سِتاره یا اَختَر گوی آسمانی درخشان و بسیار داغی از پلاسماست که انسجام خود را با نیروی گرانش خود حفظ می‌کند. نزدیکترین ستاره به زمین خورشید و پس از آن پروکسیما قنطورس است. ستارگان قابل دیدن در شب از روی زمین، به دلیل فاصلهٔ بسیار دورشان به شکل نقاطی ثابت (گاهی زن) و روشن دیده می‌شوند. در طول تاریخ، گروه‌های ستاره‌های برجسته‌تر، به نام صورت‌ها و صورت‌واره‌های فلکی، گروه‌بندی شده و روشن‌ترین ستارگان نیز نامگذاری شده‌اند. کاتالوگ‌هایی از ستارگان توسط اخترشناسان گردآوری شده‌است که ستارگان شناخته‌شده را مشخص می‌کند و نام‌های استانداردی برای ستارگان پیشنهاد می‌کنند. هرچند که بیشتر ستارگان جهان از جمله تمامی ستارگان خارج از کهکشان راه شیری با چشم غیر مسلح از روی زمین قابل دیده شدن نیستند. در حقیقت بیشتر آنها حتی از دید قویترین تلسکوپها نیز پنهان می‌مانند.
یک ستاره حداقل در بخشی از عمر خود، به دلیل همجوشی هسته‌ای هیدروژن به هلیم در مرکز آن، می‌درخشد. انرژی ایجاد شده از بخش درونی ستاره می‌گذرد و به فضای بیرونی اطراف تابیده می‌شود. وقتی ذخیره هیدروژن در هسته یک ستاره رو به اتمام می‌رود، تقریباً تمام عناصر طبیعی سنگینتر از هلیم از طریق سنتز هسته‌ای، یا در برخی از ستارگان از طریق سنتز هسته‌ای ابرنواختری در هنگام انفجار آنها پدید می‌آیند. ستاره در اواخر دوران عمر خود ممکن است شامل ماده تباهیده نیز باشد. اخترشناسان با بررسی حرکت ستاره‌ها در فضا، درخشندگی آنها و طیف‌سنجی نجومی می‌توانند جرم، سن، فلزیگی (ترکیب شیمیایی ستاره) و سایر ویژگی‌های ستاره‌ها را به‌دست‌آورند. جرم کلی یک ستاره تعیین‌کننده مراحل تکامل و سرنوشت نهایی آن است. سایر مشخصات یک ستاره مانند قطر و دما در طول عمر ستاره متغیر هستند. با استفاده از نموداری به نام نمودار هرتسپرونگ-راسل دمای بسیاری از ستارگان را نسبت به روشنایی آنها نمایش می‌دهد که از طریق آن میتوان وضعیت تکامل و سن ستاره را تعیین نمود.
عمر یک ستاره از رمبش گرانشی یک سحابی گازی آغاز می‌شود که عمدتاً شامل هیدروژن به همراه هلیم و کمی از عناصر دیگر است. وقتی که چگالی هسته ستاره به اندازه کافی می‌رسد، هیدروژن در فرایندی پایدار توسط همجوشی هسته‌ای به هلیم تبدیل شده و انرژی فراوانی آزاد می‌شود.[۱]
سایر قسمت‌های داخلی ستاره این انرژی را از طریق فرایندهای تابش و همرفت به بیرون انتقال می‌دهند. فشار داخلی ستاره از فروریختن آن براثر نیروی گرانشی خودش جلوگیری می‌کند. وقتی که سوخت هیدروژن ستاره به پایان می‌رسد، اگر جرم ستاره حداقل ۰٫۴ بار از خورشید بزرگتر باشد، منبسط شده و تبدیل به غول سرخ می‌گردد.[۲]
پس از آن ستاره به مرحله تباهیدگی رسیده و بخشی از جرم خود را در فضا دفع می‌کند که بعدها در تشکیل ستارگان نسل جدیدتر با عناصر سنگینتر به کار می‌رود[۳] و هسته ستاره هم به بقایای ستاره‌ای تبدیل می‌شود که ممکن است کوتوله سفید، ستاره نوترونی یا در صورت کافی بودن جرم سیاهچاله باشد.
ستارگان دوتایی یا چندتایی شامل دو یا چند ستاره کوچک می‌شود که در میدان گرانش یکدیگر اسیر هستند و معمولاً در مدارهای پایداری به دور یکدیگر می‌گردند. وقتی دو ستاره خیلی به هم نزدیک باشند، برهمکنش گرانشی میان آنها بر تکامل آنها تأثیر می‌گذارد.[۴] ستارگان می‌توانند بخشی از ساختارهای بزرگ مثل خوشه‌های ستاره‌ای یا کهکشانها باشند.
وقتی با دقت به آسمان نگاه کنید خواهید دید برخی ستارگان درخشانترند، برخی کم نورتر هستند، برخی آبی بنظر می رسند، برخی سفید رنگند، و برخی هم زرد کمرنگ یا سرخ به نظر می آیند.
خورشید مانند دیگر ستاره های کیهان کره ای عظیم و روشن و داغ است و از گازهایی سوزان تشکیل شده که به واسطه ی جاذبه ی دورنی آن در کنار هم نگاه داشته شده اند. خورشید بهمراه 400 میلیارد ستاره ی دیگر در کهکشان راه شیری واقع است. اصل حاکم بر ستاره ها یکسان است: ستاره ها با همجوشی اتمها در هسته شان تولید نور و گرما می کنند. این راز زندگی ستارگان است.
زمانیکه به آسمان شب نگاه می کنید اجرام مختلفی را می بینید. برای مثال ممکن است ماه را ببینید. گاهی اوقات ممکن است نقاط روشنی را ببینید که مانند ستاره ها چشمک نمیزنند. این نقاط روشن سیارات هستند. اگر تلسکوپ یا دوربین دو چشمی داشته باشید میتوانید برخی قمرهای سیارات را هم اطراف آنها ببینید و از حمله ی آنها چهار قمر روشن تر سیاره ی مشتری را هم احتمالاً بتوانید ببینید.
اما در اغلب شبهای تاریک و صاف تنها ستارگان را می بینید. ستارگان نقاط روشن و نورانی هستند که چشمک می زنند. هزاران ستاره در دایره ی دید ما قرار دارند و هرچقدر آسمان تاریک تر باشد تعداد بیشتری ستاره خواهید دید. میلیونها ستاره هم هستند که خارج از حوزه ی دید ما هستند. تمام ستارگان بجز خورشید بسیار از ما دورند و خارج از منظومه ی شمسی ما قرار دارند. نزدیکترین ستاره که پروکسیما-قنطورس است 4.2 سال نوری از ما فاصله دارد.
ستاره ه ای که هیدورژنش را مصرف می کند تا هلیوم تولید کند را ستاره ی رشته ی اصلی می نامند. وقتی تمام هیدروزن ستاره در نتیجه ی تبدیل به هلیوم مصرف شد هسته (بدلیل ناکافی بودن فشار بیرونی تشعشعات جهت برقراری توازن با نیروی جاذبه) منقبض می شود. در این حالت دمای هسته بدلیل فشرده شدن افزایش یافته و هلیوم با همجوشی به کربن تبدیل می شود. در این حالت ستاره به شکل غول سرخ در می آید.
ستاره های پر جرم منفجر شده و ابرنواختر را می سازند. به این ترتیب مواد سازنده ی ستاره به فضا پراکنده می گردند. آشناترین مثال در مورد سحابی ها سحابی خرچنگ در صورت فلکی ثور است. هسته ی ستاره ی اصلی در زمان تبدیل ستاره به ابرنواختر یا ستاره ی نوترونی می شود و یا به شکل چاله ی سیاه در می آید.
از نظر تاریخی ستارگان برای تمدن‌های مختلف در سراسر تاریخ اهمیت داشته‌اند. گاهی ستارگان بخشی از آیین‌های مذهبی بوده‌اند و برای ناوبری فلکی و جهت‌یابی از آنها استفاده می‌شده‌است. بسیاری از ستاره‌شناسان باستان بر این باور بودند که ستارگان به‌طور دائمی به کره آسمانی دوخته شده‌اند و هرگز تغییر نمی‌کنند. ستاره‌شناسان بر مبنای قراردادهایی ستارگان را در قالب صور فلکی دسته‌بندی می‌کردند و از آنها برای ردیابی مسیر حرکت سیارات و موقعیت خورشید استفاده می‌کردند.[۵] از حرکت خورشید نسبت به ستارگان پس زمینه و افق در ساختن گاه‌شمار استفاده شد که در قاعده‌مند کردن فعالیت‌های کشاورزی به‌کار می‌رفت.[۷]گاه‌شمار میلادی که امروزه در بسیاری از نقاط دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد، یک گاه‌شمار خورشیدی بر اساس زاویه محور چرخشی زمین نسبت به ستاره محلی‌اش خورشید است.
ستاره های آسمان
قدیمی‌ترین نقشه آسمان که تاریخ دقیقی دارد، حاصل تلاش‌های اخترشناسی مصر باستان در سال ۱۵۴۸ پیش از میلاد است.[۸] قدیمی‌ترین کاتالوگ ستارگان کشف شده توسط اخترشناسان بابلی بین‌النهرین در اواخر هزاره دوم پیش از میلاد در دوره کاسی‌ها گردآوری شده‌است (۱۵۳۱–۱۱۵۵ پیش از میلاد).[۹]
بر اساس سنت باستانی ستارگان هر کدام در یک صورت فلکی که مجموعه‌ای بصری از ستارگان است قرار می‌گیرند و ستارگان پرنورتر یا ویژه، نام یا عنوان خاصی داشتند که گاه نسبت آنها را با صورت فلکی‌شان معین می‌کند (مانند ستارهٔ قلب‌العقرب در صورت فلکی عقرب).
در سال ۱۶۰۳ میلادی ستاره‌شناس آلمانی یوهان بایر ۱۶ نقشهٔ صورت‌های فلکی را ترسیم کرد و به هریک از ستارگان یکی از حروف الفبای یونانی را اختصاص داد، به این ترتیب که نخستین حرف الفبا ویژه روشن‌ترین ستاره آن صورت باشد و به همین ترتیب از حرفی به حرف دیگر برسد و اگر شمارهٔ ستارگان صورتی از عدد ۲۴ شمارهٔ حروف الفبای یونانی تجاوز کرده، باقی ستارگان را با حروف الفبای لاتینی نمایانده‌است.[۱۰]
پس از آن‌که با اکتشاف دوربین‌های بزرگ شمارهٔ ستارگان هر صورت فلکی رو به فزونی گذاشته، اخترشناسان از نشانه‌های دیگری، ازجمله اعداد، برای شناساندن بازماندهٔ ستارگان هر صورت استفاده کردند.
نخستین کسی که چنین کرد ستاره‌شناس انگلیسی جان فلمستید بود. وی در جدول مشهور ستارگان خویش که چاپ آن در ۱۷۲۵ م پایان پذیرفت، نزدیک به سه هزار ستاره را با تعیین طول و عرض آنها آورده‌است. امروزه هر زمان از جدول او انتخابی شود، ستاره مورد نظر را با عدد آن جدول می‌نمایند و پیش از آن حرف Fl را که اشاره به نام فلمستید است قرار می‌دهند.[۱۰]
از زمان باستان ستارگان بر اساس درخشندگی ظاهری تقسیم می‌شده‌اند. چشم ظاهری حدود ۶۰۰۰ ستاره را میتواند مشاهده کند. از نظر روشنایی [قدر] ظاهری رتبه‌بندی [قدر] ستارگان چنین است:[۱۱]
به علت بزرگ بودن ستارگان بیان ابعاد آنها در واحدهای اس‌آی کار دشواری است و به همین دلیل اندازه دیگر ستارگان را بر اساس اندازه خورشید بیان می‌کنند:
انرژی ستارگان ناشی از واکنش‌های هسته‌ای است. ماده اصلی تشکیل دهنده ستارگان رشته اصلی، هیدروژن است. هیدروژن موجود در ستارگان طی فرایند همجوشی هسته‌ای به هلیوم تبدیل می‌شود و در حین این واکنش گرما و نور بسیار زیادی تابش می‌یابد.
به‌طور کلی چرخهٔ تبدیل مواد بینِ‌ستاره‌ای به ستاره‌ها که در نتیجهٔ این چرخه واکنش‌های هسته‌ای با عناصر سنگین غنی می‌شود و سپس به‌صورت باد ستاره‌ای یا سحابی سیاره‌ای یا اَبَرنواختر به فضای میان‌ستاره‌ای بازمی‌گردد را اخترش astration میگویند.[۱۴]
تولد ستارگان در ناحیه‌هایی از فضا که نام سحابی دارند صورت می‌گیرد بدین صورت که ملکول‌های هیدروژن که در ناحیه‌های بزرگی از فضا پراکنده هستند آرام آرام به هم نزدیک می‌شوند و زمانی که ستاره به تعادل هیدرودینامیکی برسد پیش‌ستاره و زمانی که بتواند همجوشی هسته‌ای انجام دهد تا انرژی خود را آزاد کند یک ستارهٔ رشته اصلی به‌شمار می‌آید. حداقل جرم ستاره برای سوزاندن هیدروژن ۰٫۱ جرم خورشید، سوزاندن هلیوم ۰٫۴ جرم خورشید، سوزاندن کربن ۵ برابر جرم خورشید و سوزاندن نئون نیاز به جرمی برابر ۸ جرم خورشید دارد.
هر ستاره دارای دوره عمر می‌باشد که بسته به نوع ستاره متفاوت است. ستارگان حجیم با نور بیشتر و حرارت زیاد عمر کوتاهتری نسبت به ستارگان کم نور و کوچک دارند. پایان عمر هر ستاره بستگی به میزان ذخیره هیدروژن در آن دارد. زمانی که هیدروژن درون ستاره‌ای پایان یابد هلیوم تبدیل به سوخت اصلی می‌شود و می‌سوزد. سوختن هلیوم سبب ایجاد گرمای بسیار زیادی می‌شود که تا آن زمان در ستاره پیش نیامده بوده‌است (این مراحل تا سوزاندن سیلیسیم پیش می‌رود زیرا تولید آهن که از همجوشی سیلیسیم به وجود می‌آید فرایندی گرماگیر و نه گرماده‌است) این گرمای زیاد سبب انبساط ستاره می‌شود و حجم آن را چند برابر می‌کند. مثلاً اگر زمانی خورشید شروع به سوزاندن هلیوم کند آنقدر انبساط می‌یابد که زمین در حجم زیاد آن محو می‌شود. این انبساط تا سر حد مریخ ادامه پیدا کرده و سپس متوقف می‌شود. مرحلهٔ بعدی بستگی به نوع ستاره دارد. ستارگان عظیم پس از این مرحله آنقدر انبساط یافته‌اند که دیگر نمی‌تواند جاذبه‌ای روی سطوح بیرونی خود داشته باشند. پس از آن این ستارگان منفجر شده و تبدیل به نواختر می‌گردند. هرچه ستاره بزرگتر باشد میزان نواختر بزرگتر خواهد بود. غول‌ها تبدیل به ابرنواختر می‌گردند. پس از آن این ستاره‌ها بسته به نوع نواختر ادامه عمر می‌دهند. نواخترهای معمولی تبدیل به کوتوله شده و عمری طولانی را آغاز می‌کنند. اما ابرنواخترها در خود فرو می‌ریزند و بسته به جرم هسته آنها ستارگان بسیار کوچکی و چگالی به نام ستارگان نوترونی به‌وجود می‌آورند. این ستارگان عمر طولانی دیگری در پیش خواهند داشت. بعد از آن کوتوله‌ها یا کوتوله‌های سفید تبدیل به کوتوله سیاه شده و تا آخر جهان زندگی خواهند کرد. اگر جرم آن بسیار زیادتر از این موارد باشد تبدیل به سیاهچاله می‌شود.
تعادل ستاره زمانی بدست می‌آید که دو نیروی همجوشی (رو به بیرون) و گرانش (رو به درون) با هم برابر باشند اما هنگامی که یک ستاره به اواخر عمر خود می‌رسد و همجوشی آن دچار تغییراتی می‌شود روندی پیش می‌آید که گاهی همجوشی نیروی بیشتری وارد می‌کند و ستاره بزرگ و پرنور می‌شود و گاهی گرانش غلبه کرده و ستاره کوچک و کم‌نور می‌شود به این ستارگان ستارگان متغیر میگویند که آنها دارای انواع زیادی هستند مانند متغیر دلتا قیفاووسی، متغیر دلتا سپری، متغیر آرآر شلیاقی، متغیر متغیر میرا و متغیر نامنظم
ستارگان بر اساس رنگ (که ناشی از دمای سطحی است) به دسته‌های O, B, A, F, G, K, M تقسیم می‌شوند.
به گروهی از ستارگان که با نیروی گرانش به هم پیوستگی داشته باشند خوشه ستاره‌ای میگویند که در دو دسته خوشه ستاره‌ای باز و خوشه ستاره‌ای کروی تقسیم می‌شوند. خوشه‌های ستاره‌ای کروی در مرکز کهکشانها یافت می‌شوند و معمولاً عمر بسیار بیشتری دارند. اما اگر فقط دو ستاره در کنار هم باشند به آن ستاره دوتایی گفته می‌شود.
ابن سینا ستاره را چنین تعریف می‌کند: جسمی است بسیط، کروی که جایگاه طبیعی آن در فلک است. روشنی می‌بخشد و قابل کون و فساد نیست. بر فراز مرکز، بی‌آنکه بر آن احاطه داشته باشد در حرکت است.[۱۷]
یک جریان خروجی بسیار بزرگ از ذرات شارژ شده که به شکل یک آبفشان است، در مرکز کهکشان راه شیری کشف گردید. این جریان خروجی به کشیدگی و درازای ۵۰٬۰۰۰ سال نوری از صفحه کهکشانی است. محققین بر این باورند که سوخت و انرژِی این جریان شدید ذرات، از شکل‌گیری ستاره‌ها تأمین می‌شود.[۱۸][۱۹]
چرا ستاره‌ها چشمک می‌زنند؟
به غیر از خورشید دیگر ستارگانی که در آسمان می‌بینیم، در فاصله بسیار دوری از ما قرار گرفته‌اند، به طوری که حتی از پشت تلسکوپ تنها به شکل نقطه ای نورانی به نظر می‌رسند، زمانی که به یک ستاره نگاه می‌کنیم، آشفتگی‌های موجود در جو زمین باعث می‌شود نوری که از آن ستاره به چشم ما می‌رسد در جهات مختلف دچار شکست شود. در نتیجه ستاره از نظر ما چشمک می‌زند.
ستاره‌های دوتایی ممکن است نامرئی باشند.
در برخی حالات، ستاره دو سامانه ستارگان دو تایی کوتوله قهوه ای کم نور یا ستاره ای نوترون است که شناسایی آن تنها از طریق اثرات گرانشی که روی ستاره همدم خود می‌گذارد، امکان‌پذیر است.
http://space.about.com/od/stars/p/What-Is-A-Star.htm
ستارهٔ نوترونی (EC79) هستهٔ فروپاشی‌شدهٔ یک ستارهٔ بزرگ است که پیش از فروپاشی جرم آن در مجموع بین ۱۰ تا ۲۹ جرم خورشیدی بوده‌است. ستاره‌های نوترونی کوچکترین و متراکم‌ترین ستارگانی هستند که تاکنون شناخته شده‌اند.[۱] هنگامی که ستارهٔ پر جرمی به شکل ابرنواختر منفجر می‌شود، گاهی هستهٔ آن میتواند سالم و برجا بماند. اگر جرم هسته بین ۱٫۴ تا ۳ جرم خورشیدی باشد پدیدهٔ طبیعی گرانش، آن را فراتر از مرحلهٔ کوتوله سفید متراکم می‌کند تا جایی که پروتون‌ها و الکترون‌ها برای تشکیل نوترون‌ها به یکدیگر فشرده می‌شوند. این نوع شیء آسمانی ستاره نوترونی نامیده می‌شود. وقتی که شعاع ستاره‌ای ۱۰ کیلومتر (۶ مایل) باشد، انقباضش متوقف می‌شود. برخی از ستارگان نوترونی در زمین به شکل تپ اختر شناسایی می‌شوند که با چرخش خود، ۲ نوع اشعه منتشر می‌کنند.
برای این که تصور بهتری از یک ستاره نوترونی در ذهنتان به وجود بیاید، میتوانید فرض کنید که تمام جرم خورشید در مکانی به وسعت یک شهر جا داده شده‌است. یعنی میتوان گفت یک قاشق از ستاره نوترونی یک میلیارد تن جرم دارد. به اضافه اینکه سرعت چرخش این ستاره‌ها به دور خودشان تا ۷۰۰ دور در ثانیه هم می‌رسد و این چرخش با روند بسیار بسیار آهسته کند می‌شود. به عنوان مثال ستاره نوترونی که در هر ثانیه یک دور می‌زند پس از صد سال در هر ۱/۰۰۰۰۰۳ ثانیه یک دور می‌زند، به عبارت دیگر پس از یک میلیون سال هر ۱/۰۳ ثانیه یک دور می‌زند.
این ستارگان هنگام انفجار برخی از ابرنواخترها به وجود می‌آیند. پس از انفجار یک ابرنواختر ممکن است به خاطر فشار بسیار زیاد حاصل از رمبش مواد پخش شده ساختار اتمی همهٔ عناصر شیمیایی شکسته شود و تنها اجزای بنیادی بر جای بمانند.
بیشتر دانشمندان عقیده دارند که جاذبه و فشار بسیار زیاد باعث فشرده شدن پروتون‌ها و الکترون ها به درون یکدیگر می‌شوند که خود سبب به وجود آمدن توده‌های متراکم نوترونی خواهد شد. عده کمی نیز معتقدند که فشردگی پروتون‌ها و الکترون‌ها بسیار بیش از اینهاست و این باعث می‌شود که تنها کوارک‌ها باقی بمانند؛ و این ستاره کوارکی متشکل از کوارک‌های بالا و پایین (Up & down quarks) و نوع دیگری از کوارک که از بقیه سنگین تر است خواهد بود که این کوارک تاکنون در هیچ ماده‌ای کشف نشده‌است.
از آنجا که اطلاعات در مورد ستارگان نوترونی اندک است در سال‌های اخیر تحقیقات زیادی بر روی این دسته از ستارگان انجام شده‌است.
ستاره های آسمان
در اواخر سال ۲۰۰۲ میلادی، یک تیم تحقیقاتی وابسته به ناسا به سرپرستی خانم J. Cotton مطالعاتی را در مورد یک ستاره نوترونی به همراه یک ستاره همدم به نام ۰۷۴۸۶۷۶ EXO انجام داد. این گروه برای مطالعهٔ این ستاره دو تایی که در فاصلهٔ ۳۰۰۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد. از یک ماهواره مجهز به اشعه ایکس بهره برد (این ماهواره متعلق به آژانس فضایی اروپا است و XMMX- ray Multi Mirror نیوتن نام دارد).
هدف این تحقیق تعیین ساختار ستاره نوترونی با استفاده از تأثیرات جاذبهٔ زیاد ستاره بر روی نور بود.
با توجه به نظریهٔ نسبیت عام نوری که از یک میدان جاذبهٔ زیاد عبور کند، مقداری از انرژی خود را از دست می‌دهد. این کاهش انرژی به صورت افزایش طول موج نور نمود پیدا می‌کنند. به این پدیده انتقال به قرمز میگویند.
این گروه برای نخستین بار انتقال به قرمز نور گذرنده از اتمسفر بسیار بسیار نازک یک ستاره نوترونی را اندازه‌گیری کردند. جاذبهٔ عظیم ستاره نوترونی باعث انتقال به قرمز نور می‌شود که میزان آن به مقدار جرم ستاره و شعاع آن بستگی دارد. تعیین مقادیر جرم و شعاع ستاره میتواند محققان را در یافتن فشار درونی ستاره یاری کند. با آگاهی از فشار درونی ستاره منجمان می‌توانند حدس بزنند که داخل ستاره نوترونی فقط متشکل از نوترونهاست یا ذرات ناشناختهٔ دیگر را نیز شامل می‌شود.
این گروه تحقیقاتی پس از انجام مطالعات و آزمایش‌ها خود دریافتند که این ستاره تنها باید از نوترون تشکیل شده باشد؛ و در حقیقت طبق مدل‌های کوارکی، ذره دیگری جز نوترون در آن وجود ندارد.
در حین این مطالعه و برای بررسی تغییرات طیف پرتوهای ایکس، یک منبع پرقدرت اشعه ایکس لازم بود. انفجارهای هسته‌ای (Thermonuclear Blasts) که بر اثر جذب ستاره همدم توسط ستاره نوترونی ایجاد می‌شود.. همان منبع مورد نیاز برای تولید اشعهٔ ایکس بود. ستاره نوترونی به سبب جرم زیاد و به طبع آن جاذبهٔ قوی، مواد ستاره همدم را به سوی خود جذب می‌کرد. طیف پرتوهای ایکس تولید شده پس از عبور از جو بسیار کم ستاره نوترونی که از اتم‌های آهن فوق یونیزه شده تشکیل شده بود توسط ماهواره XMM-نیوتن مورد بررسی قرار گرفتند.
نکتهٔ قابل توجه این است که در آزمایش‌های قبلی که توسط گروه دیگری انجام شده بود تحقیقات بر روی ستاره‌ای متمرکز بود که میدان مغناطیسی بزرگی داشت و چون میدان مغناطیسی نیز بر روی طیف نور تأثیرگذار است تشخیص اثر نیروی جاذبهٔ ستاره بر روی طیف نور به‌طور دقیق امکان‌پذیر نبود؛ ولی ستاره مورد نظر در پروژه بعدی (که آن را توضیح دادیم) دارای میدان مغناطیسی ضعیفی بود که اثر آن از اثر نیروی جاذبه قابل تشخیص بود.
ستارهٔ متغیّر (به انگلیسی: Variable star) به ستاره‌ای گفته می‌شود که به مرحلهٔ ناپایداری رسیده باشد. یا به‌طور کلی ستارهٔ متغیر ستاره‌ای است که میزان درخشندگی آن (قدر ظاهری آن) در نوسان است.
این تغییر ممکن است در اثر تغییر در نور تابش شده باشد یا توسط چیزی که بخشی از آن نور را مسدود می‌کند ایجاد شود، بنابراین ستارگان متغیر به دو دسته طبقه‌بندی می‌شوند:
بسیاری، و احتمالاً بیشتر ستارگان، درخشندگی خود را اندکی تغییر می‌دهند: برای مثلاً، انرژی تابشی خورشید در طی یک چرخه خورشیدی ۱۱ ساله حدود ۰٫۱٪ تغییر می‌کند.[۱]
علت پایداری یک ستاره خنثی شدن دو اثر متقابل گداخت هسته‌ای درون هستهٔ ستاره (رو به بالا) و گرانش جرم ستاره (روبه پایین یا متمرکز شدن در یک نقطه) است ستارگان که عمرشان در رشته اصلی به پایان می‌رسد وارد محدوده‌ای در نمودار هرتسپرونگ راسل می‌شوند به نام نوار ناپایداری که در این حالت ابتدا ستاره به‌دلیل کاهش گداختِ هسته‌ای درون هسته (که خود معلول اتمام سوخت مجاز یا رسیدن به مرحلهٔ گداخت آهن است) به داخل فرومی‌ریزد و فشار درون هسته باعث می‌شود تا ستاره به گداخت عنصر بالاتر هم بپردازد و وقتی تمام شد یا فشار کافی نبود ستاره دوباره رمبیده می‌شود تا دوباره فشار به اندازه کافی برسد و این چرخه ادامه پیدا خواهد کرد تا ستاره منفجر شود.[۲]
این نوع متغیرها جوان و با دورهٔ متناوب ۱تا۷ روز می‌باشند اما بر خلاف آنچه تصور می‌شود و نام این ستارگان نشان می‌دهد، ستارهٔ دلتا قیفاووس اولین متغیر شناخته‌شده در این گروه نیست و اولین ستارهٔ کشف‌شده در این خصوص ستارهٔ اتای عقاب است. دورهٔ این گروه بین یک روز تا چند هفته است. از این متغیرها برای اندازه‌گیری فاصله‌های دور استفاده می‌شود، که در نظریات ادوین هابل نقش عمده‌ای داشته‌است.
ستاره های آسمان
این متغیرها پیر و سفید و داغ و کم‌جرم می‌باشند تغییر قدر این ستاره‌ها ۰٫۲–۲ قدر است و دوره‌شان بین ۰٫۵ و ۲٫۱ روز است و قدر مطلق ثابتی دارند.
این ستاره‌ها تغییر قدر مطلق ۰٫۰۰۳–۰٫۹ دارند و دوره‌شان ۰٫۰۱–۰٫۲ است نوع طیفی‌شان A۰ و F۵ است.
این دسته از متغیرها بیشتر در خوشه‌های کروی و در عرضه‌های بالای کهکشانی وجود دارند. دورهٔ تناوب آنها ۸٫۰ تا ۳۵ روز است که در این مدت بین ۳٫۰ تا ۳٫۱ تغییر قدر می‌دهند.
بیشتر این نوع متغیرها در خوشه‌های ستاره‌ایِ کروی پیدا می‌شوند طیفشان بین A۲ تا F۵ است که بین ۱ تا ۲ ساعت ۰٫۷ تغییر قدر می‌دهند.
متغیرهای نیمه منظم که بیشتر برای غول‌ها و ابر غول‌های سرخ وجود دارد دورهٔ ثابت و تغییر قدر متغیر دارند مانند ابط الجوزا ۰ تغییر قدر آنها حداکثر ۵٫۲ قدر است که در دوره‌های ۳۰روزه تا چندهزار روزه صورت می‌گیرد.
این نوع متغیرها برای ابرغولهای قرمز رخ می‌دهد که در دوره‌های طولانی ۲٫۵ تا ۱۱ قدر تغییر قدر مطلق دارند اولین نمونه شناخته شده o نهنگ بود که در دورهٔ ۳۳۲روزه از قدر ۲ به قدر ۱۰ افت می‌کرد.
متغیرهای RV گاوی (یا RV ثوری)
این متغیرها دورهٔ بین ۳۰ تا ۱۵۰ روز و ۳ تا ۴ قدر تغییر قدر مطلق دارند.
دنب (Deneb)
در یک صورت فلکی معین، نخستین ستاره‌های متغیر با حروف R تا Z به همراه نام صورت فلکی‌اش نشان داده می‌شود؛ مانند R-دجاجه.
ستارهٔ غول ستاره‌ای است که به طرز قابل ملاحظه‌ای شعاع و درخشندگی بیشتری از یک ستارهٔ رشتهٔ اصلی با همان دمای سطح دارد. یک ستارهٔ غول معمولاً دارای شعاعی میان ۱۰ و ۱۰۰ شعاع خورشیدی، و درخشندگیای میان ۱۰ و ۱۰۰۰ برابر درخشندگی خورشید است.
ستاره کوتوله فراوانترین نوع ستاره در کهکشان ما است.
ستارگان کوتوله از ستارگان معمولی هستند. اکثریت ستارگان کوتوله آّبی سنگین (کوتوله‌های سفید) و دمای سطحی آنها ۵۰٬۰۰۰ درجه کلوین می‌باشند و یک میلیون بار از خورشید درخشانتر می‌باشند.
اقلیت ستارگان کوتوله‌های قرمز بسیار تاری هستند که دمای سطحی فقط ۲٬۵۰۰ درجه کلوین دارند و یک هزار بار از خورشید ما درخشاندگی کمتری دارند.
این فهرستی است از روشن‌ترین ستارگان آسمان شب به ترتیب از پرنورترین به کم‌نورترین است. این فهرست تا قدر ظاهری ۲ ادامه دارد.
قدر ظاهری همهٔ ستارگان به درخشندگی و دوری آنها از ما وابسته است.
برای نمونه ستارهٔ سهیل در اصل بسیار روشن‌تر از ستارهٔ شباهنگ است ولی بخاطر اینکه سهیل در سنجش با شباهنگ از ما خیلی دورتر است قدر ظاهری‌شان (یعنی نورانی بودنشان) کمابیش یکسان و برابر است.
برای فهرستی از کلیه ستارگان شناخته‌شده در گذشته به فهرست نام‌های سنتی ستارگان بازگردید.
*درخشندگی بسیاری از ستارگان متغیر است. اندازهٔ گفته شده یک اندازه میانگین است.
به یاد داشته باشید که درخشندگی سیاره‌های تیر، ناهید، بهرام، مشتری و کیوان نیز در گسترهٔ همین جدول قرار دارند.
اگر همه ستارگان را در ۱۰ پارسکی (هر پارسک برابر است با ۳۰٫۱ میلیون میلیون کیلومتر) بچینیم درخشندگی ستارگان به این ترتیب خواهد بود:
ستاره های آسمان
برخی از ستاره‌ها نام‌های گوناگونی در زبان پارسی دارند. گروهی از این نام‌ها از زبان پارسی میانه به ما رسیده‌اند مانند ونند، اپوش، تیر، تیشتر، سدویس، میخگاه، اسپور، بشن، یوغ، درفشه (درفشگ)، پسی، پها، پرک، اگست، پارند، مزده‌داد.
بیگ بنگ: میلیاردها جرم آسمانی در شب وجود دارند اما برخی از آنها شناخته شده‌تر از برخی دیگرند. بیشتر این اجرام ستاره‌ها هستند که نسبت به دیگر اجرام بسیار درخشانتر بوده و برای چشم غیر مسلح قابل مشاهده می‌باشند. به همین دلیل بیشتر آنها در طول تاریخ توسط بشر مشاهده و مطالعه شده‌اند و بیشترشان در فولکلورهای باستانی دارای جایگاه خاصی می‌باشند. در اینجا لیستی از ستارگانی که در آسمان شب قابل مشاهده و شناخته‌تر می‌باشند را می‌بینند.
ستاره‌ی قطبی-پولاریس(Polaris)
پولاریس که به ستاره‌ی شمالی (و همچنین ستاره‌ی قطبی و گاهی نیز به ستاره‌ی راهنما) نیز معروف است چهل و پنجمین ستاره‌ی درخشان در آسمان شب است. این ستاره بسیار به قطب شمالی آسمان نزدیک است و به همین دلیل است که برای قرن‌ها به عنوان ابزاری در ناوبری در نمیکره‌ی شمال مورد استفاده قرار گرفته است. نام علمی این ستاره آلفا Alpha ursaeMinoris است چرا که ستاره‌ی آلفا در صورت فلکی دب اصغر است.
این ستاره بیش از 430 سال نوری از زمین فاصله دارد اما درخشندگی آن به حدی است که از روی زمین به راحتی قابل مشاهده است. این ستاره علاوه بر اینکه یک ابرغول سفید است در واقع منظومه‌ای سه تایی شامل یک ستاره‌ی اصلی پولاریس Aa و دو ستاره‌ی کوچکتر پولاریس Ab و پولاریس B می‌باشد. این منظومه و دو ستاره‌ی دیگر که فاصله‌ی بیشتری دارد باهم یک منظومهی چند ستاره‌ای می‌سازند. پولاریس همیشه ستاره‌ی قطبی نبوده است و دلیل آن حرکت محور زمین در طول هزاران سال است اما تا زمانی که محور زمین از ستاره‌ی قطبی دور شود به عنوان ستاره‌ی راهنمای ما باقی می‌ماند.ستاره های آسمان
این ستاره چون یک ستاره‌ی متغییر دلتا قیفاووسی است- ستارگانی که به صورت شعاعی می‌تپند و تغییرات آنها در دما و قطر سبب تغییرات در درخشندگی آنها می‌شود- فاصله‌ی آن تا خورشید مورد تجدید نظر قرار گرفته است. مقالات علمی بسیاری پیشنهاد می‌کنند که ممکن است 30 درصد به منظومهی شمسی نزدیکتر از مقدار پیش‌بینی شده‌ی پیشین باشد. در نتیجه فاصله‌ی تخمین زده شده‌ی آن از منظومهی شمسی به حدود 238 سال نوری کاهش می‌یابد. توجه داشته باشید که هر چه ستارگان به پولاریس نزدیکتر باشند، دایره‌ی گردش آنها کوچکتر است. ستارگانی که در لبه‌های تصویر قرار دارند بزرگترین دایره‌ها را درست می‌کنند.
ستاره شباهنگ(Sirius)
این ستاره درخشان‌ترین ستاره آسمان شب است و در صورت فلکی سگ بزرگ واقع شده که به ستاره‌ی سگ نیز معروف است. Sirius که کلمه‌ای یونانی است به معنای درخشان یا داغ است. این ستاره که برای چشم غیر مسلح روشن‌ترین ستاره به نظر می‌رسد در واقع یک منظومهی دوتایی ستاره‌ای شامل یک ستاره‌ی Sirius A و یک ستاره‌ی کوتوله سفید کم‌نور به نام Sirius B است.
دلیل درخشندگی بسیار زیاد این ستاره در آسمان ترکیب درخشندگی و فاصله‌ی آن است- این ستاره با فاصله‌ی 6.8 سال نوری یکی از نزدیکترین ستارگان زمین است و در واقع در حال نزدیکتر شدن نیز می‌باشد. دانشمندان انتظار دارند که تا 60000 سال دیگر نیز به نزدیک شدن به زمین ادامه می‌دهد و پس از آن دوباره از زمین دور می‌شود.
در مصر باستان این ستاره نشان‌دهنده‌ی نزدیک بودن طغیان رود نیل بود. طلوع شباهنگ برای یونانیان نشانه‌ی آغاز روزهای گرم تابستانی بود. برای ساکنان جزایر پلی‌نزی در نمیکره‌ی جنوبی به معنای نزدیک شدن زمستان و ستاره‌ای مهم در ناوبری در اقیانوس آرام بود.
منظومه آلفا قنطورس(Alpha Centauri)
این ستاره که به Rigel Kent و Toliman نیز معروف است درخشان‌ترین ستاره در صورت فلکی جنوبی قنطورس و سومین ستاره‌ی درخشان در آسمان است. این ستاره نزدیک ترین منظومهی ستاره‌ای به زمین است که در فاصله‌ی حدود 4 سال نوری از ما قرار دارد. آلفا قنطورس مشابه با ستاره قطبی و شباهنگ در واقع یک منظومهی چند ستاره‌ای است که شامل آلفا قنطورس ای، بی و پروکسیما قنطورس می‌باشد.
آلفا قنطورس ای بر اساس طبقه‌بندی طیفی یک کوتوله‌ی سفید است که جرمی برابر با 110 درصد جرم و روشنایی برابر با 151.9 درصد خورشید ما دارد. آلفا قنطورس بی یک زیرغول نارنجی با 90.7 درصد جرم و 44.5 درصد روشنایی خورشد است. پروکسیما قنطوری کوچکترین ستاره در میان این سه ستاره یک کوتوله‌ی قرمز است که جرم آن 0.12 برابر خورشید است و نزدیکترین ستاره از این منظومهی ستاره‌ای به ما است.
رابرت هیو، کاشف انگلیسی اولین اروپایی بود که نوشته‌هایی در مورد آلفا قنطورس از او به جا مانده است. او در کتاب خود به نام Tractatus de Globis در سال 1592 به این ستاره اشاره می‌کند. در سال 1689 ستاره شناس جین ریچارد وجود یک ستاره دوم در این منظومه را تائید کرد. پروکسیما قنطورس در سال 1915 توسط رابرت اینز اسکاتلندی، مدیر رصدخانه‌ی ژوهانسبورگ، کشف شد. ستاره‌شناسان در سال 2012 سیاره‌ای به اندازه‌ی زمین را در اطراف آلفا قنطورس بی کشف کردند. این سیاره که به آلفا قنطورسی Bb نامگذاری شده است بسیار به ستاره‌ی آلفا قنطورس نزدیک است و بنابراین بسیار گرم بوده و امکان پشتیبانی از حیات بر روی آن وجود ندارد.
ستاره ابط‌الجوزا یا آلفای شکارچی(Betelgeuse)
این ستاره که یک ابرغول قرمز درخشان است حدود 650 سال نوری از زمین فاصله دارد. این ستاره که به آلفا شکارچی نیز معروف است در صورت فلکی شکارچی به راحتی قابل تشخیص است. نام این ستاره عربی است که به معنی دست شکارچی می‌باشد. مارگاریتا کاروسکا و همکارانش از مرکز اخترفیزیک هاروارد-استیمسونیان در سال 1985 اکتشاف دو سیاره که به دور این ستاره می‌گردند را اعلام کردند.
این ادعا هرگز ثابت نشد اما احتمال وجود این سیاره‌ها به صورت یک احتمال جذاب باقی مانده است. آنچه درباره‌ی این ستاره برای ستاره‌شناسان جذاب است این است که زمانی به یک ابرنواختر تبدیل خواهد شد. این واقعه به قدری عظیم است که برای مردم روی زمین هم قابل مشاهده خواهد بود. گرچه زمان دقیق رخ دادن آن ممکن است نامعلوم باقی بماند.
ستاره بتای شکارچی یا رِجل‌الجَبّار(Rigel)
این ستاره که به بتای شکارچی معروف است 700 تا 900 سال نوری از ما فاصله دارد. بتای شکارچی درخشان‌ترین ستاره در صورت فلکی شکارچی و هفمین ستاره‌ی درخشان در آسمان شب است. این ستاره نیز که به نظر می‌رسد یک ابرغول آبی باشد در واقع یک منظومهی چند ستاره‌ای می‌باشد. ستاره‌ی بتای شکارچی A یک ابرغول سفید-آبی است که 21 برابر خورشید ما است و همچنین درخشش آن 120000 برابر درخشش خورشید است.
پای شکارچی بی یک منظومهی دو ستاره‌ای می‌باشد که شامل دو زیرغول سفید-آبی است. بتای شکارچی B جرمی 2.5 برابر خورشید و بتای شکارچی C جرمی 1.9 برابر خورشید دارد. بتای شکارچی از سال 1831 که ستاره‌شناس آلمانی به نام F.G.W استرووه آن را اندازه‌گیری کرد به عنوان سیستمی دوتایی تشخیص داده شده است. احتمال وجود یک ستاره‌ی چهارم بیان شده است که به نظر می‌رسد به دلیل تفسیر نادرست تغییرات ستاره‌ی اصلی باشد. بتای شکارچی A یک ستاره‌ی جوان است که 10 میلیون سال سن دارد. با توجه به اندازه‌ی آن به نظر می‌رسد در پایان عمر آن به ابرنواختر تبدیل شود.
ستاره نسر واقع یا کرکس نشسته(Vega)
نسر واقع که به کرکس نشسته نیز مشهور است ستاره‌ی آبی درخشان دیگری است که در صورت فلکی کم نور شلیاق قرار دارد. این ستاره همراه با دُنب در صورت فلکی ماکیان و کرکس پرنده در صورت فلکی عقاب مثلث تابستانی را در نیمکرهی شمالی تشکیل می‌دهند. این ستاره درخشان‌ترین ستاره‌ی صورت فلکی شلیاق و پنجمین ستاره‌ی درخشان در آسمان شب و همچنین دومین جسم نوران در نیمکرهی شمالی آسمان پس از ستاره سِماک رامِح(Arcturus) است. ستاره‌ی کرکس نشسته 2.1 برابر خورشید است. این ستاره همراه با ستاره‌ی سِماک رامِح و شباهنگ از درخشان‌ترین ستارگان در همسایه‌ی ما به شمار می‌آیند. این ستاره در فاصله‌ی 25 سال نوری از زمین قرار گرفته است.
پس از خورشید، کرکس نشسته اولین ستاره‌ای بود که تصویربرداری شده و طیف آن ثبت شد. همچنین یکی از اولین ستارگانی است که از طریق اندازه‌گیری اختلاف منظر اندازه‌گیری شد و به عنوان پایه‌ای برای کالیبراسیون مقیاس روشنایی فتومتریک استفاده می‌شود. تاریخچه‌ی وسیع مطالعه‌ی این ستاره باعث شده تا به عنوان دومین ستاره‌ی مهم آسمان پس از خورشید شناخته شود.
ستاره‌ی کرکس نشسته بر اساس مشاهداتی که نشان‌دهنده‌ی انتشار بیش از حد اشعه‌ی فروسرخ می‌باشند، به نظر می‌رسد دارای یک قرص پیرا-ستاره‌ای باشد. این گرد و غبار به نظر می‌رسد نتیجه‌ی برخورد بین دو جرم در یک دیسک در حال چرخش بوده باشد. به همین دلیل ستارگانی که به دلیل قرص پیرا-ستاره‌ای، پرتو فروسرخ بیش از حد انتظار منتشر می‌کنند ستارگان مشابه با کرکس نشسته(Vega-like) نامیده می‌شوند. کرکس نشسته هزاران سال پیش ستاره‌ی قطبی بوده است و مجددا در حدود سال 13727 ستاره‌ی قطبی خواهد شد.
خوشه ستاره ای پروین(Pleiades)
خوشه‌ی ستاره ای پروین که به هفت خواهر نیز معروف است و در لیست مسیه، ام 45 نامگذاری شده است در واقع یک خوشه‌ی ستاره‌ای است که در صورت فلکی ثور جای گرفته است. خوشه‌ی پروین در فاصله‌ی 444 سال نوری از خورشید ما قرار گرفته است و یکی از نزدیکترین خوشه‌های ستاره‌ای به زمین است که برای چشمان غیر مسلح به راحتی قابل مشاهده است. اگرچه هفت ستاره‌ی بزرگ آن به وضوح قابل مشاهده است اما این خوشه در واقع شامل 1000 ستاره‌ی تایید شده و چندین منظومهی دوتایی تایید نشده است.
شعاع هسته‌ی این خوشه حدود 8 سال نوری است درحالی که لایه‌های بیرونی 43 میلیون سال نوری اندازه گرفته شده است. این خوشه شامل تعداد بسیار زیادی ستاره‌ی داغ آبی است در حالی که کوتوله‌های قهوه‌ای که جرمشان کسری از جرم خورشید است حدود 25 درصد این خوشه را تشکیل می‌دهند. سن این خوشه حدود 75 و 150 میلیون سال تخمین زده شده است و به آرامی در حال حرکت در جهت پای صورت فلکی شکارچی می‌باشد. خوشه‌ی پروین در فرهنگ‌های مختلف از جمله یونان باستان، آسیا و .. معانی متفاوتی دارد.
ستاره قلب‌العقرب(Antares)
این ستاره که به آلفای عقرب و Antares نیز شناخته می‌شود یک ابرغول سرخ و یکی از بزرگترین و درخشان‌ترین ستارگان در آسمان شب است. Antares که واژه‌ای یونانی است به معنای رقیب مریخ و به دلیل قرمز بودن این ستاره به آن داه شده است. مکان این ستاره به دائرة البروج بسیار نزدیک است. دائرة البروج مسیر حرکت ظاهری سالانهٔ خورشید نسبت به زمین، بر روی کره سماوی است.
جرم این ابرغول 17 برابر، قطر آن 850 برابر و درخشندگی آن 10000 برابر خورشید ما است و به همین دلیل است که با وجود فاصله‌ی 550 سال نوری از زمین با چشم غیر مسلح قابل دیدن است. آخرین تخمین‌ها عمر این ستاره را 12 میلیون سال به دست آورده‌اند.
قلب‌العقرب هفدهمین ستاره‌ی درخشان آسمان شب و درخشان‌ترین ستاره در صورت فلکی عقرب است که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است. دبران ، قلب‌الاسد، فم‌الحوت همراه با قلب‌العقرب ستارگان سلطنتی پارسی نامیده می‌شوند. ایرانیان بر این باور بودند که آسمان به چهار منطقه تقسیم می‌شود و هر منطقه توسط یکی از چهار ستاره سلطنتی محافظت می‌شود.
ستاره‌ی سهیل یا آلفای شاه تخته(Canopus)
این ستاره که با نام آلفای شاه تخته هم شناخته می‌شود یک غول سفید است که درخشان‌ترین ستاره در صورت فلکی جنوبی شاه‌تخته و دومین ستاره‌ی درخشان آسمان شب است. این ستاره در فاصله‌ی 300 سال نوری از زمین قرار گرفته است. نام Canopus از یکی اسطوره‌ی یونان باستان گرفته شده است. گرچه این ستاره برای یونانیان و رومیان باستان قابل مشاهده نبود اما برای مصریان باستان و مردمان ناواهو، چین و هند و آریایی‌ها شناخته شده بود.
در ادبیات ودایی این ستاره نماد عالمی مورد احترام به نام آگاستیا در مذهب هندو می‌باشد که در 6 یا 7 قرن پیش از میلاد می زیسته است. برای چینی‌ها این ستاره با نام ستاره‌ی مرد کهنسال شناخته می‌شود و توسط ستاره شناسی چینی به نام یی زینگ در سال 724 میلادی بر روی نقشه نشان داده شد. این ستاره در قرن هفتم میلادی توسط دانشمندان اسلامی به نام سهیل نامگذاری شد. مردمان بدوی نقب و سینا نیز این ستاره را به نام سهیل می‌شناختند و همراه با ستاره‌ی پولاریس برای مسیریابی در شب استفاده می‌شده است. برای اروپاییان اولین باری که این ستاره مورد توجه قرار گرفت در سال 1592 و بود که رابرت هیو در کتاب خود مشاهداتش از این ستاره را همراه با آلفا قنطورس و آخرالنهر ثبت کرد.
او اینگونه به این ستارگان اشاره می‌کند: «سه ستاره از قدر یک وجود دارند که در تمام نقاطی که تا کنون از انگلیس دیده نشده بودند توانستم آنها را رصد کنم. اولین ستاره از این سه ستاره سهیل نام دارد. دومی در آخر جوی و سومی در پای راست قنطورس قرار دارد.» سفینه‌های فضایی از این ستاره به دلیل درخشش زیاد نسبت به ستارگان اطرافش برای جهت یابی استفاده می‌کنند.
ترجمه: معصومه رحیمی/ سایت علمی بیگ بنگ
منبع: universetoday.com
Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.
ستاره های آسمان
این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.
سپاسگزارم از مطالب خوبی که در خدمت ما گذاشتید من خوشه ستاره ای پروین را مشاهده نمودم ولی اطلاعات کافی را نداشتم متشکرم.
سلام
دقت و ریزبینی این همه عظمت
انسان رو حیرت زده میکنه
خدایا خیلی بزرگی.
بادرود.
خیلی خیلی مطلب مفیدی واقع شد.بخاطرلطفی که میکنیدوزحماتی که درراستای گسترش دانش برای عموم جامعه متحمل میشید،صمیمانه بسیارسپاس گذارم.
سلام، ستاره ای که شبیه میکروسکوپ هست، اسمش چیه؟من امشب چنین ستاره ای دیدم و برام جالب بود،
جهت اطلاع جسارت کرده باید به عرض برسانم که یک تک ستاره شبیه چیزی نیست وقتی می گویند ستارگان دب اکبر (خرس بزرگ) یعنی مجموعه ای از چند ستاره که به شکل یک خرس دیده می شوند. که به این گروه ستاره ها می گویند “صورت فلکی” بنابراین آن که شما می گویید ستاره شبیه میکروسکوپ؛ اشتباه است بلکه چندین ستاره بر روی هم یک صورت فلکی می سازند که بنام صورت فلکی میکروسکوپ نامگذاری شده است.
ميتونيد با استفاده از نرم افزار هاي موجود مثل star chart و … به راحتي موقعيت دقيقشو پيدا كنيد
بسیار ممنون عالی بود
افا قنطورس را کجای اسمان میشه دید/
شما برای دیدن محل ستاره ها اول باید بلد باشی که جهت های اطلس و طول و عرض جغرافیایی رو از رو نقشه اطلس ستارگان بخونی
درود
متاسفانه الفای قنطورس در نیم کره جنوبی به خوبی معلومه و در نیم کره شمالی و عرض های جغرافیایی بالاتر قابل شاهده نیست
فوق العاده زیبا و جالب بود.
خیلی خیلی سپاسگذاریم واسه مطالب زیباتون…..
آلفا قنطورس یا آلفا سنتوری ، مسئله این است !
هنگامی که سوال” چند ستاره در جهان وجود دارد؟” را از خود می پرسیم، مهم است که دنیا را بعنوان یک کل از دنیایی که میتوان دید تمیز دهیم؛ چراکه جهان 13.8 میلیارد سال پیش متولد شده است، و ما تنها قادر به مشاهده اشیایی با فواصل خاصی تا زمین هستیم.
نورهای اجسام با فواصل طولانی تر هنوز زمان کافی برای رسیدن به ما را نداشته اند و برای پاسخ این سوال که ” چند ستاره در آنجا وجود دارد” مجبور به محدود کردن این مبحث به آنچه که انسان قادر به مشاهده آن است، هستیم ؛ پس این بخش از سرگرمی نمناک را حتما بخوانید تا پاسخ سوال را دقیق تر بدانید.
ستاره شناسان تخمین زده اند که جهان قابل مشاهده بیش از 100 میلیارد کهشان دارد. کهکشان راه شیری ما نیز دارای 300 میلیارد ستاره است. این کهکشان بزرگ درمقایسه با کهکشان های فراوان اما کوتوله و کم نور که از نابودی کهکشان های غول پیکر تشکیل شده اند که میتواند 20 برابر بزرگتر باشد. با اندازه گیری تعداد و درخشندگی کهکشان های قابل مشاهده اختر شناسان میزان تمام ستارگان قابل مشاهده را حدود 70 میلیارد ترلیون برآورد کرده اند.
با این حال این برآوردها بسته به حساسیت تلسکوپ های امروزی، متغیر است. تخمین هایی که اخیرا صورت گرفته تعداد کهکشان های قابل مشاهده را به دو تریلیون افزایش داده است. اگرچه اغلب این کهکشان ها ، کهکشان های کوچک با ستاره های کم نور هستند.ستاره های آسمان
اگر کهکشان معمولی 100 میلیارد ستاره داشته باشد، بنابراین در جهان قابل مشاهده (23^10×2) ستاره وجود دارد که 3 برابر بیشتر از تخمین های قبلی است. اما حتی این نیز احتمالا دست کم گرفتن تعداد ستارگان است زیرا تلسکوپ های حساس به نشان دادن کهکشان و ستاره های کم نور بیشتر، ادامه می دهند.
تعداد ستاره هایی که در آسمان شب مشاهده می شود بسته به چند متغیر از جمله آلودگی، نور و دید شما متغیر است. در شهرهای بزرگ و پرنور ما تنها قادر به مشاهده پرنورترین ستارگان هستیم، اما این بدان معنا نیست که هیچ چیز را هم نمیتوان دید. اما در یک آسمان تمیز و تاریک میتوان با چشم غیر مسلح هزاران ستاره را در آسمان شب مشاهده کرد.
اگر تمام ستارگان قابل مشاهده را در یک لیست فهرست بندی کنیم تا عدد 6.5 میلیون پایین بیاوریم، بنابراین برای اینکه کم نور ترین ستاره را بتوانیم ببینیم کل آسمان 9000 ستاره دارد و از آنجا که ما تنها میتوانیم نیمی از آسمان را ببینیم این به معنی این است که 4500 ستاره در آسمان شب قابل رویت است.
سلام! به اکانت کاربری خود وارد شوید
بازیابی پسورد
پسورد شما به ایمیل شما ارسال خواهد شد
علمی‌ها – دانستنی‌ها و اخبار علمی
وی ۸۳۸ تکشاخ، آلفای شکارچی، کی دابلیو کمان، مو قیفاووس، وی‌وای سگ بزرگ، کی‌وای ماکیان، وی۳۵۴ قیفاووس، آردبلیو قیفاووس، دابلیواُاچ جی۶۴ و وی‌وی قیفاووس ای از جمله بزرگترین ستاره‌های آسمان هستند.ستاره های آسمان
ستاره‌ها توپ‌های عظیمی از پلاسمای سوزان هستند. با این وجود جدا از خورشید ما، بقیه آنها به صورت نقاط ریز نورانی در آسمان شب ظاهر می‌شوند. خورشید از نظر فنی یک کوتوله زرد بوده و بزرگترین یا کوچکترین ستاره جهان نیست. با وجود اینکه از مجموع تمام سیارات منظومه بزرگتر است اما در مقایسه با اکثر ستاره‌های جهان، یک ستاره با اندازه متوسط است. برخی از این ستاره‌ها به این دلیل بزرگتر هستند چون از زمان تشکیل‌شان به این شکل تکامل می‌یابند، در حالی که علت بزرگی برخی دیگر به این خاطر است که با افزایش سن گسترش می‌یابند.[۱]
تخمین اندازه یک ستاره کار ساده‌ای نیست. برخلاف سیارات، ستاره‌ها سطح مشخصی ندارند که بتواند لبه‌ای برای اندازه‌گیری ایجاد کند، علاوه بر آن ستاره‌شناسان اصول مناسبی برای چنین اندازه‌گیری‌هایی ندارند. به طور کلی ستاره شناسان به یک ستاره نگاه کرده و اندازه زاویه‌ای آن را تعیین می‌کنند، که شامل عرض آن به اندازه درجه یا کمان دقیقه‌ای (arcminutes) و یا کمان ثانیه‌ای (arcseconds) است. این اندازه‌گیری به آنها ایده کلی درباره اندازه ستاره می‌دهد اما فاکتورهای دیگری را نیز باید در نظر بگیرند.
به عنوان مثال برخی ستاره‌ها متغیر هستند، به این معنی که مرتباً بزرگ و کوچک می‌شوند که در نتیجه درخشندگی آنها تغییر می‌کند. این بدان معناست که وقتی ستاره شناسان، ستاره‌ای مانند وی ۸۳۸ تکشاخ (V838 Monocerotis) را مطالعه می‌کنند، باید در یک بازه زمانی بیشتر از یک بار به آن نگاه کنند تا بتوانند اندازه متوسط آن را محاسبه کنند زیرا این ستاره بزرگ و کوچک می‌شود. تقریباً مانند تمام اندازه‌گیری‌های نجومی، در این روش نیز به دلیل خطای تجهیزات و فاصله اشتباهاتی در مشاهدات وجود دارد.
در فهرست اندازه ستاره‌ها باید به این نکته توجه داشت که ممکن است نمونه‌های بزرگتری وجود داشته باشند که هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته یا حتی شناسایی نشده‌اند. با در نظر گرفتن این نکته، ۱۰ مورد از بزرگترین ستاره‌های آسمان که تاکنون توسط ستاره شناسان شناخته شده در اینجا آورده می‌شود.
وی ۸۳۸ تکشاخ (V838 Monocerotis)، ستاره‌ای متغیر است که در صورت فلکی تکشاخ قرار داشته و ۲۰ هزار سال نوری از زمین فاصله دارد. تصویر این ستاره (تصویر بالا) یکی از ماندگارترین تصاویری است که تلسکوپ فضایی هابل در سال‌های اخیر تهیه کرده است. هابل شش تصویر از این ستاره تهیه کرد که آن را در حال فوران مواد به بیرون نشان می‌داد. با گذشت زمان پرتوهای درخشان نور ستاره، ابر بسیار بزرگی از گاز و غبار را روشن کرد که پهنای آن به یک سال نوری می‌رسید. گروهی از ستاره شناسان حدس می‌زنند که این منظره تصویر نابودی سامانه ستاره‌ای وی ۸۳۸ تکشاخ باشد، آنها میگویند احتمالاً ستاره مادر سیارات خود را بلعیده است.
اندازه این ستاره ممکن است بزرگتر از مو قیفاووس یا وی‌وی قیفاووس ای باشد، اما به دلیل فاصله آن از خورشید و این واقعیت که در حال تپیدن (بزرگ و کوچک شدن) است، تعیین ابعاد واقعی آن دشوار است. پس از آخرین فوران در سال ۲۰۰۹، به نظر رسید که اندازه آن کوچکتر است. بنابراین ستاره شناسان اندازه وی ۸۳۸ تکشاخ را بین ۳۸۰ تا ۱۹۷۰ برابر شعاع خورشیدی یا ۲۶۴٫۳۷ میلیون کیلومتر (در صورتی که بزرگی آن ۳۸۰ شعاع خورشیدی باشد) در نظر می‌گیرند. اگر این ستاره در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد مدار مریخ (فاصله مریخ از خورشید ۲۲۷ میلیون کیلومتر است) و منظومه شمسی درونی را رد می‌کند.
بیشتر بخوانید: ۱۰ شی غیرسیاره‌ای در منظومه شمسی
آلفای شکارچی یا ابط الجوزا (Betelgeuse) که به راحتی از ماه مهر تا فروردین در آسمان شب دیده می‌شود، شناخته شده‌ترین ابرغول سرخ است. این امر تا حدودی به این دلیل است که این ستاره تقریباً ۶۴۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و در مقایسه با سایر ستارگان این لیست به زمین بسیار نزدیک است. آلفای شکارچی در صورت فلکی شکارچی قرار داشته و بزرگی آن ۸۸۷ برابر شعاع خورشیدی یا ۶۱۷ میلیون کیلومتر است، این ستاره به مرگ خود نزدیک است و در آینده با یک انفجار ابرنواختری به یک ستاره نوترونی یا شاید یک سیاهچاله تبدیل خواهد شد.
ستاره آلفای شکارچی به قدری بزرگ است که اگر به جای خورشید در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد، تا نزدیک مدار سیارک‌ها یعنی حد فاصل بین مریخ و مشتری (فاصله مشتری از خورشید ۷۷۸ میلیون کیلومتر است) را اشغال می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهند که طول عمر آن ممکن است تا حدود ۵۰ هزار سال دیگر ادامه یابد. در صورت انفجار، این ستاره روشنایی برابر با ۲۵۰ بار سیاره زهره و ۲۵۰۰ برابر ستاره شباهنگ خواهد داشت، به عبارتی روشنایی آن پس از انفجار قابل مقایسه با ماه کامل خواهد بود.
بیشتر بخوانید: اگر بخواهیم با فضاپیما در مشتری فرود بیاییم چه اتفاقی خواهد افتاد؟ (فیلم)
کی دابلیو کمان (KW Sagittarii) یک ستاره فراغول سرخ است که در در صورت فلکی کمان قرار داشته و ۷۸۲۸ سال نوری از زمین فاصله دارد. ستاره شناسان دمای کی دابلیو کمان را در حدود ۳۷۰۰ کلوین (۳۴۲۶ درجه سانتیگراد) تخمین زده‌اند که خنک‌تر از خورشید است، دمای سطح خورشید نزدیک به ۵۷۷۸ کلوین (۵۵۰۵ سانتیگراد) است.
درخشش کی دابلیو کمان ۳۷۰٬۰۰۰ برابر درخشندگی خورشید بوده و اندازه آن ۱۰۰۹ برابر شعاع خورشیدی یا ۷۰۱ میلیون کیلومتر است. اگر این ستاره در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد، تا نزدیکی مشتری می‌رسد.
مو قیفاووس (Mu Cephei) که با نام ستاره لعل نیز شناخته می‌شود یک ستارهٔ ابرغول سرخ در صورت فلکی قیفاووس است. درخشش این ستاره ۳۸۰۰۰۰ برابر خورشید بوده و یکی از درخشان‌ترین ستاره‌های آسمان است و بهترین زمان برای مشاهده آن در نیمکره شمالی از مرداد ماه تا بهمن است.
این ستاره به افتخار ویلیام هرشل (Sir William Herschel) که اولین بار آن را در سال ۱۷۸۳ مشاهده کرد، با نام ستاره لعل هرشل نیز شناخته می‌شود. رنگ سرخ مو قیفاووس توسط ویلیام هرشل این گونه توصیف شده است: رنگ سرخ یاقوتی شگفت انگیز و ژرف این ستاره مانند ستاره متغیر میرا (Mira variable) است، به همین دلیل پس از گذشت قرن‌ها هنوز این ستاره را با نام‌های لعل و نارسنگ می‌شناسند.
اندازه این ستاره ۱۲۶۰ برابر شعاع خورشیدی یا ۸۷۶٫۶ میلیون کیلومتر بوده و اگر به جای خورشید مرکز در منظومه شمسی قرار گیرد مدار مشتری را رد کرده ولی به زحل نمی‌رسد. مو قیفاووس ستارهٔ بسیار بزرگی است و قادر است ۲۷۰۰ تریلیون زمین را در خود جای دهد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ نکته خواندنی درباره کهکشان راه شیری
وی‌وای سگ بزرگ (VY Canis Majoris) یا کلب اکبر یک ستاره فراغول قرمز است که از جمله بزرگترین ستاره‌های شناخته شده کهکشان راه شیری است. این ستاره در صورت فلکی سگ بزرگ قرار داشته و فاصله‌ای برابر با ۴۹۰۰ سال نوری از زمین دارد. وی‌وای سگ بزرگ ۱۴۲۰ برابر شعاع خورشیدی یا ۹۸۷٫۸۹ میلیون کیلومتر است. این ستاره یکی از ستارگان متغیر صورت فلکی سگ بزرگ است.
چنانچه این ستاره در مرکز منظومه شمسی به جای خورشید قرار گیرد از مدار زحل نیز فراتر می‌رود، البته درباره بزرگی آن اختلاف نظر وجود دارد و گروهی از گروهی از ستاره شناسان با این اندازه مخالف بوده و اعتقاد که اندازه واقعی وی‌وای سگ بزرگ تنها ۶۰۰ برابر خورشید بوده و تا مدار مشتری پیش خواهد رفت و به زحل (فاصله زحل از خورشید ۱٫۴ میلیارد کیلومتر است.) نمی‌رسد. به اعتقاد اکثر دانشمندان وی وای سگ بزرگ در انتهای عمر خود با یک انفجار فرانواختری با انرژی بیش از ۱۰۰ ابرنواختر به زندگی خود پایان خواهد داد.
کی‌وای ماکیان (KY Cygni) یک ستارهٔ ابرغول سرخ است که در صورت فلکی ماکیان قرار داشته و ۵۰۰۰ سال نوری با زمین فاصله دارد. این ستاره با درخشندگیای در حدود ۳۰۰۰۰۰ برابر درخشندگی خورشید، یکی از درخشان‌ترین ستارگان آسمان به شمار می‌رود.
کی‌وای ماکیان اولین بار در سال ۱۹۳۰ به عنوان یک ستاره متغیر نام گذاری شد. اندازه این ستاره در حدود ۱۴۲۰ برابر شعاع خورشیدی یا ۱٫۰۴۶۱ میلیارد کیلومتر است و اگر در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد تا زحل می‌رسد البته بیش از ۳۵۰ میلیون کیلومتر با آن فاصله خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: ۱۰ نکته خواندنی درباره کهکشان آندرومدا
وی۳۵۴ قیفاووس (V354 Cephei) یک ابرغول سرخ در صورت فلکی قیفاووس و در کهکشان راه شیری بوده و حدود ۹٬۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. ستاره شناسانی که این ستاره را از نزدیک مطالعه می‌کنند، آن را جزئی از گروه بزرگتری از ستاره‌ها با نام اجتماع ستاره‌ای قیفاووس اُبی۱ (Cepheus OB1) می‌دانند که شامل بسیاری از ستارگان داغ و پرجرم است، اما تعدادی از این ابرغولهای سرخ مانند این وی۳۵۴ قیفاووس خنک هستند.
گروهی از ستاره شناسان درخشندگی این ستاره را ۳۶۹۰۰۰ برابر خورشید تخمین زده‌اند در حالی که برخی دیگر بر این باورند که درخشندگی این ستاره ۷۶۰۰۰ برابر خورشید است.بزرگی این ستاره ۱۵۲۰ برابر شعاع خورشیدی یا ۱٫۰۵ میلیارد کیلومتر بوده و اگر در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد تا زحل می‌رسد البته بیش از ۳۵۰ میلیون کیلومتر با آن فاصله خواهد داشت.
آردبلیو قیفاووس (RW Cephei) یک فراغول سرخ است که یکی دیگر از ستارگان صورت فلکی قیفاووس بوده و در آسمان نیمکره شمالی مشاهده می‌شود، فاصله این ستاره با زمین حدود ۱۴۰۰۰ سال نوری است. این ستاره ممکن است در همسایگی خود آنقدر بزرگ به نظر نرسد، با این وجود تعداد بسیاری کمی از ستاره‌ها در کهکشان ما یا در کهکشان‌های نزدیک وجود دارند که بتوانند از نظر اندازه با آن رقابت کنند.
جرم این ستاره ۱۳٫۷ برابر جرم خورشید بوده و اندازه آن ۱,۵۳۵ برابر شعاع خورشیدی یا ۱٫۰۶۸ میلیارد کیلومتر است، و اگر آردبلیو قیفاووس در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد تا زحل می‌رسد البته بیش از ۳۰۰ میلیون کیلومتر با آن فاصله خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: کهکشان راه شیری چیست؟ همه چیز درباره راه شیری
ستاره های آسمان
دابلیواُاچ جی۶۴ (WOH G64) یک ابرغول سرخ که در صورت فلکی ماهی زرین (در آسمان نیم کره جنوبی) واقع شده و یکی از درخشان‌ترین و پرجرم‌ترین ابرغولهای سرخ است. این ستاره در خارج از کهکشان راه شیری و در ابر ماژلانی بزرگ (Large Magellanic Cloud) قرار داشته و ۱۶۰ هزار سال نوری از زمین فاصله دارد.
دابلیواُاچ جی۶۴ یک ستاره در حال مرگ بوده و دارای دیسکی ضخیم از گاز و گرد و غبار در اطراف خود است که احتمالاً به محض این که شروع به مردن کرده این مواد این دیسک از آن خارج شده‌اند. این ستاره زمانی بیش از ۲۵ برابر خورشید جرم داشت اما با نزدیک شدن به مرحله انفجار ابرنواختری شروع به از دست دادن جرم کرد. ستاره شناسان تخمین می‌زنند که این ستاره موادی به اندازه ساختن ۳ تا ۹ منظومه شمسی را از دست داده است.
دیسک گاز و گرد و غباری که این ستاره را احاطه کرده‌اند یک سال نوری قطر و ۳ تا ۹ برابر خورشید جرم دارند. اندازه این ستاره در حدود ۱٫۵۴۰ برابر شعاع خورشید یا ۱٫۰۷۱ میلیارد کیلومتر بوده و اگر در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد تا زحل می‌رسد البته بیش از ۳۰۰ میلیون کیلومتر با زحل فاصله خواهد داشت.
وی‌وی قیفاووس ای (VV Cephei A) یک ستاره فراغول قرمز در میان بزرگترین ستاره‌های کهکشان راه شیری است. این ستاره یک سیستم ستاره‌ای دوتایی است که در صورت فلکی قیفاووس قرار داشته و ۵۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. این سیستم ستاره‌ای فقط از دو ستاره تشکیل شده و سیاره‌ای ندارد، ستاره دیگر یک ستاره کوچک آبی است. این سیستم ستاره‌ای دومین دوره طولانی گرفتگی (eclipses) را دارد، گرفتگی اولیه و ثانویه این دو ستاره ۲۰٫۳ سال طول می‌کشد.
اندازه دقیق وی‌وی قیفاووس مشخص نیست اما تخمین زده شده که ۱۰۵۹ تا ۱۹۰۰ برابر شعاع خورشیدی یا ۷۳۰ میلیون تا ۱٫۳۲ میلیارد کیلومتر است. اگر این ستاره در مرکز منظومه شمسی قرار گیرد مدار مشتری را رد کرده و به زحل نزدیک می‌شود.
بیشتر بخوانید: ۱۰ مورد از خطرناک‌ترین سیارات کهکشان راه شیری
پست قبلی
۱۰ جاندار ماقبل تاریخ زنده که میلیونها سال است در زمین زندگی می‌کنند
پست بعدی
کشف قدیمی‌ترین مروارید جهان در جزیره‌ای در خلیج فارس
شناسایی هاله بزرگی از ماده تاریک در یک کهکشان کوچک
رصد اولین انتشار سریع رادیویی از یک سیاره فراخورشیدی
زمین ۲ هزار سال نوری به سیاهچاله کلان جرم کهکشان راه شیری نزدیکتر است
کشف معمای ۱۶ ساله سحابی حلقوی آبی
بزرگتر از وی‌وی قیفاووس ای
یو وای اسکوتی هست!
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.
اطلاعات من را ذخیره کن تا در آینده نیازی به ورود اطلاعات نداشته باشم
مطالب پر بازدید
شناسایی هاله بزرگی از ماده تاریک در یک کهکشان کوچک
سلام! به اکانت کاربری خود وارد شوید
بازیابی پسورد
پسورد شما به ایمیل شما ارسال خواهد شد
تهران (پانا) – یک منجم آماتوربا بیان اینکه آسمان بالای سر ما مملو از شگفتی‌هایی است که زیبایی آن با درخشش ستاره‌ها در شب دوچندان می‌شود،به معرفی چند مورد از عجیب ترین و جالب ترین آنها پرداخت.
به‌گزارش ایسنا، سید رضا منجمی در وبینار آنلاین مرکز نجوم ادیب اصفهان که به مناسبت روز جهانی نجوم برگزار شد، به تشریح هفت شگفت‌انگیز آسمان و مروری بر فضای آسمان پرداخت و اظهار کرد: آسمان مملو از تعداد بسیار زیادی ستاره است. گفته می‌شود در یک‌شب رصدی با شریط مناسب حدود ۲ هزار ستاره در آسمان شب قابل‌مشاهده است و در طول سال این تعداد به هفت هزار ستاره می‌رسد.
تعداد ستاره‌های آسمان از تعداد دانه‌های شن بر روی زمین بیشتر استستاره های آسمان
وی افزود: بر اساس تخمین انجام‌شده، تعداد ستاره‌های آسمان از تعداد دانه‌های شن بر روی زمین بیشتر است و برآورد می‌شود حدود ۷۰ میلیارد میلیارد ستاره در آسمان وجود داشته باشد که ۱۰ برابر شن‌های روی زمین است.
این کارشناس فیزیک تصریح کرد: در آسمان علاوه بر این چندین ۱۰ هزار کهکشان وجود دارد که هر کدام حاوی میلیاردها ستاره هستند که از سیاره ما با فاصله بسیار زیاد قرار دارند.
دورترین نزدیک
منجمی در توضیح نزدیکترین ستاره به منظومه خورشیدی، گفت: نزدیکترین ستاره به ما در صورت فلکی «قنطورس» به اسم «آلفا قنطورس» است که در عین اینکه نزدیکترین ستاره آسمان به منظومه خورشیدی است، با فاصله بسیار زیادی از کهکشان راه شیری قرار گرفته است و با ما حدود ۲.۳ سال نوری فاصله دارد، به گونه ای که اگر بخواهیم با ماشین با سرعت ۱۲۰ کیلومتر در ساعت به آن سفر کنیم، ۱۵۶ میلیارد سال طول می‌کشد.
این منجم آماتور به توضیح منظومه خورشیدی پرداخت و گفت: سامانه‌ای دربرگیرنده یک ستاره به نام خورشید و شماری اجرام آسمانی دیگر است که در مدارهایی مستقیم یا غیر مستقیم پیرامون آن می‌گردند. عطارد یا تیر نزدیکترین سیاره به خورشید در منظومه شمسی و پولوتون نهمین سیاره سامانه خورشیدی است.
زهره گرمترین سیاره منظومه شمسی
منجمی در خصوص شگفتی‌های سامانه خورشیدی اظهار کرد: زُهره، ناهید یا ونوس به ترتیب نزدیکی به خورشید، دومین سیاره زمین‌سان منظومه شمسی است که بعد از ماه، درخشان‌ترین جرم آسمانی طبیعی و گرمترین سیاره منظومه شمسی است. اگر ازلحاظ گرمی هوا بسنجیم به نظر می‌رسد، عطارد از همه سیارات گرم‌تر است که اینگونه نیست و زهره گرمترین سیاره است.
وی ادامه داد: این سیاره دارای هواکره است. بیشتر هواکره آن را دی‌اکسید کربن تشکیل داده است. وجود دی‌اکسید کربن در هواکره این سیاره که گرما را در سیاره نگه می‌دارد دمای آن را به مقدار بسیار چشم‌گیری (۴۷۰ درجه سانتیگراد) افزایش داده‌است که باعث ذوب شدن قلع و سرب بر سطح سیاره می‌شود.
این منجم آماتور توضیح داد: سیاره عطارد به دلیل نزدیکی بسیار زیاد به خورشید، جو خود را از دست داده و پدیده جوی ندارد و دمای آن ۵۰ درجه کمتر از زهره و حدود ۴۲۰ درجه سانتی گراد است.
ارتفاع سه برابری کوه‌های مریخ نسبت به زمین
منجمی یکی دیگر از شگفتی‌های منظومه خورشیدی را وجود کوه‌های بلند سیاره مریخ اعلام کرد و گفت: بلندترین کوه‌های منظومه شمسی در مریخ است که اگر با زمین مقایسه کنیم حدود ۳ برابر بلندترین کوه زمین ارتفاع دارند. کوه المپوس بلندترین ارتفاع را در منظومه شمسی دارد که در سیاره مریخ است. بلندی این کوه حدود ۲۵ کیلومتر از سطح سیاره است و ۳ برابر اورست ارتفاع دارد.
جای پای تاریخی در فضا
این کارشناس فیزیک اظهار کرد: یکی از شگفتی های آسمان که تا میلیاردها سال در فضا باقی خواهد ماند، رد پای انسان بر سطح ماه است. در سال ۱۹۶۹ اولین سفر انسان به ماه ثبت‌شد که هزاران هزار سال در آنجا خواهد ماند. ماه هیچ جوی ندارد و فرسایش در سطح آن رخ نمی دهد، رودخانه‌ای نیز ندارد، به همین دلیل تا میلیونها سال این رد پا باقی خواهد ماند و در سال‌هایی که ما وجود نداشته باشیم هم این جای پا خواهد بود.
زیباترین سیاره منظومه شمسی با حلقه های منحصربه فرد
منجمی حلقه‌های سیاره زحل را دیگر شگفتی جذاب منظومه شمسی معرفی کرد و افزود: در آسمان شب زمین، زحل به دلیل اندازه بزرگ، نسبتاً درخشان دیده می‌شود. زیبایی آسمان زحل به خاطر نوارهای روشن حلقه‌های اطراف آن و نیز به خاطر قمرهای زیادش است.
وی افزود: مشهورترین ویژگی سیاره زحل حلقه آن است که بیشتر از ذرات یخ تشکیل شده و مقادیر کمتری از زباله های سنگی و گرد و غبار دارد. حداقل 82 قمر در مدار زحل شناخته شده اند.
زمین؛ مبدأ حیات تا امروز
به گفته این منجم آماتور زمین تنها سیاره‌ای در کل عالم است که حیات بر روی آن کشف‌شده و امکان زیست موجودات فراهم است. سیاره‌ای که به‌عنوان مبدأ حیات می‌شناسیم و تاکنون هیچ مکانی مانند آن کشف نکرده‌ایم.
روز و هفته جهانی نجوم از سال ۱۹۷۳ میلادی باهدف ترویج علم و آشنایی عموم مردم با علم نجوم و تبادل‌نظر با فعالان جامعه نجوم در دنیا برگزار می‌شود. روز جهانی نجوم، هر ساله، در یکی از روزهای تعطیل آخر هفته بین ۱۵ آوریل (۲۶ فروردین) تا ۱۵ مه (۲۵ اردیبهشت) قرار دارد، انتخاب می‌شود.
رصد زنده ماه و کهکشان، سخنرانی عمومـی نجـوم، انجـام آزمـایش نجـومی، عکاسی نجومی با موبایل، ارائه اخبار روز نجومی و پنل پرسش و پـاسخ همـراه بـا غرفه کودک از جمله برنامه های روز جهانی نجوم بود که به همت مرکز نجوم ادیب اصفهان به صورت آنلاین برگزار شد.
