانش منسجم و مدرن در مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی در اختیار مشتاقان علم و جامعه کشاورزی قرار گرفتهاست. در عرصه فعالیتهای زراعی، حضور متخصصانی که علاوه بر دانش کشاورزی، اصول علم اقتصاد را نیز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربیات و دانش خود، در زمینه برنامهریزی و تهیه طرحهای تولیدی محصولات کشاورزی بهطور اقتصادی فعالیت کنند، از ضروریات تحول کشاورزی کشور است و این امر، جایگاه و اهمیت رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی را به خوبی مشخص میکند. وبا توجه به این که امروزه یکی از راههای تحت سلطه درآوردن کشورها وابسته کردن از طریق مواد غذایی است.
کشاورزی را به عنوان نیروی محرکه رشد اقتصادی در مراحل اولیه توسعه دانستهاند و در مراحل بعدی رشد هم برای بخش کشاورزی حداقل پنج نقش عمده (تأمین درآمد، ایجاد اشتغال، تأمین غذا، ایجاد بازار وارز آوری) را در تغییر ساختار اقتصاد قائل هستند. به لحاظ خصوصیات عدم وابستگی بخش کشاورزی به خارج و فراهم بودن امکانات و منبع داخلی، حرکت اولیه رشد اقتصادی میتواند از بخش کشاورزی باشد. به طوری که ممکن است چنین اولویتی برای بخشهای دیگر و در مراحل اولیه فراهم نباشد.
بخش کشاورزی معمولاً با هر بخش دیگری به صورت رقابتی عمل نمیکند، بلکه رشد آن، میتواند مکمل رشد بخشهای دیگر باشد. توجه دقیق تر به اکثر عواملی که مورد استفاده بخش کشاورزی است، میتواند رقیب نبودن رشد این بخش را با رشد سایر بخشها توجیه نماید.
اقتصاددانان به دلیل اهمیت بخش کشاورزی برای آن مدلهای ارائه دادند. عبارتند از:
نقش بخش کشاورزی از لحاظ تأمین درآمد، اشتغال، ارزآوری، بازار و به ویژه تأمین غذا در میان سایر بخشها از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ذیل به آن میپردازیم.
دانشگاه های مختلفی در ایران در مقاطع مختلف به صورت سراسری و دانشگاه آزاد و پیام نور در این رشته پذیرش دارند.
بر اساس گزارشی در تیرماه سال ۱۳۹۳، در ایران در بین کالاهای وارداتی دانه سخت گندم در صدر وارداتیها با دومیلیونو۱۴۳هزارتن به ارزش ۷۵۱میلیوندلار قرار دارد و در رتبههای بعدی نیز بهترتیب برنج، دانه ذرت دامی، کنجاله سویا، شکر تصفیهنشده و روغن خام سویا جای گرفتهاست.[۱]
اطلاعات آماری نشریه (از دوره 13 به بعد)
میانگین زمان داوری (از تاریخ
دریافت مقاله تا اعلام نتیجه نهایی)
5.5
ماه
اقتصاد کشاورزی
مؤسسه پژوهشهای برنامه ریزی و اقتصاد کشاورزی در فروردین ماه سال 1372 در راستای اهدف راهبردی خود، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه را با رویکردهای “تأمین منابع و مأخذ علمی و اطلاعات لازم، ارایه راهکارهای منبعث از پژوهشهای انجام شده در زمینه مسایل محوری بخش کشاورزی، حمایت فکری نهادهای مسئول توسعه کشاورزی در پژوهش، ترویج و اشاعه علم اقتصاد کشاورزی، تبیین جایگاه بخش کشاورزی و روستایی در توسعه ملی، تشویق و ترغیب انجام پژوهشهای اقتصاد کشاورزی، توسعه و برنامهریزی در کشور و ایجاد فضای مناسب برای تبادل اندیشههای متخصصان و دست اندرکاران بخش کشاورزی و ایجاد تعامل بین دانشگاه و دستگاههای اجرایی ذیربط” بنیان نهاد. این نشریه در بهمن ماه سال 1379 به درجه علمی – پژوهشی ارتقاء یافت.
فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه در پایگاه استنادی علوم ایران(ISC)، پایگاه اطلاعات علمی جهاددانشگاهی (SID)، پایگاه مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (RICeST)، پایگاه نشریات کشور (Magiran) و پایگاه مجلات تخصصی نور (Noormags) نمایه شده است..
این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات، تابع قوانین کمیته اخلاق در انتشار (COPE) میباشد و از آییننامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی مینماید.
دسترسی به مقالات فصلنامه، آزاد است و فایل pdf مقالات به صورت رایگان قابل دانلود می باشد.
قابل توجه پژوهشگران گرامی:
صفحه 1-30
10.30490/aead.2020.305725.1093
زهرا ملکوتی خواه؛ زکریا فرج زاده
صفحه 31-63
10.30490/aead.2020.312856.1102
آناهیتا نظری گوران؛ سید مجتبی مجاوریان؛ میرسامان پیشوایی
صفحه 65-92
10.30490/aead.2020.265595.1020
پرنیان زند؛ حمیدرضا میرزایی خلیل آبادی؛ حسین مهرابی بشرآبادی؛ صدیقه نبی ییان
صفحه 93-124
10.30490/aead.2020.252673.0
سید علی حسینی یکانی؛ رضا حیدری کمال آبادی
صفحه 125-145
10.30490/aead.2020.252671.0
پریچهر نجفی؛ مسعود فهرستی ثانی؛ محمدرضا نظری؛ اکرم نشاط
صفحه 147-174
10.30490/aead.2020.122958
محمدامین شریفی؛ عبدالحمید پاپ زن؛ امیرحسین علی بیگی
صفحه 175-203
10.30490/aead.2020.304989.1090
عباس عبدشاهی؛ مصطفی مردانی نجف آبادی؛ منیره زینالی
صفحه 205-228
10.30490/aead.2020.337007.1174
حبیب اله سلامی؛ رضا شاکری بستان آباد
صفحه 229-259
10.30490/aead.2020.338263.1179
بهارک روستایی؛ مهدی کاظم نژاد؛ مینا ربیعی؛ سیده زهرا حسینی
اقتصاد کشاورزی
صفحه 261-285
10.30490/aead.2020.252546.0
محمد سیوندی نسب
رایانامه: aead@agri-peri.ac.ir
برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.
وضعیت آمار و اطلاعات نشریه اقتصاد کشاورزی
تعداد دوره
13
تعداد شماره
اقتصاد کشاورزی
50
تعداد نویسندگان
734
تعداد مشاهده چکیده مقاله
451623
تعداد دریافت فایل اصل مقاله
50018
تعداد مقالات ارسال شده(از ابتدای 97 تاکنون)
156
تعداد مقالات پذیرفته نشده (از ابتدای 97 تاکنون)
58
تعداد مقالات پذیرفته شده (از ابتدای 97 تاکنون)
24
تعداد مقالات بازپس گرفته شده (از ابتدای 97 تاکنون)
7
تعداد مقالات در دست بازنگری(از ابتدای 97 تاکنون)
57
درصد پذیرش
9/26
مدت زمان پذیرش (روز)
60
تعداد پایگاه های نمایه شده
18
تعداد داوران
160
نشریه اقتصاد کشاورزی در سایت های معتبر زیر نمایه شده است:
سیویلیکا(مرجع مقالات علمی)
پایگاه Academic Resource Index Researchbib
پایگاه Scientific Indexing Services
پایگاهDirectory of Research Journals Indexing
گوگل اسکولار
اقتصاد کشاورزی
روزهای پیگیری مقالات یکشنبه ها و سه شنبه ها از ساعت 10 الی 12 میباشد.
صفحه 1-25
10.22034/iaes.2020.116772.1737
محمد رضا زارع مهرجردی؛ سمیه امیرتیموری؛ سمیه نقوی؛ سونا پور علی مقدم
صفحه 27-49
10.22034/iaes.2020.124268.1761
بهزاد فکاری سردهایی؛ ناصر شاهنوشی؛ حسین محمدی
صفحه 47-87
10.22034/iaes.2020.124925.1765
علیرضا ثانی حیدری؛ محمود دانشور کاخکی؛ ناصر شاهنوشی؛ محمود صبوحی
صفحه 95-117
10.22034/iaes.2020.127749.1771
حامد رفیعی؛ دکتر امیرحسین چیذری؛ مهدیس عارف پور
صفحه 115-143
10.22034/iaes.2020.129241.1774
افسانه نیکوکار
صفحه 145-165
10.22034/iaes.2020.129892.1776
مریم احسانی؛ محمد بخشوده
این کار مجوز دارد تحت مجوز کریتیو کامنز تخصیص 4.0 بینالمللی.
برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.
journal/metrics
نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی از سال 1386 به صورت فصلنامه( 4 شماره در سال) چاپ می شود.
هدف از انتشار این نشریه افزایش توان علمی ، اساتید، پژوهشگران، دانشجویان و علاقمندان به مسایل کشاورزی از جنبه های کیفی و کمی است. مقالات علمی پژوهشی محققین محترم را درزمینه های اقتصاد کشاورزی، مدیریت کشاورزی، توسعه کشاورزی و روستایی و اقتصاد منابع طبیعی و محیط زیست را که برای اولین بار منتشر می شود ، می پذیرد
ناشر: دانشگاه فردوسی مشهد
ترتیب انتشار: فصلنامه (علمی)
اقتصاد کشاورزی
زبان انتشار: فارسی همراه با چکیده مبسوط
نوع داوری: دو سو ناشناس
سیاست انتشار: دسترسی آزاد به تمامی مقالات
رتبه در آخرین ارزیابی نشریات علمی کشور: ب
ضریب تاثیر(Impact Factor) در سال1396 :0.148
صفحه 239-257
10.22067/jead.2020.17730.0
سید محمد نظریان؛ منصور زیبایی؛ آذر شیخ زین الدین
صفحه 259-273
10.22067/jead.2020.39301
قاسم لیانی؛ محمد بخشوده؛ زینب احمدی کیا
صفحه 275-288
10.22067/jead.2020.17756.0
حبیب الله سلامی؛ عدالت سلیم اودلو
صفحه 289-303
10.22067/jead.2020.17780.0
ملیحه شیبانی؛ فاطمه رستگاری پور؛ تکتم محتشمی
صفحه 305-323
10.22067/jead.2020.17793.0
فاطمه معززی؛ غلامرضا یاوری؛ سیدحبیب الله موسوی؛ مهرداد باقری
صفحه 325-339
10.22067/jead.2020.17789.0
مجتبی سوختانلو؛ صمد دهقانپور؛ اصغر باقری
صفحه 341-356
10.22067/jead2.vi0.86889
حدیث کاوند؛ سامان ضیائی؛ مصطفی مردانی نجفآبادی
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
الزامات دسترسی آزاد نشریات
برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.
تعداد دورهها
16
تعداد شمارهها
49
تعداد مقالات
اقتصاد کشاورزی
773
تعداد نویسندگان
1,209
تعداد مشاهده مقاله
1,236,365
تعداد دریافت فایل اصل مقاله
791,198
نسبت مشاهده بر مقاله
1599.44
نسبت دریافت فایل بر مقاله
1023.54
تعداد مقالات ارسال شده
1,722
تعداد مقالات پذیرفته شده
554
زمان پذیرش (روز)
233
تعداد پایگاه های نمایه شده
3
تعداد داوران
249
خلاصۀ استاندارد: Iranian J Agric Econ Devel Res
نوبتهای چاپ: فصلنامه (علمی-پژوهشی)
ضریب تاثیر : 0.102
درصد پذیرش مقالات: (در سال 1398) 27%
وضعیت چاپ: الکترونیکی
نوع دسترسی: آزاد
زبان مجله: فارسی (چکیده انگلیسی)
حوزه تخصصی: علوم اقتصاد، ترویج و توسعه کشاورزی
هزینه داوری و چاپ مقاله: دارد
اقتصاد کشاورزی
نوع داوری: داوری دوسوکور
زمان داوری: حداقل 4 هفته
ایمیل مجله: ijaedr@gmail.com
این فصلنامه با حمایت مالی بانک کشاورزی انتشار می یابد.
لطفا قبل از ارسال مقاله حتما راهنمای نویسندگان را مطالعه فرمایید. (ارسال فایل تعهدنامه و چکیده گسترده مقالات الزامی است)
پرداخت از طریق پایا و با شناسه واریز انجام شود. لازم به ذکر است عدم استفاده از شناسه واریز به منزله عدم پرداخت وجه می باشد.
شناسه واریز: 338070581140107000000007120202
شماره حساب: 4001070503014262
شماره شبا: 560100004001070503014262
صفحه 635-645
10.22059/ijaedr.2020.285332.668786
احمد فتاحی؛ سید مهدی میر؛ فاطمه سخی
صفحه 645-660
10.22059/ijaedr.2019.287561.668807
میلاد امینی زاده؛ حسین محمدی؛ علیرضا کرباسی؛ حامد رفیعی
صفحه 661-677
10.22059/ijaedr.2020.283259.668772
مصطفی مردانی نجف آبادی؛ عباس میرزایی؛ نسرین اوحدی
صفحه 679-698
10.22059/ijaedr.2020.292103.668832
ساره خزائلی؛ هادی صاحبی؛ رمضان کلوندی؛ محمدسعید جبل عاملی
صفحه 699-714
10.22059/ijaedr.2020.306553.668930
فاطمه رزاقی بورخانی؛ مهدیه السادات میرترابی
صفحه 715-730
10.22059/ijaedr.2020.301549.668903
اکرم جوزی؛ لیلا صفا؛ نفیسه صلاحی مقدم
صفحه 731-744
10.22059/ijaedr.2019.290428.668827
مریم طهماسبی؛ بهمن خسروی پور؛ مسعود برادران؛ منصور غنیان
صفحه 745-759
10.22059/ijaedr.2020.282000.668759
ایوب محمدیان؛ جلیل حیدری دهویی؛ علیرضا قربانی
صفحه 761-776
10.22059/ijaedr.2020.303646.668913
فاطمه جعفری صیادی؛ فاطمه شفیعی
صفحه 777-795
10.22059/ijaedr.2020.291273.668829
مجتبی دهقانپور؛ مسعود یزدان پناه؛ معصومه فروزانی؛ غلامحسین عبدالله زاده
صفحه 797-816
10.22059/ijaedr.2020.303557.668912
امیر میمنت آبادی؛ سید شمس الدین حسینی؛ عبدالرحیم پدرام؛ صادق خلیلیان
صفحه 817-831
10.22059/ijaedr.2020.300604.668899
نیلوفر یاراحمدی؛ ابراهیم امیری تکلدانی؛ احمد ماکویی
صفحه 833-849
10.22059/ijaedr.2020.293029.668840
پریسا پای خسته؛ میلاد جودی دمیرچی؛ محمد رضا شاه پسند؛ نجیمه اسماعیلی
برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.
مجله علمی- پژوهشی « تحقیقات اقتصاد کشاورزی» دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت بر اساس رای مورخ 25/09/1387 پنجاه و سومین جلسه ی کمسیون بررسی و تایید مجله های علمی دانشگاه آزاد اسلامی مجوز انتشار دریافت نموده و طبق رای پنجاه و نهمین کمسیون بررسی و تایید مجله های دانشگاه آزاد اسلامی حائز شرایط دریافت درجه ی علمی- پژوهشی شناخته شد.
نوع نشریه: فصلنامه
مدیر مسئول: دکتر بهاء الدین نجفی
سر دبیر: دکتر غلامرضا سلطانی
اقتصاد کشاورزی
مدیر اجرایی: دکتر سیدنعمت اله موسوی
تماس با نشریه: تماس با نشریه برای پیگیری مقالات و … صرفاً از طریق سامانه مجله و صفحه شخصی فرد انجام گیرد
در صورت لزوم با ارسال ایمیل به آدرس jaemiau@gmail.com پیگیر باشید.
ضمن تشکر از انتخاب نشریه تحقیقات اقتصاد کشاورزی برای انتشار دستاوردهای علمی و نتایج تحقیقات خود، این نشریه اعلام میدارد که رعایت شیوهنامه در ارسال و نگارش مقالات، امری ضروری است، در غیر این صورت، مقاله وارد فرآیند داوری نخواهد شد.
جهت اطلاع از شیوه نامه به قسمت راهنمای نویسندگان مراجعه فرمایید.
نویسنده : بایزیدنژاد، دنیا؛ شیرزادی، سمیه؛ حسینی یکانی، سید علی؛ قادرزاده، حامد؛
مجله: پژوهشهای جدید در مدیریت و حسابداری » تابستان 1399، دوره جدید – شماره 39 (11 صفحه – از 242 تا 252 )
نویسنده : راسخی، بهروز؛ قنبری موحد، رضوان؛ علی بیگی، امیرحسین؛
مجله: اقتصاد فضا و توسعه روستایی » زمستان 1397 – شماره 26 علمی-پژوهشی/ISC (22 صفحه – از 127 تا 148 )
اقتصاد کشاورزی
نویسنده : علی پور، علیرضا؛ موسوی، سید حبیب اله؛
مجله: اقتصاد فضا و توسعه روستایی » زمستان 1397 – شماره 26 علمی-پژوهشی/ISC (22 صفحه – از 189 تا 210 )
نویسنده : بحرانی پور، علی؛ مرادی، افروز؛
مجله: پژوهشهای علوم تاریخی » پاییز و زمستان 1397، شماره 18 علمی-پژوهشی/ISC (20 صفحه – از 1 تا 20 )
نویسنده : مشایخی، سیامک؛ واحدی، مرتضی؛ محمدی، علی اکبر؛
مجله: تعاون و روستا » پاییز و زمستان 1397 – شماره 36 و 37 (28 صفحه – از 139 تا 166 )
نویسنده : استعلاجی، علیرضا؛ زارعی، یعقوب؛
مجله: اقتصاد فضا و توسعه روستایی » تابستان 1397 – شماره 24 علمی-پژوهشی/ISC (20 صفحه – از 87 تا 106 )
نویسنده : مطیعی لنگرودی، سید حسن؛ رضوانی، محمدرضا؛ دهقانی، ندا؛
مجله: اقتصاد فضا و توسعه روستایی » بهار 1397 – شماره 23 علمی-پژوهشی/ISC (18 صفحه – از 1 تا 18 )
نویسنده : رحمتی، محسن؛
مجله: پژوهشنامه خراسان بزرگ » دوره 6, شماره 22 بهار 1395 علمی-پژوهشی/ISC (11 صفحه – از 85 تا 95 )
نویسنده : کاظمی ثانی عطاالله، نسرین؛
مجله: دانش پیشگیری و مدیریت بحران » تابستان 1394 – شماره 16 علمی-پژوهشی/ISC (10 صفحه – از 109 تا 118 )
نویسنده : قدیری معصوم، مجتبی؛ سلمانی، محمد؛ فرجی سبکبار، حسن علی؛ قنبری نسب، علی؛
مجله: اقتصاد فضا و توسعه روستایی » پاییز 1393 – شماره 9 علمی-پژوهشی/ISC (20 صفحه – از 63 تا 82 )
نشانی: تهران، بزرگراه اشرفی اصفهانی، نرسیده به پل بزرگراه شهید همت، خیابان شهید قموشی، خیابان بهار، نبش کوچه چهارم، پلاک 1
کدپستی: 1461965381
تلفن و دورنگار: 4 الی 44265001
کارگاه های آموزشی
اقتصاد کشاورزی
اخبار
JCR
خبرگزاری سیناپرس
پیوندهای مرتبط
نشانی: تهران، بزرگراه اشرفی اصفهانی، نرسیده به پل بزرگراه شهید همت، خیابان شهید قموشی، خیابان بهار، نبش کوچه چهارم، پلاک 1
کدپستی: 1461965381
تلفن و دورنگار: 4 الی 44265001
کارگاه های آموزشی
اقتصاد کشاورزی
اخبار
JCR
خبرگزاری سیناپرس
پیوندهای مرتبط
