امام زمان کرونا

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامیو به نقل از ایبنا، حجت‌الاسلام دکتر قاسم ترخان، مدیر گروه تخصصی علوم انسانی قرآنی پژوهشگاه، در آستانه ولادت امام زمان (عج) در یادداشتی به این سوال پاسخ داده است که «در این بلای عمومی (بیماری کرونا) امام زمان (عج) کجاست و چه نقشی دارد».

گاهی گفته می‌شود که در این بلای عمومی (بیماری کرونا) امام زمان (عج) کجاست و چه نقشی دارد؟ این پرسش را می‌توان دو گونه مطرح کرد: گاهی پرسش ناظر به نقش خود امام زمان (عج) است و زمانی ناظر به نقش باورمندی به آن حضرت. الان بحث ما در قسمت اول است؛ در این باره باید نکاتی را مد نظر قرار داد:

۱- قرار نیست امام زمان (عج)، نظام اسباب و مسببات را به هم بریزد، همان‌گونه که سنت خدا نیز چنین چیزی نیست. عالم بر اساس نظام اسباب و مسببات اداره می‌شود، لذا ممکن است خود امام نیز که جزئی از همین عالم است، به بیماری مبتلا شود و از ما خواسته شود که برای سلامتی آن حضرت دعا کنیم.

۲- حوادث و پدیده‌هایی که در این عالم رخ می‌دهد، اسباب گوناگونی دارد، گاهی سبب و عامل بیماری، گناهی است که بشر مرتکب می‌شود؛ همانگونه که بسیاری از ابتلائات و مشکلات زیستی از ناحیه عملکرد نادرست بشر بوده است.

الان این بحث به صورت جدی مطرح است که آیا در پیدایش این بیماری اغراض شیطانی و دستکاری خود بشر دخیل بوده است یا خیر؟ بر این اساس آثار وضعی برخی از گناهان دامنگیر انسان‌ها می‌شود. این یک سنت و قانون الهی است.

امام زمان کرونا

در چنین مواردی نقش امام زمان (عج) چیست؟ آیا بناست آن‌ حضرت جلوی نتیجه‌ کار ناشایست بشر را بگیرد که اگر این بود، غیبتش اتفاق نمی‌افتاد. با غیبت آن حضرت بشر از فیوضات بسیاری محروم شد و در واقع بلائی را نمی‌توان مهم‌تر از آن شمرد، عامل این بلاء عظیم چه چیزی بوده است؟‌ یقینا یکی از مهمترین عوامل به عدم آمادگی و گناه بشر بر می‌گردد.

۳- نقش امام زمان (عج) در این عالم نقش فاعلی است؛ یعنی امام واسطه در نزول فیض از طرف خداوند بر بندگانش است و از این جهت در سلسله اسباب و علل فاعلی این عالم قرار دارد. این نقش فیض‌رسانی عام است و به زمان حضور، همچنین به انسان‌ها و مؤمنان اختصاص ندارد. در روایات آمده است که اگر حجت نباشد، زمین واژگون می‌شود یا از سر صدقه امام و مؤمنین است که به کافر هم روزی داده می‌شود. البته این مطلب استدلال عقلی هم دارد و صرفا به دلیل درون دینی تکیه نمی‌کند.

۴- لطف ویژه آن حضرت (عج) در قالب سنت مشروط تحقق می‌پذیرد؛ همانگونه که شرط گشایش و نزول برکات، ایمان و تقوای جوامع دانسته شده است. این لطف ویژه می‌تواند سبب‌سازی یا سبب‌سوزی باشد.

اگر تلاشی در جهت حصول این شرایط از سوی جوامع تحقق پیدا نکند، خود از لطف خاص محروم خواهند و باید خود را ملامت و سرزنش کنند. شفابخشی این دارو در گرو انجام برخی کارها است که با عدم تحقق شرط، جزاء هم تحقق نمی‌پذیرد. این قانون یک قانون مشروط است که تخلف‌ناپذیر است.

۵- جریان برخی بلاها بر اساس برخی از سنت‌های دیگر خداوند مثل سنت امتحان و ابتلا است. خداوند با ابتلای بشر، وی را در مسیر رشد قرار می‌دهد. انسان با این ابتلائات به ضعف خود پی می‌برد و به تضرع و زاری رو می‌آورد. این گریه‌ها‌ و دعا کردن‌ها، همان لبیک خدا است. ما باید کل‌نگر باشیم نه جزء نگر.

گاهی بلا از سوی امام زمان (عج) دفع نمی‌شود؛ زیرا به صلاح بشریت نیست. البته معنای حرف ما این نیست که ما نباید کاری در دفع بلاها انجام دهیم؛‌ حساب ما با آن‌ها جداست. اینکه خدا می‌گوید من به قدر و اندازه می‌دهم تا انسان طغیان نکند به معنای این نیست که ما هم باید مردم را فقیر نگه داریم.

ساختمان مرکزی: تهران، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر(بخارست)، خیابان پژوهشگاه(دوم)، شماره ۲
تلفن: ۸۸۵۳۱۲۴۵ نمابر: ۸۸۷۶۴۷۹۲

دفتر قم: میدان جهاد، بلوار پانزده خرداد (شاه سیدعلی)،
خیابان شهید میثمی، کوی ۱۰
تلفن: ۰۲۵۳۷۶۰۳۵۷۱ نمابر: ۰۲۵۳۷۶۰۲۹۹۷
پست الکترونیکی: info@iict.ac.ir

حوزه/ اگر امام زمان (عج) از پنج سالگی همه علوم را می‌داند، چرا درمان ویروس کرونا و واکسن او را به مردم تعلیم نداد تا مردم دنیا و بلاد مسلمین و شیعه گرفتار این مصیبت نشود.

به گزارش خبرگزاری حوزه، پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، انتشار ویروس شبهات علیه دین، شهر مقدس قم و روحانیت نیز شتاب بالایی پیدا کرد و ماهی گیران آب گل آلود، فرصتی مجدد برای نفوذ در اعتقادات مردم پیدا کردند که تمام این شبهات، پاسخ داشته و در شماره های گوناگون به انتشار این پاسخ ها خواهیم پرداخت.

– شبهه

اگر امام زمان (عج) از پنج سالگی همه علوم را می‌داند، چرا درمان ویروس کرونا و واکسن او را به مردم تعلیم نداد تا مردم دنیا و بلاد مسلمین و شیعه گرفتار این مصیبت نشود.

امام زمان کرونا

– پاسخ

البته این اشکال را کلی‌تر هم می‌شود مطرح کرد به طوری که کل تاریخ را در بربگیرد، آیا امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) درمان وبا و طاعون را می‌دانست یا نه؟ آیا راز رفع قحطی در ایران را می‌دانست یا نه و هزاران مثال دیگر، پس چرا به شیعیان خود کمک نکرده است؟

 

در پاسخ می‌گوییم:

اولا: امام معصوم، امام و حجت خدا بر روی زمین است و وظیفه اصلی او هدایت جامعه به سمت رستگاری و رسیدن انسان به مقامات معنوی و بیان احکام الهی و رشد و تعالی انسان است، نه پزشکی و درمان بیماری‌ها؛ پس از حیث عقلی اگر امام جامعه هیچ کمکی به درمان بیماری نکند، هیچ خللی به مقام امامت ایشان وارد نمی‌آید.

او می‌تواند امام جامعه باشد، اما در امور پزشکی، خود او به پزشک مراجعه کند، کما اینکه در مورد انبیاء الهی نیز چنین سیره‌ای را می‌توان دید؛ لذا از شرایط امامت این نیست که این‌گونه بلاهای طبیعی را برطرف کند، یا مثلا جلوی سیل یا زلزله را بگیرد، بلکه وظیفه امام معصوم هدایت مردم و رشد و تعالی آن‌ها در امور معنوی است.

ثانیا: امام معصوم اگر علمی دارد و اتفاقات آینده را می‌داند، به خاطر تعلیم خداوند متعال است و این‌که علم او متصل به علم الهی است، همان‌گونه که خدا می‌داند در آینده چه می‌گذرد و چه چیزی پیش خواهد آمد، امام نیز امور عالم را می‌داند. [۱] اما این علم او نسبت به همه امور تکلیف آور نیست و امام وظیفه ندارد بر طبق آن عمل کند، بلکه از آن علم نیز برای هدایت مردم و راهنمایی مردم به سمت رشد و تعالی استفاده می‌کند و این‌که مثلا کسی نتواند او را در امر دین بفریبد، او باید بداند فردا چه اتفاقی می‌افتد تا بتواند جامعه اسلامی و جامعه شیعی را حفظ کند.

ثالثا: خداوند متعال نظام عالم را نظام اسباب و مسببات قرار داده و برای هر کاری علل و اسبابی مقرر فرموده است، و اراده کرده نظام عالم ماده از راه طبیعی و عادی طی شود و هیچ چیز غیر عادی در آن انجام نشود، لذا در حدیث آمده: «أَبَی اَللَّهُ أَنْ یُجْرِیَ اَلْأَشْیَاءَ إِلاَّ بِأَسْبَابٍ فَجَعَلَ لِکُلِّ شَیْءٍ سَبَباً: خدا خودداری و امتناع فرموده که کارها را بدون اسباب فراهم آورد پس برای هر چیزی سبب و وسیله‌ای قرار داد».[۲] این حدیث به این معناست که در غالب موارد، خداوند متعال اجازه می‌دهد امور عالم به صورت طبیعی و بر مسیر اسباب و مسببات پیش رود و جلوی آن را نمی‌گیرد.

از طرفی یکی از سنت‌های الهی این است که انسان را مختار آفرید که راه خود را در حالت اختیار انتخاب کند. این سنت الهی، در مورد جامعه نیز جاری است، یعنی این خود مردم هستند که تعیین می‌کنند، جامعه آنان در چه مسیری قرار گیرد، مسیر توحید و بندگی خداوند متعال، یا مسیر طاغوت و بندگی شیاطین. قرآن نیز در این باره می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ [رعد/۱۱] خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملتی) را تغییر نمی‌دهد مگر آن که آن‌ها خود را تغییر دهند». این آیه یک قانون کلی و عمومی را بیان می‌کند، قانونی سرنوشت ‏ساز و حرکت آفرین و هشدار دهنده، این قانون که یکی از پایه‌های اساسی جهان‌بینی و جامعه‌شناسی در اسلام است، بیان می‌کند، مقدرات شما قبل از هر چیز و هر کس در دست خود شما است، و هرگونه تغییر و دگرگونی در خوش‌بختی و بدبختی ملت، در درجه اول به خود آن ملت، بر می‌گردد. شانس و طالع و اقبال و تصادف و تاثیر اوضاع فلکی و مانند آن، هیچ‌کدام در تغییر سرنوشت ملت‌ها تاثیری ندارد؛ آن چه اساس و پایه است، این است که ملتی خود بخواهد سربلند و سرفراز و پیروز باشد، و یا به عکس، خودش تن به ذلت و زبونی و شکست دهد.

با توجه به این چند نکته می‌گوییم: امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) همه امور را می‌داند، اما دخل و تصرف او در اموری که مربوط به آینده است، چون خارق‌العاده بوده و به نوعی معجزه محسوب می‌شود و از مسیر طبیعی که بنابر تدبیر الهی در قریب به اتفاق امور می‌بایست جاری باشد خارج می‌گردد، صورت نگرفته و اجازه می‌دهد روند طبیعی پیش رود، یعنی خود پزشکان باید تلاش کرده و درمان بیماری را کشف کنند تا روند طبیعی به هم نخورد، البته اگر امام زمان حضور می‌داشت بدون شک به پزشکان کمک می‌کرد، اما بازهم ممکن بود پاسخ و درمان کامل را بیان نفرماید.

جدای از این که این احتمال هم وجود دارد که کرونا و بیماری‌های واگیردار عمومی دیگر مانند طاعون و وبا، غضب الهی و خشم خداوند بر بندگان باشد، چرا که امام رضا(علیه‌السلام) در حدیثی فرمود:‏ «کُلَّمَا أَحْدَثَ‏ الْعِبَادُ مِنَ‏ الذُّنُوبِ‏ مَا لَمْ یَکُونُوا یَعْمَلُونَ أَحْدَثَ اللَّهُ لَهُمْ مِنَ الْبَلَاءِ مَا لَمْ یَکُونُوا یَعْرِفُونَ/ هرچه بندگان، گناهان تازه و ناکرده انجام دهند خداوند هم برایشان بلاهای تازه و ناشناخته به وجود خواهد آورد».[۳] و امروزه متاسفانه شاهد این هستیم که بی‌حیایی‌های جنسی و اخلاقی در مجامع عمومی بدون هیچ حیا و شرمی انجام و حتی به بازیگران آن جایزه هم داده می‌شود.

در نتیجه: بین علم امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) به همه امور و همه مسائل و کمک نکردن به بشر در درمان بیماری‌ها، هیچ منافاتی وجود ندارد، چون این انسان‌ها هستند که باید تصمیم بگیرند و عمل کنند و جامعه را تغییر دهند، حتی بودن یا نبود امام معصوم نیز در دست مردم است؛ اگر مردم بخواهند امام در راس قرار می‌گیرد و اگر نخواهند، امام کناره می‌گیرد.

0