در آموزشهای پیشین مجله فرادرس، با موضوعاتی مانند شاخص بورس و تابلوخوانی در بورس آشنا شدیم. همچنین، در مطالبی تحت عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» اصطلاحات رایج در بورس را معرفی کردیم. یکی از پرسشهایی که ممکن است برای خیلی از افراد پیش بیاید، این است که فرابورس چیست و چه تفاوتهایی با بورس دارد. در این آموزش، به این پرسش پاسخ خواهیم داد.
تأمین سرمایه یکی از موضوعات و اهداف مهم شرکتها است که همواره در پی آن هستند. عرضه سهام در بورس نیز یکی از از بهترین راههای جذب سرمایه است که معمولاً شرکتها از آن استقبال میکنند. البته در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست. فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای داد و ستد اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی سادهتری برای پذیرش شرکتها و داد و ستد سهام دارد.
پس، در واقع میتوان گفت که مهمترین وظیفه فرابورس، سازماندهی آن بخش از شرکتهای متمایل به حضور در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در فرابورس، کمتر از بورس است و از نظر گزارشگیری، در طول یک سال مالی، شرکتهای بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. همین امر سبب میشود ریسک سرمایهگذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.
جالب است بدانید که نام فرابورس از اصطلاح انگلیسی Over-the-counter یا به اختصار OTC به معنای «خارج از بورس» گرفته شده است.
فرابورس چیست
ساختار جدید فرابورس ایران از چهار بازار تشکیل شده است که عبارتند از: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم.
در بازار اول فرابورس، سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری پذیرش میشوند و مورد معامله قرار میگیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکتهای پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهرهبرداری آنها گذشته و زیان انباشته ندارند.
بازار دوم فرابورس صرفاً شامل سهام شرکتهای سهامی عام است. سهام شرکتهای زیانده، تازهتأسیس و آنهایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته میشود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکتهای بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.
بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکتهای این بازار فرایند پذیرش را طی نمیکنند و به سه دسته تقسیم میشوند:
طبق قوانین جدید، شرکتهای این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی و قرمز دستهبندی شدهاند و دامنه نوسان روزانه آنها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.
بازار سوم یا بازار عرضه محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.
اما مزایای ورود به فرابورس چیست و چرا باید در آن سرمایهگذاری کنیم؟ از جاذبههای فرابورس میتوان به وجود بازارهای متنوع آن برای پوشش سلیقههای متفاوت اشاره کرد. بنابراین، سهامداران میتوانند در شرکتهای مختلف سرمایهگذاری کرده و به این ترتیب، ریسک سرمایهگذاری را کاهش دهند.
به طور خلاصه میتوان گفت که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایهگذاری، اطمینان از محل سرمایهگذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسانهای روزانه قیمت سهام از جاذبههای فرابورس است.
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند که این مزیت مستقیماً متوجه سهامداران نیز میشود. همچنین، صاحبان سهام در شرکتهای فرابورس، نسبت به سهامی که در اختیار دارند، در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.
شاید این پرسش برایتان پیش آمده باشد که شرایط معامله در فرابورس چیست و چه تفاوتی با معامله در بورس دارد. خرید و فروش سهام در فرابورس هیچ تفاوتی با معامله در بورس اوراق بهادار ندارد و با همان کد بورسی که برای انجام معاملات در بورس دریافت کردهاید، میتوانید معاملات خود را از طریق سامانههای مختلف کارگزاریها انجام دهید. به عبارت دیگر، تفاوتی در روش معامله در بورس و فرابورس وجود ندارد.
یکی از بهترین منابع برای آشنایی با بورس که به زبانی ساده بیان شده، آموزش ویدئویی «آموزش مقدماتی بازار بورس – از ورود تا شروع معاملات سهام» است. با این آموزش به راحتی میتوانید مفاهیم بورس را یاد بگیرید و شروع خوبی برای ورود به بازار سرمایه داشته باشید. در این آموزش، علاوه بر مفاهیم اصلی، اطلاعات مهم مورد نیاز سرمایهگذاری، از دریافت کد بورسی تا خرید و فروش و نکات مهم مربوط به آن ارائه شده است.
برای آشنایی بیشتر با بورس و مفاهیم مربوط به آن و پاسخ به این سؤال که بورس و فرابورس چیست و چگونه میتوان در آن سرمایهگذاری کرد، میتوانید به فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی مراجعه کنید. در این آموزشِ ۳ ساعت و ۲۸ دقیقهای، تمام امور اجرایی برای فعالیت در بورس و انجام معاملات سهام، شاملِ دریافت کد بورسی، کار با سامانه معاملاتی آنلاین، شناسایی موقعیتهای موجود در بورس، شرکت در عرضه اولیهها، دریافت سود نقدی سالیانه شرکتها و مشارکت در افزایش سرمایهها بیان شده است.
برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی + اینجا کلیک کنید.
در درس اول این آموزش، مقدمات و آشنایی اولیه با بازار بورس و سهام مورد بحث قرار گرفته است. موضوع درس دوم، شناخت کلی و نکات مهم در ورود به بازار بورس است. ورود به سایتهای مربوط به سازمان بورس و ثبت نام در سجام موضوع درس سوم این فیلم آموزشی است. در درس چهارم راهنماییهای کاربردی درباره آشنایی با اصطلاحات و انواع قرارداد و صندوق ارائه شده است. آشنایی با مفاهیم سرمایهگذاری، انواع بورس و عرضه اولیه از دیگر موضوعاتی است در درس پنجم بیان شده است. درس ششم نیز، مروری بر ابزارهای تحلیل تکنیکال را پوشش میدهد. در نهایت، موضوع درس هفتم این فیلم آموزشی، آشنایی با سامانه کدال و کارگزاریها است.
در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، امکانی جهت فیلترنویسی وجود دارد که با استفاده از آن میتوان از میان انبوه سهام مختلف، آنهایی را انتخاب کرد که دارایی ویژگیهای مورد نظر ما باشد. به همین منظور، برای آشنایی با فیلترنویسی در بورس، فیلم آموزش فیلترنویسی در بورس – ابزار شناسایی سهام پربازده ارائه شده است. در این آموزش ویدئویی ۴ ساعت و ۴۸ دقیقهای که شامل ۲۰ درس است، ابتدا مفاهیمی مانند دامنه نوسان و سقف و کف مجاز قیمت سهام، EPS و P/E سهام و حجم معاملات و خرید و فروش حقیقیها و حقوقیها بیان شده است. در ادامه، اصول اولیه فیلترنویسی ارائه شده و مباحثی مانند سابقه قیمتها و معاملات، اطلاعات حقیقی و حقوقی، شناسایی سهام دارای صف خرید و یا صف فروش و توابع آماده در فیلترنویسی ارائه شده است. لینک این آموزش در ادامه آورده شده است.
شناسایی سهام مورد توجه و خرید حقوقیها، شناسایی سهام با حجم معاملات زیاد نسبت به روزهای قبل، شناسایی سهام دارای افت و یا رشد زیاد در یک ماه اخیر، شناسایی سهام موجود در پایان روند نزولی و آماده شروع روند صعودی و شناسایی سهام جذب کننده نقدینگی هوشمند با استفاده از فیلترنویسی، از سایر دروس این آموزش است که به طور کامل به آن پرداخته شده است.
در مطلبی که از نظر گذراندید، همانطور که دیدید، پیش از هر چیز توضیح دادیم که فرابورس چیست. سپس به شرح ساختار آن پرداختیم و در بخشهای بعدی نیز به سراغ مزایای سرمایهگذاری و شرایط خرید و فروش سهام در آن رفتیم. اکنون و در ادامه، شما میتوانید از طریق بخش نظرات، از تجربیات حضور خود در فرابورس بگویید و یا اگر پرسشی در این رابطه دارید آن را با ما و دیگر خوانندگان مجله فرادرس مطرح کنید.
برای یادگیری بهتر مباحث بورس اوراق بهادار به شما توصیه میکنیم مطالب مجله فرادرس در این زمینه را به ترتیب زیر مطالعه کنید:
اگر علاقهمند به یادگیری مباحث مشابه مطلب بالا هستید، آموزشهایی که در ادامه آمدهاند نیز به شما پیشنهاد میشوند:
^^
سید سراج حمیدی (+)
سید سراج حمیدی دانشآموخته مهندسی برق است و به ریاضیات و زبان و ادبیات فارسی علاقه دارد. او آموزشهای مهندسی برق، ریاضیات و ادبیات مجله فرادرس را مینویسد.
بر اساس رای 52 نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
سازمان علمی و آموزشی «فرادرس» (Faradars) از قدیمیترین وبسایتهای یادگیری آنلاین است که توانسته طی بیش از ده سال فعالیت خود بالغ بر ۱۲۰۰۰ ساعت آموزش ویدیویی در قالب فراتر از ۲۰۰۰ عنوان علمی، مهارتی و کاربردی را منتشر کند و به بزرگترین پلتفرم آموزشی ایران مبدل شود.
فرادرس با پایبندی به شعار «دانش در دسترس همه، همیشه و همه جا» با همکاری بیش از ۱۸۰۰ مدرس برجسته در زمینههای علمی گوناگون از جمله آمار و دادهکاوی، هوش مصنوعی، برنامهنویسی، طراحی و گرافیک کامپیوتری، آموزشهای دانشگاهی و تخصصی، آموزش نرمافزارهای گوناگون، دروس رسمی دبیرستان و پیش دانشگاهی، آموزشهای دانشآموزی و نوجوانان، آموزش زبانهای خارجی، مهندسی برق، الکترونیک و رباتیک، مهندسی کنترل، مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی معماری و مهندسی عمران توانسته بستری را فراهم کند تا افراد با شرایط مختلف زمانی، مکانی و جسمانی بتوانند با بهرهگیری از آموزشهای با کیفیت، به روز و مهارتمحور همواره به یادگیری بپردازند. شما هم با پیوستن به جمع بزرگ و بالغ بر ۶۰۰ هزار نفری دانشجویان و دانشآموزان فرادرس و با بهرهگیری از آموزشهای آن، میتوانید تجربهای متفاوت از علم و مهارتآموزی داشته باشید.
مشاهده بیشتر
فرابورس چیست
هر گونه بهرهگیری از مطالب مجله فرادرس به معنی پذیرش شرایط استفاده از آن بوده و کپی بخش یا کل هر کدام از مطالب، تنها با کسب مجوز مکتوب امکان پذیر است.
© فرادرس ۱۳۹۹
بازارهای مالی تشکیلات پیچیده ای هستند که ساختار اقتصادی و سازمانی خاص خود را دارند و نقش مهمی در قیمت گذاری بازار ایفا میکنند. به طور گسترده، به هر بازاری که در آن معاملات اوراق بهادار صورت میگیرد، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات، بازارهای مالی گفته میشود. بازارهای مالی برای عملکرد صحیح اقتصاد سرمایه داری بسیار حیاتی هستند. امروزه بسیاری از بازارهای مالی در سراسر جهان (مانند بازارهای سهام) معاملات خود را از طریق بورس انجام میدهند.
به بیان ساده، بورس محلی است که در آن بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان یا خریداران و فروشندگان، معاملهای صورت میگیرد. برای روشن شدن این موضوع ابتدا به تفکیک به هر ۲ بازار می پردازیم و سپس تفاوت بورس و فرابورس را خواهیم گفت.
در بازار بورس، داراییهای مختلفی اعم از دارایـی مالی و دارایی واقعی مورد معامله قرار میگیرند. به بورسی که در آن داراییهای مالی یا اصطلاحاً داراییهای کاغذی (اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت) خرید و فروش میشود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن داراییهای واقعی یا کالاهای فیزیکی مورد معامله قرار میگیرند، بورس کالا گفته میشود.
نوع دیگری از بورس هم به نام بورس ارز وجود دارد که در آنجا، پول رایـج کشورها خرید و فروش میشوند (اما هنوز در کشور ما این بورس راهاندازی نشده است). بورس اوراق بهادار، یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها، اوراق قرضه دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام میشود.
خرید و فروش اوراق بهادار در ایران نیز بهطور رسمی و دائمی در محلی معین به نام بورس اوراق بهادار تهران انجام میشود. تعیین قیمت هر سهم در این بازار بر مبنای عرضه و تقاضای آن است، یک سرمایهگذار میتواند با هر مقدار سرمایهای وارد بورس شود و در سهم شرکتهای موجود سرمایهگذاری کند.
فرابورس چیست
بازار فرابورس ایران نیز در آبان سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد که این بازار دارای ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس است، اما شرایط پذیرش و معامله در آن سادهتر است تا اهرمی کمککننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد.
از مهمترین وظایف این بازار، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته و یا تمایل به ورود سریعتر به بازار را دارند.
علاوه بر اینکه انواع متنوعی از اوراق بهادار در بازار فرابورس قابل معامله هستند، ورود به آن نیز نیازمند شرایط و الزامات کمتری است.
سازوکارهایی سادهتر و تنوع در شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس ایران، امکانی را فراهم کرده تا بنگاههای اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهرهمند شوند.
فرابورس دارای پنج بازار است با نامهای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه.
بــازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم و پایه است. سهام شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دو مبادله میشوند و شرکتهایی که این شرایط را نداشته باشند میتوانند در بازار پایه معامله شوند.
در بازار اول، شرکتهای سهامی عام که طبق دستورالعمل پذیرش موفق بــه احراز شرایط لازم شده باشند، مجاز بــه انجام معاملات سهام خود خواهند بـود.
در بازار دوم، همانند بازار اول معاملات سهام شرکتهای سهامی عام انجام میشود؛ اما شرایط پذیرش در این بازار، منعطفتر از بازار اول است. بازار پایه فرابورس نیز، بهمنظور ایجاد قابلیت نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشدهاند، ایجاد شده است. در این بازار اکثر شرکتهای سهامی میتوانند حضور داشته باشند.
در هر دو بازار بورس و فرابورس، انجام معامله از طریق کارگزاریهایی انجام میشود که دارای مجوز قانونی از سازمان بورس اوراق بهادار هستند. این کارگزارها درواقع واسط میان خریدار و فروشنده هستند.
بازار بورس بهطور کلی به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود. عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد.
ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت بخش عمل نکند از بازار اخراج میشود. بازار فرابورس ایران نیز همانطور که در ابتدا توضیح داده شد، دارای ۵ بازار، اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه است.
بنابراین اولین تفاوت بورس و فرابورس در تقسیم بندی و تعداد این دو بازار است.
شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوار است، بازار فرابورس با شرایط سادهتر تشکیل شده تا شرکتهای کوچک هم بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند. در جدول زیر میتوانید تفاوت بورس و فرابورس را در خصوص شرایط پذیرش به خوبی مشاهده کنید:
پذیرش و درج شرکتهای سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس شرایط کمتری نیاز دارد و این باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکتها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خــود از مزایای تامین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند. علاوه بر این امکان تامین مالی از محل جذب سرمایه گذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز دارا هستند.
شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس ایران از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار هستند. به این صورت که شرکتهایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس میکنند (به غیر از شرکتهای حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.
سهامداران شرکتهای پذیرش شده در بازار فرابورس میتوانند از طریق وثیقه گذاری سهام شرکت خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. چراکه شبکه بانکی، سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس ایران را بهعنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقه گذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت میشناسد.
شرکتهای پذیرش شده در فرابورس میتوانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرحهای موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایه گذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تامین کنند.
اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راهحلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص بهسادگی امکان پذیر خواهد بود. ضمن اینکه شرکتهای حاضر در فرابورس ایران میتوانند بسیار راحتتر به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.
سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روانتر و نقد شوندگی بالاتری رو به رو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آنها برای مدت زیادی ادامه نمییابد.
در نظر داشته باشید که سهام شرکتهای فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش هستند. شما میتوانید برای شروع انجام معامله، این کد را از کارگزاری های رسمی دریافت کنید.
به این مقاله امتیاز دهید
میانگین امتیازات: ۳.۲ / ۵. تعداد امتیاز: ۹۹
اولین نفری باشید که به این مقاله امتیاز میدهید
بسیار عالی و مفید ممنون
عالی توضیح دادین ممنونم از عوامل این سایت خوب
عالی بود ممنون از توضیحات دقیق و جامع
سلام . با تشکر از توضیحات عالی و کامل جنابعالی. فقط یک سوال داشتم آیا شرکتهای تعاونی که دارای سهام و سهامدار هستند می توانند در بازار دوم فرابورس وارد و پذیرفته شوند یا اینکه فقط مختص شرکتهای سهامی عام میباشد.
با تشکر
مجید حیدری
با سلام دوست عزیز
با مصوبه شورای عالی بورس، زمینه برای عرضه سهام شرکت های تعاونی متعارف و فراگیر ملی در بازار سرمایه فراهم میشود.
بسیار واضح و قابل درک بود
سلام ۲۰میلیون دارم راهنمایی کن چه سهمی بخرم
بهترین راه برای رود به بازار بورس ابتدا مطالعه و اموزش هست
فرابورس چیست
انتخاب بهترین سهام برای خرید در بورس به چه روش هایی انجام می شود؟
بسیار عالی. ممنون و متشکر
سلام من عرضه اولیه سهام آریا رو خریداری کردم چه زمان باید منتظر باشم تا بتوانم بخشی از سهام آریا رو بفروشم چون الان فروش غیر فعال است
با سلام دوست عزیز
برای اطلاع از علت توقف نماد به اطلاعیه های مربوط مراجعه کنید
وقتی به ساعات معاملات بیاد مجاز بشه
بسیار بسیار عالی… خدا به شما توفیق بدهد…
سلام.من کد بورسی دارم و اطلاعیه خرید واحد از ولپارس و اتکای ۴ و .. رو دیدم که در فرابورس ارائه میشه.الان برای خرید باید از چه طریقی اقدام کرد؟از همون پرتفوی بورسی امکان پذیر هست؟
با سلام دوست عزیز
بله امکان پذیر می باشد
سلام،
با توجه به توضیحاتی که دادید،سرمایه گذاری در بخش شرکت های بورسی بهتر از شرکت های فرابورسی،چون خطر ریسک رو پایین میاره،
درسته؟
باسلام دوست عزیز
ریسک فرابورس بیشتر از بورس است به همان میزان که فرابورس می تواند سود بیشتری داشته باشد امکان ضرر نیز وجود دارد
با سلام کف خرید آنلاین برای هر نماد معاملاتی در بازار بورس و فرابورس فرق میکند؟
باسلام دوست عزیز
تفاوتی ندارند حداقل ۵٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال می باشد
برای اولین بار ۵۰۰ هزار تومن یا برای هر سری خرید ؟
باسلام دوست عزیز
برای هر خرید کمترین میزان خرید ۵۰۰هزارتومان است
من تعدادی از سهام لکما را دارم که توی برگه سهام نوشته شده قابل معامله در فرابورس چطور میتونم از طریق کارگذاری مفید فروشش را انجام بدم. آیا نحوه فروش فرق میکنه؟
باسلام دوست عزیز
تغییر کارگزارناظر انجام دهید و برای فروش اقدام کنید
بسیار عالی….. خدا خیرتان دهد….
سلام
خدا قوت و خسته نباشید
انصافا عالی بود اجرکم عندالله
بسیار عالی ممنون از زحمات عزیزان
سلام و عرض ادب..
اطلاعات فوق خیلی جامع ، کامل و دقیق بود.
مرسی 🙌🏽
سلام خرید آفلاین میشه کم ترهم سهم خرید درسته
باسلام دوست عزیز
خیر
یه سوال دیگه سهام عدالت ما هم به پرتفوی یا سبد سهام ها میاد یا فقط بانک ها میتونن بفروشن
باسلام دوست عزیز
خیر در پرتفوی شما نمایش داده نمی شود.بانک، کارگزاریها و درگاههای الکترونیک کارگزاریهای منتخب
عالی
سلام بنده خواستم از طریق کارگزاری سهام عدالتم رو بفروشم البته قبلا از طریق بانک ۳۰%رو فروختم باید چکار کنم
باسلام دوست عزیز
منتظر اطلاع رسانی درباره زمان تغییر کارگزار ناظر سهام عدالت بمانید
سلام من عرضه اولیه گدنا رو خریدم حال بعد ازیک روز نیومده تو پرتفوی……… لطفاراهنماییم کنیند. تازه میرم تو گردش حساب پول گدنا حساب نشده و توتاریخچه سفارشات گوشه گدنا نوشته انصراف در حالی که من انصراف ندادم ممکنه ثبت نشده باشه…
باسلام دوست عزیز
اگر مبلغ به حساب شده برگشت داده شده است خریدی صورت نگرفته است
مگ فرابورس میشه بدون حجم مبنا باشه ؟؟پس محدودیت نوسان مثلا برای پایه زرد +۳ تا-۳ هست نسبت ب حجم مبنا تغییر میکنه قیمت پایانی
با سلام و احترام
خیر قربان. حجم مبنای ۱ مربوط به نسخه قبلی قوانین است. در ویرایش جدید تمام سهام حجم مبنای مشخص دارند.
سلام من پریروز خرید آفلاین وسپهر از تامین سرمایه نوین کردم البته با قیمت ۹۷۰٫٫٫ الان از کجا باید متوجه بشم برام خرید شده یا نه… تو پرتفو چیزی نیومده… پولم کم شده
باسلام دوست عزیز
اگر در چند روز آینده مبلغ به حساب شما برگردانده نشد و سهمی به پرتفوی شما اضافه نشد با کارگزاری تماس بگیرید تا بررسی کنند
درود
آیا در فرابورس میشه سهامی رو که در روز خریدیم تو همون روز بفروشیم یا مثل بورس قانون d+1حاکمه!؟
باسلام دوست عزیز
امکان فروش در فرابروس وجود دارد
با سلام من مدتی پیش اوراق تبعی ذوب رو خریدم بدون اینکه سهام اون رو داشته باشم و الان این اوراق تبعی در پرتفوی من نیست فقط در پرتفوی لحظه ای من هست ایا اگر من سهام ذوب رو بخرم میتونم اوراق تبعی ذوب رو بفروشم؟
باسلام دوست عزیز
اوراق تبعی باطل شده است
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
دیدگاه
نام *
ایمیل *
وبسایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
بازار بورس بهعنوان مأمنی برای کسب سود و سرمایهگذاری، بیش از ۵۰ سال قبل پایهریزی شد. آن زمان تقسیمبندیهای فعلی وجود نداشت و صرفاً بازاری تشکیل شد تا خریداران و فروشندگان بتوانند هدف کسب درآمد را دنبال کنند. طبقهبندی که در مقطع زمانی فعلی مشاهده میکنید، حاصل سالها تجربه و تدوین مقررات است. زمانی که مؤسسین با انجام معاملات دریافتند که تقسیمبندی بازار میتواند در روند معاملات بهبود ایجاد کند، کمکم زیرمجموعههایی از بورس از جمله فرابورس پیدا شد.
در حال حاضر، چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت میکنند:
در مقاله پیش رو قصد داریم توضیحات مفصلتری از دومین طبقه بازار بورس و اوراق بهادار با عنوان “فرابورس” در اختیار شما قرار دهیم.
شرکتها جهت ورود به بازار سرمایه مسیرهای متعددی پیش رو دارند. برخی شرکتها نیازمند مسیری بودند تا بتوانند با سرعت بیشتر و آسانتر وارد فضای بازار سرمایه شوند. بنابراین محیطی به نام فرابورس ایجاد شد که ازنظر ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس بوده ولی شرایط پذیرش شرکتها در این حوزه آسانتر از بورس باشد. برخی فرابورس را به نام OTC میشناسند. جالب است بدانید که نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن یعنی Over The Counter گرفتهشده است. در تعریف جهانی فرابورس، سهام شرکتهایی که شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری مناسب ندارند بهصورت توافقی میان خریدار و فروشنده معامله میشوند. در فرابورس سازمان بورس نظارت محدودتری بر معاملات دارد و صرفاً برای جلوگیری از کلاهبرداریها معامله شرکتهایی که شرایط لازم برای ورود به بورس را ندارند در این بازار انجام میدهند.
فرابورس ایران از شکل اصلی خود در دنیا متمایز شده و خود در حد یک بورس فعالیت میکند. به عبارتی، فرا بورس ایران صرفاً جایی برای معاملات توافقی سهام نیست و بسیاری از شرکتها در این بازار حضور دارند و مشابه معاملات سهام با مکانیزم عرضه و تقاضا و بهصورت برخط معامله میشوند. همچنین تعداد قابلتوجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله میشوند و درنتیجه این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است. بر اساس قانون بازار اوراق بهادار مبنی بر اداره بازارهای خارج از بورس توسط نهادی متمرکز، شرکت فرا بورس ایران در سال ۱۳۸۷ تأسیس شد. شرکت فرابورس ایران نیز همچون سایر بورسهای فعال کشور با مجوز شورای عالی بورس ایجادشده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد. فرابورس ایران کارکردهای مفید و متعددی دارد و میتواند نیاز تأمین مالی بنگاههای اقتصادی را مرتفع سازد. یکی از حوزههای مهم فعالیت فرابورس، پذیرش سهام شرکتهای سهامی عام در فرابورس است. ضوابط حاکم بر پذیرش شرکتها در فرا بورس ایران بهگونهای است که طیف وسیعی از شرکتها، قادر به احراز شرایط و پذیرش در آن هستند.
فرابورس چیست
در بازار اول، معاملات سهام شرکتهای سهامی عامی که شرایط دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرا بورس را احراز کرده باشند، انجام میشود. پذیرش شرکت در بازارهای اول و دوم فرابورس منوط به تهیه امیدنامه و ارسال مدارک و مستندات کافی بهمنظور شناخت از وضعیت شرکت میباشد.
شرکتهایی که حداقل ۲۰۰ میلیارد ریال سرمایه داشته باشند و حداقل ۲ سال از آغاز فعالیت آنها گذشته باشد در این دسته قرار میگیرند. سود ده بودن شرکت، نداشتن زیان انباشته، داشتن شناوری حداقل ۱۰ درصد نیز جز دیگر ویژگیهای این بازار است. لازم به ذکر است نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییهای شرکت در این شرکتها باید حداقل ۱۵ درصد باشد.
بازار دوم شرط حداقل سرمایه بازار اول را دارند. ولی به لحاظ مدت فعالیت حداقل ۱ سال از آغاز فعالیت آنها باید گذشته باشد. حداقل شناوری قانونی، برای شرکتهای حاضر در بازار دوم ۵ درصد است.
شرکتهایی هستند که جمع حقوق صاحبان سهام آنها حداقل یک میلیارد ریال و حداکثر ۵۰۰ میلیارد ریال است. همچنین یک سال از آغاز فعالیت آنها باید گذشته باشد. شرط ثبت نزد سازمان، حداقل شناوری سهام و حداقل سالهای فعالیت برای پذیرش شرکتهای این بازار الزامی نیست.
این بازار شامل اوراق مشارکت، صکوک، گواهی سرمایهگذاری، اسناد خزانه اسلامی و سایر ابزارهای مالی میباشد.
شرکتهایی که نیازی نیست فرآیند پذیرش را طی کنند شامل سه دسته هستند:
بازار پایه نیز به سه دسته زرد، نارنجی و قرمز تقسیمبندی میشوند.
گفتنی است مطابق با دستورالعمل جدید که ابلاغ و از ۲۰ خرداد سال جاری اعمالشده، از ۱۸۱ شرکت موجود در بازار پایه، ۱۲۵ شرکت به تابلوی زرد، ۴۲ شرکت به تابلوی نارنجی و ۱۴ شرکت به تابلوی قرمز منتقل شدهاند. همچنین در تابلوی نمادهای بازار پایه، کنار نام هر نماد (بر اساس قانون جدید) عنوانهایی درج شده است که بررسی این عنوانها در بازار پایه بیانگر این موارد است:
انحلال: شرکتهایی که تمامی فعالیتهایشان متوقف شده است و موجودیت خود را بهصورت کامل از دست دادهاند.
ورشکستگی: شرکتهایی که بر اثر زیانهای وارده قادر به پرداخت دیون خود نباشند.
عدم اظهارنظر: شرکتهایی که در آنها حسابرس بهدلیل وجود محدودیت قابلملاحظه در دامنه رسیدگی (یا وجود ابهام عمده) قادر به اظهارنظر درباره مطلوبیت صورتهای مالی نباشد.
لغوپذیرششده: شرکتهایی که قبلاً در یکی از بازارهای اصلی بورس یا فرابورس حضور داشتهاند اما بهدلیل عدم رعایت استانداردهای پذیرش، لغو پذیرش شده و به بازار پایه منتقل شدهاند.
اظهارنظر مردود: شرکتهایی که در آنها حسابرس نقصهای صورتهای مالی را چنان بااهمیت ببیند که کلّیت صورتهای مالی از نظر وی گمراهکننده باشد.
قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور: شرکتهایی که در آنها بر اساس ماده ۳۶ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور مصوب ۱۶/۰۱/۱۳۹۶ ناشرین موظف به انتشار اطلاعات و اسناد مالی مؤثر باشند.
عرضه سهام شرکتهای سهامی در این بازار بهصورت یکجا صورت میگیرد. همچنین پذیرهنویسی سهام و سایر ابزارهای مالی در این بازار صورت میگیرد.
این بازار شامل اوراق اختیار خرید و اوراق اختیار فروش است.
بهصورت کلی مزایای پذیرش در فرابورس را میتوان در موارد ذیل خلاصه کرد:
شرکتهای پذیرفتهشده در فرا بورس ایران امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خـود را پس از پذیرش و عرضه سهام در فرابورس دارا هستند. شرکتهای حاضر در بـازار پایـه از شـمول ایـن معافیت مستثنی هستند.
با توجه به انعکاس اخبار و قیمت سهام شرکتهای پذیرفتهشده در سایت رسـمی فرابـورس، رسانهها و سایر پایگاههای اطلاعرسانی، نام و برند شرکتهای حاضر در فرا بورس بهصورت روزانـه منتشـر شـده و موجب معرفی شرکت به آحاد جامعه، سرمایهگذاران، مشتریان و سایر افراد ذینفع میشود.
با توجه به انعکاس اطلاعات مالی شرکتهای پذیرفتهشده در سایت رسمی سازمان بورس و اوراق بهـادار و شرکت فرا بورس ایران و دسترسی عموم علاقهمندان به اطلاعات قابلاتکا و استانداردشده، مخاطبـان شرکت افزایشیافته و افراد حقیقی یا حقوقی بیشتری به سرمایهگذاری در شرکت ترغیب میشوند.
مهمترین کارکرد بورس اوراق بهادار، امکـان تأمین مـالی ارزانقیمت و در دسـترس، از عمـوم مـردم و سرمایهگذاران است. شرکتهای پذیرفتهشده در بازار اوراق بهادار علاوه بر تأمین مـالی از طریـق فـروش سهام خود، در صورت نیاز به منابع مالی جدید، امکان صدور سهام جدید و واگذاری آن به مردم را دارا هستند؛ منـابع مالی حاصل از افزایش سرمایه ارزانقیمت بوده و ریسک فعالیت شرکت را افزایش نمیدهد.
قیمت شناساییشده در مبادلات سهام در بورسها از برآیند عرضه و تقاضای سهام توسط عمـوم فعـالان بازار به دست میآید و قیمتی رسمی محسوب شده و مبنایی برای تعیین ارزش شرکت محسوب میشود.
شبکه بانکی کشور، سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس تهران یا فرابورس ایران را بهعنوان دارایـی قابلقبول بهمنظور وثیقه گذاری و اخذ تسهیلات به رسمیت میشناسد؛ از ایـن رو سـهامداران عمـده و سایر سهامداران شرکتها میتوانند از طریق توثیق سهام شرکت مطبوع خود، نسبت بـه اخـذ تسـهیلات اقدام کنند.
{
“@context”: “https://schema.org”,
“@type”: “FAQPage”,
“mainEntity”: [{
“@type”: “Question”,
“name”: “چند نوع بورس زیرنظر سازمان بورس و اوراق بهادار در حال فعالیت هستند؟”,
“acceptedAnswer”: {
“@type”: “Answer”,
“text”: “چهار نوع: بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران، بورس انرژی”
}
},{
“@type”: “Question”,
“name”: “شرکتهای فرابورسی که فرایند پذیرش را رد میکنند، چند دسته هستند؟”,
“acceptedAnswer”: {
“@type”: “Answer”,
“text”: “چهار دسته: بازار اول، بازار دوم، بازار شرکتهای کوچک و متوسط و بازار ابزارهای نوین مالی.”
}
},{
“@type”: “Question”,
“name”: “مزایای پذیرش در فرابورس چیست؟”,
“acceptedAnswer”: {
“@type”: “Answer”,
“text”: “معافیت مالیاتی، معرفی شرکت به بازار، شفافیت اطلاعاتی، تامین مالی، کشف قیمت عادلانه و توثیق سهام”
}
}]
}
به این مقاله امتیاز دهید
میانگین امتیازات: ۲.۵ / ۵. تعداد امتیاز: ۴
اولین نفری باشید که به این مقاله امتیاز میدهید
فرابورس چیست
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
دیدگاه
نام *
ایمیل *
وبسایت
ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی مینویسم.
داد و ستد بیرون از بورس یا به اصطلاح فرابورس (به انگلیسی: Over-the-counter) (اختصاری OTC) بهطور مستقیم میان دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک بورس انجام میگیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی که در بازارهای سازمان یافته رخ میدهد قرار دارد. یک بورس اوراق بهادار مزایایی همچون تسهیل نقدشوندگی، کاهش ریسک اعتباری در مورد نکول یکی از طرفین معامله، شفافیت و در دسترس بودن قیمت جاری بازار را دارد.
در معاملات بازار فرابورس قیمت برای عموم لزوماً منتشر نمیشود و به دلیل اینکه قراردادها دو جانبه هستند هر طرف میتواند نگران ریسک اعتباری طرف دیگر باشد.
همچون معاملات بورسی معاملات فرابورس در مورد کالا، ابزارهای مالی (شامل سهام) و اوراق مشتقه آنها انجام میگیرد. بازار اوراق مشتقه فرابورس در داراییهایی مثل نرخ بهره، نرخ ارز، سهام و کالا فعال است.[۱]
محصولاتی که در بورس مبادله میشوند باید به خوبی استاندارد باشند. در واقع برای ایجاد شفافیت، محصولات مبادله شده باید مطابق با کمیت، کیفیت و عینیت مشخص تعریف شده بوسیلهٔ بورس و در تمام معاملات یکسان باشند. بازار فرابورس این محدودیتها را ندارد. برای مثال ممکن است طرفین روی کمیت غیرمعمول توافق کنند.[۲]
در سال ۲۰۰۸ تقریباً ۱۶ درصد از سهام ایالت متحده در خارج از بورس مبادله میشد. در آوریل سال ۲۰۱۴ این رقم تا حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد.[۲]
فرابورس چیست
در اواخر سال ۲۰۱۲ اگرچه مقدار معاملات اوراق مشتقه فرابورس ۳٫۳ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشت، حجم معاملات پایاپای شده بالغ بر ۳۴۶٫۴ تریلیون دلار بود.[۳] آمار منتشره بانک تسویه حسابهای بینالمللی در مورد بازارهای اوراق مشتقه فرابورس نشان میداد که این مقدار پایان ژوئن سال ۲۰۱۳ بالغ بر ۶۹۳ تریلیون دلار بود.
ارزش بازار ناخالص اوراق مشتقه فرابورس که هزینه جایگزینی تمام قراردادهای در حال اجرا در قیمتهای جاری بازار میباشد از ۲۵ تریلیون دلار در اواخر سال ۲۰۱۲ به ۲۰ تریلیون دلار در پایان سال ۲۰۱۳ کاهش یافت.[۴]
در ایالات متحده داد و ستد سهام در خارج از بورس توسط بازارساز با استفاده از خدمات مظنهگذاری معامله گران مانند تابلوی اعلانات فرابورس (به انگلیسی: OTC Bulletin Board) (زیر نظر سازمان نظارتی صنعت مالی) و خدمات آنلاین فرابورس (به انگلیسی: OTC Link) (تنظیم شده توسط انجمن بازارهای فرابورس) انجام میگیرد. تابلوی اعلانات فرابورس مجوز خدمات آنلاین فرابورس را برای اوراق بهادار آن صادر میکند. اگرچه سهام بورسی میتوانند در فرابورس مبادله شوند (بازار سوم) ولی این کار معمول نیست. سهام فرابورسی نیز معمولاً در بورس مبادله نمیشوند. سهامی هم که در تابلوی اعلانات فرابورس مظنهگذاری میشوند باید الزامات گزارش گری کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده را رعایت کنند. سایر سهام فرابورسی دستورالعملهای افشایی دیگری دارند (مثل سهام OTCQX انجمن بازارهای فرابورس). هم چنین بعضی سهام نیز هیچ الزام گزارش گری ندارد (مثل اوراق بهادار pink sheets و سهام بازار خاکستری (به انگلیسی: gray market)).
بعضی شرکتها همچون وال مارت [۵] (به انگلیسی: Wal-Mart) در ابتدا در فرابورس مبادله و سرانجام وارد بورس شدند. در سال ۱۹۶۹ میلادی مجموعه وال مارت به صورت یک شرکت درآمد. سهام این شرکت در سال ۱۹۷۲ میلادی با زیرمجموعههایی در ۵ ایالت آرکانزاس، کانزاس، لوئیزیانا، اوکلاهاما و میسوری در فرابورس عرضه شد. طی یکسال درآمد فروش این شرکت بالغ بر ۱ بیلیون دلار بود که سریعترین شرکت از این لحاظ نامیده شد. در سال ۱۹۷۲ وال مارت با نماد WMT وارد بورس اوراق بهادار نیویورک شد.[۵]
قرارداد خارج از بورس یک قرارداد دوجانبه است که در آن طرفین (یا کارگزار یا واسط آنها) روی چگونگی داد و ستد توافق میکنند البته معمولاً این کار توسط یک شرکت تأمین سرمایه انجام میگیرد.
قراردادهای آتی و تاخت از نمونههای اصلی این قراردادها هستند که معمولاً به صورت آنلاین یا تلفنی صورت میگیرند. این قراردادهای اوراق مشتقه توسط انجمن بینالمللی اوراق مشتقه و سواپ مدیریت میشوند. به این بخش از بازار فرابورس اصطلاحاً بازار چهارم گفته میشود.
منتقدان از بازار فرابورس به عنوان بازار تاریک (به انگلیسی: dark market) یاد میکنند به این دلیل که معمولاً قیمت نه منتشر میشود و نه از اصولی پیروی میکند.[۲]
اوراق مشتقه خارج از بورس مخصوصاً برای پوشش ریسک اهمیت دارند. یعنی اصطلاحاً آنها یک حصار امن و کامل (به انگلیسی: perfect hedge) برای عدم ورود ریسک ایجاد میکنند. به دلیل استانداردهای وضع شده بر قراردادهای بورسی جهت داشتن یک الگوی واحد برای همهٔ ابزارها، انعطافپذیری زیادی برای پوشش ریسک وجود ندارد. به وسیلهٔ اوراق مشتقه فرابورس یک بنگاه میتواند بهترین شرایط را بر قرارداد جهت مقابله با ریسک وضع کند.[۶]
اوراق فرابورس ممکن است ریسک مهمی در برداشته باشند. از طرفی به خاطر بحران اعتباری سال ۲۰۰۷ تأکید زیادی بر ریسک طرف معامله شد. ریسک طرف معامله ناشی از این است که یک طرف قبل از انقضای معامله نکول کرده و از پرداخت مبلغ مندرج در قرارداد خودداری کند. [۷] راههای زیادی برای محدود کردن این ریسک وجود دارد. یکی از این راهها تمرکز بر کنترل این ریسک با تنوع بخشی، ابهام زدایی (به انگلیسی: netting)، استفاده از وثیقه و مصونسازی است.[۸]
انجمن بینالمللی اوراق مشتقه و سواپ در نشریه سال ۲۰۱۰ استفاده از وثیقه در قراردادهای مشتقه فرابورس را به عنوان یکی از راههای کاهش ریسک مورد بررسی قرارداد.[۹]
اوراق مشتقه فرابورس بخش مهمی از دنیای مالی بهشمار میآیند. بازارهای این اوراق اندازه بزرگی دارند و طی دوره زمانی ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ به صورت نمایی رشد کردند. این رشد توسط محصولات نرخ بهره، ابزار نرخ ارز و سواپ نکول اعتباری رخ داد. بازارهای اوراق مشتقه فرابورس طی زمان رشد کردند و ارزش آنها در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۰ به مرز ۶۰۱ تریلیون دلار رسید.[۹]
در مقالهای که در سال ۲۰۰۱ توسط صندوق بینالمللی پول منتشر شد شیناسی (به انگلیسی: Schinasi) و همکاران به این نتیجه رسیدند که افزایش معاملات اوراق مشتقه فرابورس بدون پیشرفت چشمگیر کامپیوتر و فناوری اطلاعات طی سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ غیرممکن بود. [۱۰] طی آن سالها موسسات مالی فعال بینالمللی سهم درآمدشان از فعالیتهای اوراق مشتقه فرابورس را افزایش دادند. این موسسات پرتفوهایی از اوراق مشتقه شامل دهها هزار موقعیت را مدیریت کردند و گردش معاملات را به ۱ تریلیون دلار رساندند. پیش از بحران مالی سال ۲۰۰۸ بازار فرابورس یک شبکه غیررسمی از روابط متقابل و پویا بود و رویارویی زمانبندی شده با ریسک اعتباری را فراهم میکرد و اینکه اندازه و توزیع آن به ابزارهای مهم دارایی گره خورده بود. موسسات مالی بینالمللی بهطور فزاینده توانایی کسب سود از فعالیتهای مربوط به اوراق مشتقه فرابورس را پرورش دادند و فعالان بازارهای مالی از آن بهرهمند شدند. در سال ۲۰۰۰ نویسندگان اذعان کردند که رشد در معاملات فرابورس از راههای زیادی امکانپذیرشدهاست که این امکان را مدرن شدن بانکداری تجاری و سرمایهگذاری و جهانی شدن مبحث مالی فراهم کردهاست.[۱۰] با اینحال در ماه سپتامبر یک تیم وابسته به صندوق بینالمللی پول به رهبری متیسون و شیناسی تأکید کردند که داستان دنبالهدار آشفتگی در اواخر دهه ۱۹۹۰ باعث به خطر افتادن ثبات بازار شد و این به خاطر ویژگیهای ابزار و بازارهای اوراق مشتقه فرابورس بود.[۱۱]
بورس تجاری نیویورک یک سیستم پاکسازی (اتاق پایاپای) برای فهرستی از اوراق انرژی فرابورس ایجاد کرد که به طرفین معامله این اجازه را میداد که معامله را به اتاق پایاپای بورس منتقل کنند. این کار باعث حذف ریسک اعتباری و عملکرد طرفین معامله شد.
داد و ستد بیرون از بورس یا به اصطلاح فرابورس (به انگلیسی: Over-the-counter) (اختصاری OTC) بهطور مستقیم میان دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک بورس انجام میگیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی که در بازارهای سازمان یافته رخ میدهد قرار دارد. یک بورس اوراق بهادار مزایایی همچون تسهیل نقدشوندگی، کاهش ریسک اعتباری در مورد نکول یکی از طرفین معامله، شفافیت و در دسترس بودن قیمت جاری بازار را دارد.
در معاملات بازار فرابورس قیمت برای عموم لزوماً منتشر نمیشود و به دلیل اینکه قراردادها دو جانبه هستند هر طرف میتواند نگران ریسک اعتباری طرف دیگر باشد.
همچون معاملات بورسی معاملات فرابورس در مورد کالا، ابزارهای مالی (شامل سهام) و اوراق مشتقه آنها انجام میگیرد. بازار اوراق مشتقه فرابورس در داراییهایی مثل نرخ بهره، نرخ ارز، سهام و کالا فعال است.[۱]
محصولاتی که در بورس مبادله میشوند باید به خوبی استاندارد باشند. در واقع برای ایجاد شفافیت، محصولات مبادله شده باید مطابق با کمیت، کیفیت و عینیت مشخص تعریف شده بوسیلهٔ بورس و در تمام معاملات یکسان باشند. بازار فرابورس این محدودیتها را ندارد. برای مثال ممکن است طرفین روی کمیت غیرمعمول توافق کنند.[۲]
در سال ۲۰۰۸ تقریباً ۱۶ درصد از سهام ایالت متحده در خارج از بورس مبادله میشد. در آوریل سال ۲۰۱۴ این رقم تا حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد.[۲]
فرابورس چیست
در اواخر سال ۲۰۱۲ اگرچه مقدار معاملات اوراق مشتقه فرابورس ۳٫۳ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشت، حجم معاملات پایاپای شده بالغ بر ۳۴۶٫۴ تریلیون دلار بود.[۳] آمار منتشره بانک تسویه حسابهای بینالمللی در مورد بازارهای اوراق مشتقه فرابورس نشان میداد که این مقدار پایان ژوئن سال ۲۰۱۳ بالغ بر ۶۹۳ تریلیون دلار بود.
ارزش بازار ناخالص اوراق مشتقه فرابورس که هزینه جایگزینی تمام قراردادهای در حال اجرا در قیمتهای جاری بازار میباشد از ۲۵ تریلیون دلار در اواخر سال ۲۰۱۲ به ۲۰ تریلیون دلار در پایان سال ۲۰۱۳ کاهش یافت.[۴]
در ایالات متحده داد و ستد سهام در خارج از بورس توسط بازارساز با استفاده از خدمات مظنهگذاری معامله گران مانند تابلوی اعلانات فرابورس (به انگلیسی: OTC Bulletin Board) (زیر نظر سازمان نظارتی صنعت مالی) و خدمات آنلاین فرابورس (به انگلیسی: OTC Link) (تنظیم شده توسط انجمن بازارهای فرابورس) انجام میگیرد. تابلوی اعلانات فرابورس مجوز خدمات آنلاین فرابورس را برای اوراق بهادار آن صادر میکند. اگرچه سهام بورسی میتوانند در فرابورس مبادله شوند (بازار سوم) ولی این کار معمول نیست. سهام فرابورسی نیز معمولاً در بورس مبادله نمیشوند. سهامی هم که در تابلوی اعلانات فرابورس مظنهگذاری میشوند باید الزامات گزارش گری کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده را رعایت کنند. سایر سهام فرابورسی دستورالعملهای افشایی دیگری دارند (مثل سهام OTCQX انجمن بازارهای فرابورس). هم چنین بعضی سهام نیز هیچ الزام گزارش گری ندارد (مثل اوراق بهادار pink sheets و سهام بازار خاکستری (به انگلیسی: gray market)).
بعضی شرکتها همچون وال مارت [۵] (به انگلیسی: Wal-Mart) در ابتدا در فرابورس مبادله و سرانجام وارد بورس شدند. در سال ۱۹۶۹ میلادی مجموعه وال مارت به صورت یک شرکت درآمد. سهام این شرکت در سال ۱۹۷۲ میلادی با زیرمجموعههایی در ۵ ایالت آرکانزاس، کانزاس، لوئیزیانا، اوکلاهاما و میسوری در فرابورس عرضه شد. طی یکسال درآمد فروش این شرکت بالغ بر ۱ بیلیون دلار بود که سریعترین شرکت از این لحاظ نامیده شد. در سال ۱۹۷۲ وال مارت با نماد WMT وارد بورس اوراق بهادار نیویورک شد.[۵]
قرارداد خارج از بورس یک قرارداد دوجانبه است که در آن طرفین (یا کارگزار یا واسط آنها) روی چگونگی داد و ستد توافق میکنند البته معمولاً این کار توسط یک شرکت تأمین سرمایه انجام میگیرد.
قراردادهای آتی و تاخت از نمونههای اصلی این قراردادها هستند که معمولاً به صورت آنلاین یا تلفنی صورت میگیرند. این قراردادهای اوراق مشتقه توسط انجمن بینالمللی اوراق مشتقه و سواپ مدیریت میشوند. به این بخش از بازار فرابورس اصطلاحاً بازار چهارم گفته میشود.
منتقدان از بازار فرابورس به عنوان بازار تاریک (به انگلیسی: dark market) یاد میکنند به این دلیل که معمولاً قیمت نه منتشر میشود و نه از اصولی پیروی میکند.[۲]
اوراق مشتقه خارج از بورس مخصوصاً برای پوشش ریسک اهمیت دارند. یعنی اصطلاحاً آنها یک حصار امن و کامل (به انگلیسی: perfect hedge) برای عدم ورود ریسک ایجاد میکنند. به دلیل استانداردهای وضع شده بر قراردادهای بورسی جهت داشتن یک الگوی واحد برای همهٔ ابزارها، انعطافپذیری زیادی برای پوشش ریسک وجود ندارد. به وسیلهٔ اوراق مشتقه فرابورس یک بنگاه میتواند بهترین شرایط را بر قرارداد جهت مقابله با ریسک وضع کند.[۶]
اوراق فرابورس ممکن است ریسک مهمی در برداشته باشند. از طرفی به خاطر بحران اعتباری سال ۲۰۰۷ تأکید زیادی بر ریسک طرف معامله شد. ریسک طرف معامله ناشی از این است که یک طرف قبل از انقضای معامله نکول کرده و از پرداخت مبلغ مندرج در قرارداد خودداری کند. [۷] راههای زیادی برای محدود کردن این ریسک وجود دارد. یکی از این راهها تمرکز بر کنترل این ریسک با تنوع بخشی، ابهام زدایی (به انگلیسی: netting)، استفاده از وثیقه و مصونسازی است.[۸]
انجمن بینالمللی اوراق مشتقه و سواپ در نشریه سال ۲۰۱۰ استفاده از وثیقه در قراردادهای مشتقه فرابورس را به عنوان یکی از راههای کاهش ریسک مورد بررسی قرارداد.[۹]
اوراق مشتقه فرابورس بخش مهمی از دنیای مالی بهشمار میآیند. بازارهای این اوراق اندازه بزرگی دارند و طی دوره زمانی ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ به صورت نمایی رشد کردند. این رشد توسط محصولات نرخ بهره، ابزار نرخ ارز و سواپ نکول اعتباری رخ داد. بازارهای اوراق مشتقه فرابورس طی زمان رشد کردند و ارزش آنها در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۰ به مرز ۶۰۱ تریلیون دلار رسید.[۹]
در مقالهای که در سال ۲۰۰۱ توسط صندوق بینالمللی پول منتشر شد شیناسی (به انگلیسی: Schinasi) و همکاران به این نتیجه رسیدند که افزایش معاملات اوراق مشتقه فرابورس بدون پیشرفت چشمگیر کامپیوتر و فناوری اطلاعات طی سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ غیرممکن بود. [۱۰] طی آن سالها موسسات مالی فعال بینالمللی سهم درآمدشان از فعالیتهای اوراق مشتقه فرابورس را افزایش دادند. این موسسات پرتفوهایی از اوراق مشتقه شامل دهها هزار موقعیت را مدیریت کردند و گردش معاملات را به ۱ تریلیون دلار رساندند. پیش از بحران مالی سال ۲۰۰۸ بازار فرابورس یک شبکه غیررسمی از روابط متقابل و پویا بود و رویارویی زمانبندی شده با ریسک اعتباری را فراهم میکرد و اینکه اندازه و توزیع آن به ابزارهای مهم دارایی گره خورده بود. موسسات مالی بینالمللی بهطور فزاینده توانایی کسب سود از فعالیتهای مربوط به اوراق مشتقه فرابورس را پرورش دادند و فعالان بازارهای مالی از آن بهرهمند شدند. در سال ۲۰۰۰ نویسندگان اذعان کردند که رشد در معاملات فرابورس از راههای زیادی امکانپذیرشدهاست که این امکان را مدرن شدن بانکداری تجاری و سرمایهگذاری و جهانی شدن مبحث مالی فراهم کردهاست.[۱۰] با اینحال در ماه سپتامبر یک تیم وابسته به صندوق بینالمللی پول به رهبری متیسون و شیناسی تأکید کردند که داستان دنبالهدار آشفتگی در اواخر دهه ۱۹۹۰ باعث به خطر افتادن ثبات بازار شد و این به خاطر ویژگیهای ابزار و بازارهای اوراق مشتقه فرابورس بود.[۱۱]
بورس تجاری نیویورک یک سیستم پاکسازی (اتاق پایاپای) برای فهرستی از اوراق انرژی فرابورس ایجاد کرد که به طرفین معامله این اجازه را میداد که معامله را به اتاق پایاپای بورس منتقل کنند. این کار باعث حذف ریسک اعتباری و عملکرد طرفین معامله شد.
داد و ستد بیرون از بورس یا به اصطلاح فرابورس (به انگلیسی: Over-the-counter) (اختصاری OTC) بهطور مستقیم میان دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک بورس انجام میگیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی که در بازارهای سازمان یافته رخ میدهد قرار دارد. یک بورس اوراق بهادار مزایایی همچون تسهیل نقدشوندگی، کاهش ریسک اعتباری در مورد نکول یکی از طرفین معامله، شفافیت و در دسترس بودن قیمت جاری بازار را دارد.
در معاملات بازار فرابورس قیمت برای عموم لزوماً منتشر نمیشود و به دلیل اینکه قراردادها دو جانبه هستند هر طرف میتواند نگران ریسک اعتباری طرف دیگر باشد.
همچون معاملات بورسی معاملات فرابورس در مورد کالا، ابزارهای مالی (شامل سهام) و اوراق مشتقه آنها انجام میگیرد. بازار اوراق مشتقه فرابورس در داراییهایی مثل نرخ بهره، نرخ ارز، سهام و کالا فعال است.[۱]
محصولاتی که در بورس مبادله میشوند باید به خوبی استاندارد باشند. در واقع برای ایجاد شفافیت، محصولات مبادله شده باید مطابق با کمیت، کیفیت و عینیت مشخص تعریف شده بوسیلهٔ بورس و در تمام معاملات یکسان باشند. بازار فرابورس این محدودیتها را ندارد. برای مثال ممکن است طرفین روی کمیت غیرمعمول توافق کنند.[۲]
در سال ۲۰۰۸ تقریباً ۱۶ درصد از سهام ایالت متحده در خارج از بورس مبادله میشد. در آوریل سال ۲۰۱۴ این رقم تا حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد.[۲]
فرابورس چیست
در اواخر سال ۲۰۱۲ اگرچه مقدار معاملات اوراق مشتقه فرابورس ۳٫۳ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشت، حجم معاملات پایاپای شده بالغ بر ۳۴۶٫۴ تریلیون دلار بود.[۳] آمار منتشره بانک تسویه حسابهای بینالمللی در مورد بازارهای اوراق مشتقه فرابورس نشان میداد که این مقدار پایان ژوئن سال ۲۰۱۳ بالغ بر ۶۹۳ تریلیون دلار بود.
ارزش بازار ناخالص اوراق مشتقه فرابورس که هزینه جایگزینی تمام قراردادهای در حال اجرا در قیمتهای جاری بازار میباشد از ۲۵ تریلیون دلار در اواخر سال ۲۰۱۲ به ۲۰ تریلیون دلار در پایان سال ۲۰۱۳ کاهش یافت.[۴]
در ایالات متحده داد و ستد سهام در خارج از بورس توسط بازارساز با استفاده از خدمات مظنهگذاری معامله گران مانند تابلوی اعلانات فرابورس (به انگلیسی: OTC Bulletin Board) (زیر نظر سازمان نظارتی صنعت مالی) و خدمات آنلاین فرابورس (به انگلیسی: OTC Link) (تنظیم شده توسط انجمن بازارهای فرابورس) انجام میگیرد. تابلوی اعلانات فرابورس مجوز خدمات آنلاین فرابورس را برای اوراق بهادار آن صادر میکند. اگرچه سهام بورسی میتوانند در فرابورس مبادله شوند (بازار سوم) ولی این کار معمول نیست. سهام فرابورسی نیز معمولاً در بورس مبادله نمیشوند. سهامی هم که در تابلوی اعلانات فرابورس مظنهگذاری میشوند باید الزامات گزارش گری کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده را رعایت کنند. سایر سهام فرابورسی دستورالعملهای افشایی دیگری دارند (مثل سهام OTCQX انجمن بازارهای فرابورس). هم چنین بعضی سهام نیز هیچ الزام گزارش گری ندارد (مثل اوراق بهادار pink sheets و سهام بازار خاکستری (به انگلیسی: gray market)).
بعضی شرکتها همچون وال مارت [۵] (به انگلیسی: Wal-Mart) در ابتدا در فرابورس مبادله و سرانجام وارد بورس شدند. در سال ۱۹۶۹ میلادی مجموعه وال مارت به صورت یک شرکت درآمد. سهام این شرکت در سال ۱۹۷۲ میلادی با زیرمجموعههایی در ۵ ایالت آرکانزاس، کانزاس، لوئیزیانا، اوکلاهاما و میسوری در فرابورس عرضه شد. طی یکسال درآمد فروش این شرکت بالغ بر ۱ بیلیون دلار بود که سریعترین شرکت از این لحاظ نامیده شد. در سال ۱۹۷۲ وال مارت با نماد WMT وارد بورس اوراق بهادار نیویورک شد.[۵]
قرارداد خارج از بورس یک قرارداد دوجانبه است که در آن طرفین (یا کارگزار یا واسط آنها) روی چگونگی داد و ستد توافق میکنند البته معمولاً این کار توسط یک شرکت تأمین سرمایه انجام میگیرد.
قراردادهای آتی و تاخت از نمونههای اصلی این قراردادها هستند که معمولاً به صورت آنلاین یا تلفنی صورت میگیرند. این قراردادهای اوراق مشتقه توسط انجمن بینالمللی اوراق مشتقه و سواپ مدیریت میشوند. به این بخش از بازار فرابورس اصطلاحاً بازار چهارم گفته میشود.
منتقدان از بازار فرابورس به عنوان بازار تاریک (به انگلیسی: dark market) یاد میکنند به این دلیل که معمولاً قیمت نه منتشر میشود و نه از اصولی پیروی میکند.[۲]
اوراق مشتقه خارج از بورس مخصوصاً برای پوشش ریسک اهمیت دارند. یعنی اصطلاحاً آنها یک حصار امن و کامل (به انگلیسی: perfect hedge) برای عدم ورود ریسک ایجاد میکنند. به دلیل استانداردهای وضع شده بر قراردادهای بورسی جهت داشتن یک الگوی واحد برای همهٔ ابزارها، انعطافپذیری زیادی برای پوشش ریسک وجود ندارد. به وسیلهٔ اوراق مشتقه فرابورس یک بنگاه میتواند بهترین شرایط را بر قرارداد جهت مقابله با ریسک وضع کند.[۶]
اوراق فرابورس ممکن است ریسک مهمی در برداشته باشند. از طرفی به خاطر بحران اعتباری سال ۲۰۰۷ تأکید زیادی بر ریسک طرف معامله شد. ریسک طرف معامله ناشی از این است که یک طرف قبل از انقضای معامله نکول کرده و از پرداخت مبلغ مندرج در قرارداد خودداری کند. [۷] راههای زیادی برای محدود کردن این ریسک وجود دارد. یکی از این راهها تمرکز بر کنترل این ریسک با تنوع بخشی، ابهام زدایی (به انگلیسی: netting)، استفاده از وثیقه و مصونسازی است.[۸]
انجمن بینالمللی اوراق مشتقه و سواپ در نشریه سال ۲۰۱۰ استفاده از وثیقه در قراردادهای مشتقه فرابورس را به عنوان یکی از راههای کاهش ریسک مورد بررسی قرارداد.[۹]
اوراق مشتقه فرابورس بخش مهمی از دنیای مالی بهشمار میآیند. بازارهای این اوراق اندازه بزرگی دارند و طی دوره زمانی ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ به صورت نمایی رشد کردند. این رشد توسط محصولات نرخ بهره، ابزار نرخ ارز و سواپ نکول اعتباری رخ داد. بازارهای اوراق مشتقه فرابورس طی زمان رشد کردند و ارزش آنها در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۰ به مرز ۶۰۱ تریلیون دلار رسید.[۹]
در مقالهای که در سال ۲۰۰۱ توسط صندوق بینالمللی پول منتشر شد شیناسی (به انگلیسی: Schinasi) و همکاران به این نتیجه رسیدند که افزایش معاملات اوراق مشتقه فرابورس بدون پیشرفت چشمگیر کامپیوتر و فناوری اطلاعات طی سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ غیرممکن بود. [۱۰] طی آن سالها موسسات مالی فعال بینالمللی سهم درآمدشان از فعالیتهای اوراق مشتقه فرابورس را افزایش دادند. این موسسات پرتفوهایی از اوراق مشتقه شامل دهها هزار موقعیت را مدیریت کردند و گردش معاملات را به ۱ تریلیون دلار رساندند. پیش از بحران مالی سال ۲۰۰۸ بازار فرابورس یک شبکه غیررسمی از روابط متقابل و پویا بود و رویارویی زمانبندی شده با ریسک اعتباری را فراهم میکرد و اینکه اندازه و توزیع آن به ابزارهای مهم دارایی گره خورده بود. موسسات مالی بینالمللی بهطور فزاینده توانایی کسب سود از فعالیتهای مربوط به اوراق مشتقه فرابورس را پرورش دادند و فعالان بازارهای مالی از آن بهرهمند شدند. در سال ۲۰۰۰ نویسندگان اذعان کردند که رشد در معاملات فرابورس از راههای زیادی امکانپذیرشدهاست که این امکان را مدرن شدن بانکداری تجاری و سرمایهگذاری و جهانی شدن مبحث مالی فراهم کردهاست.[۱۰] با اینحال در ماه سپتامبر یک تیم وابسته به صندوق بینالمللی پول به رهبری متیسون و شیناسی تأکید کردند که داستان دنبالهدار آشفتگی در اواخر دهه ۱۹۹۰ باعث به خطر افتادن ثبات بازار شد و این به خاطر ویژگیهای ابزار و بازارهای اوراق مشتقه فرابورس بود.[۱۱]
بورس تجاری نیویورک یک سیستم پاکسازی (اتاق پایاپای) برای فهرستی از اوراق انرژی فرابورس ایجاد کرد که به طرفین معامله این اجازه را میداد که معامله را به اتاق پایاپای بورس منتقل کنند. این کار باعث حذف ریسک اعتباری و عملکرد طرفین معامله شد.
داد و ستد بیرون از بورس یا به اصطلاح فرابورس (به انگلیسی: Over-the-counter) (اختصاری OTC) بهطور مستقیم میان دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک بورس انجام میگیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی که در بازارهای سازمان یافته رخ میدهد قرار دارد. یک بورس اوراق بهادار مزایایی همچون تسهیل نقدشوندگی، کاهش ریسک اعتباری در مورد نکول یکی از طرفین معامله، شفافیت و در دسترس بودن قیمت جاری بازار را دارد.
در معاملات بازار فرابورس قیمت برای عموم لزوماً منتشر نمیشود و به دلیل اینکه قراردادها دو جانبه هستند هر طرف میتواند نگران ریسک اعتباری طرف دیگر باشد.
همچون معاملات بورسی معاملات فرابورس در مورد کالا، ابزارهای مالی (شامل سهام) و اوراق مشتقه آنها انجام میگیرد. بازار اوراق مشتقه فرابورس در داراییهایی مثل نرخ بهره، نرخ ارز، سهام و کالا فعال است.[۱]
محصولاتی که در بورس مبادله میشوند باید به خوبی استاندارد باشند. در واقع برای ایجاد شفافیت، محصولات مبادله شده باید مطابق با کمیت، کیفیت و عینیت مشخص تعریف شده بوسیلهٔ بورس و در تمام معاملات یکسان باشند. بازار فرابورس این محدودیتها را ندارد. برای مثال ممکن است طرفین روی کمیت غیرمعمول توافق کنند.[۲]
در سال ۲۰۰۸ تقریباً ۱۶ درصد از سهام ایالت متحده در خارج از بورس مبادله میشد. در آوریل سال ۲۰۱۴ این رقم تا حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد.[۲]
فرابورس چیست
در اواخر سال ۲۰۱۲ اگرچه مقدار معاملات اوراق مشتقه فرابورس ۳٫۳ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشت، حجم معاملات پایاپای شده بالغ بر ۳۴۶٫۴ تریلیون دلار بود.[۳] آمار منتشره بانک تسویه حسابهای بینالمللی در مورد بازارهای اوراق مشتقه فرابورس نشان میداد که این مقدار پایان ژوئن سال ۲۰۱۳ بالغ بر ۶۹۳ تریلیون دلار بود.
ارزش بازار ناخالص اوراق مشتقه فرابورس که هزینه جایگزینی تمام قراردادهای در حال اجرا در قیمتهای جاری بازار میباشد از ۲۵ تریلیون دلار در اواخر سال ۲۰۱۲ به ۲۰ تریلیون دلار در پایان سال ۲۰۱۳ کاهش یافت.[۴]
در ایالات متحده داد و ستد سهام در خارج از بورس توسط بازارساز با استفاده از خدمات مظنهگذاری معامله گران مانند تابلوی اعلانات فرابورس (به انگلیسی: OTC Bulletin Board) (زیر نظر سازمان نظارتی صنعت مالی) و خدمات آنلاین فرابورس (به انگلیسی: OTC Link) (تنظیم شده توسط انجمن بازارهای فرابورس) انجام میگیرد. تابلوی اعلانات فرابورس مجوز خدمات آنلاین فرابورس را برای اوراق بهادار آن صادر میکند. اگرچه سهام بورسی میتوانند در فرابورس مبادله شوند (بازار سوم) ولی این کار معمول نیست. سهام فرابورسی نیز معمولاً در بورس مبادله نمیشوند. سهامی هم که در تابلوی اعلانات فرابورس مظنهگذاری میشوند باید الزامات گزارش گری کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده را رعایت کنند. سایر سهام فرابورسی دستورالعملهای افشایی دیگری دارند (مثل سهام OTCQX انجمن بازارهای فرابورس). هم چنین بعضی سهام نیز هیچ الزام گزارش گری ندارد (مثل اوراق بهادار pink sheets و سهام بازار خاکستری (به انگلیسی: gray market)).
بعضی شرکتها همچون وال مارت [۵] (به انگلیسی: Wal-Mart) در ابتدا در فرابورس مبادله و سرانجام وارد بورس شدند. در سال ۱۹۶۹ میلادی مجموعه وال مارت به صورت یک شرکت درآمد. سهام این شرکت در سال ۱۹۷۲ میلادی با زیرمجموعههایی در ۵ ایالت آرکانزاس، کانزاس، لوئیزیانا، اوکلاهاما و میسوری در فرابورس عرضه شد. طی یکسال درآمد فروش این شرکت بالغ بر ۱ بیلیون دلار بود که سریعترین شرکت از این لحاظ نامیده شد. در سال ۱۹۷۲ وال مارت با نماد WMT وارد بورس اوراق بهادار نیویورک شد.[۵]
قرارداد خارج از بورس یک قرارداد دوجانبه است که در آن طرفین (یا کارگزار یا واسط آنها) روی چگونگی داد و ستد توافق میکنند البته معمولاً این کار توسط یک شرکت تأمین سرمایه انجام میگیرد.
قراردادهای آتی و تاخت از نمونههای اصلی این قراردادها هستند که معمولاً به صورت آنلاین یا تلفنی صورت میگیرند. این قراردادهای اوراق مشتقه توسط انجمن بینالمللی اوراق مشتقه و سواپ مدیریت میشوند. به این بخش از بازار فرابورس اصطلاحاً بازار چهارم گفته میشود.
منتقدان از بازار فرابورس به عنوان بازار تاریک (به انگلیسی: dark market) یاد میکنند به این دلیل که معمولاً قیمت نه منتشر میشود و نه از اصولی پیروی میکند.[۲]
اوراق مشتقه خارج از بورس مخصوصاً برای پوشش ریسک اهمیت دارند. یعنی اصطلاحاً آنها یک حصار امن و کامل (به انگلیسی: perfect hedge) برای عدم ورود ریسک ایجاد میکنند. به دلیل استانداردهای وضع شده بر قراردادهای بورسی جهت داشتن یک الگوی واحد برای همهٔ ابزارها، انعطافپذیری زیادی برای پوشش ریسک وجود ندارد. به وسیلهٔ اوراق مشتقه فرابورس یک بنگاه میتواند بهترین شرایط را بر قرارداد جهت مقابله با ریسک وضع کند.[۶]
اوراق فرابورس ممکن است ریسک مهمی در برداشته باشند. از طرفی به خاطر بحران اعتباری سال ۲۰۰۷ تأکید زیادی بر ریسک طرف معامله شد. ریسک طرف معامله ناشی از این است که یک طرف قبل از انقضای معامله نکول کرده و از پرداخت مبلغ مندرج در قرارداد خودداری کند. [۷] راههای زیادی برای محدود کردن این ریسک وجود دارد. یکی از این راهها تمرکز بر کنترل این ریسک با تنوع بخشی، ابهام زدایی (به انگلیسی: netting)، استفاده از وثیقه و مصونسازی است.[۸]
انجمن بینالمللی اوراق مشتقه و سواپ در نشریه سال ۲۰۱۰ استفاده از وثیقه در قراردادهای مشتقه فرابورس را به عنوان یکی از راههای کاهش ریسک مورد بررسی قرارداد.[۹]
اوراق مشتقه فرابورس بخش مهمی از دنیای مالی بهشمار میآیند. بازارهای این اوراق اندازه بزرگی دارند و طی دوره زمانی ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ به صورت نمایی رشد کردند. این رشد توسط محصولات نرخ بهره، ابزار نرخ ارز و سواپ نکول اعتباری رخ داد. بازارهای اوراق مشتقه فرابورس طی زمان رشد کردند و ارزش آنها در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۰ به مرز ۶۰۱ تریلیون دلار رسید.[۹]
در مقالهای که در سال ۲۰۰۱ توسط صندوق بینالمللی پول منتشر شد شیناسی (به انگلیسی: Schinasi) و همکاران به این نتیجه رسیدند که افزایش معاملات اوراق مشتقه فرابورس بدون پیشرفت چشمگیر کامپیوتر و فناوری اطلاعات طی سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰ غیرممکن بود. [۱۰] طی آن سالها موسسات مالی فعال بینالمللی سهم درآمدشان از فعالیتهای اوراق مشتقه فرابورس را افزایش دادند. این موسسات پرتفوهایی از اوراق مشتقه شامل دهها هزار موقعیت را مدیریت کردند و گردش معاملات را به ۱ تریلیون دلار رساندند. پیش از بحران مالی سال ۲۰۰۸ بازار فرابورس یک شبکه غیررسمی از روابط متقابل و پویا بود و رویارویی زمانبندی شده با ریسک اعتباری را فراهم میکرد و اینکه اندازه و توزیع آن به ابزارهای مهم دارایی گره خورده بود. موسسات مالی بینالمللی بهطور فزاینده توانایی کسب سود از فعالیتهای مربوط به اوراق مشتقه فرابورس را پرورش دادند و فعالان بازارهای مالی از آن بهرهمند شدند. در سال ۲۰۰۰ نویسندگان اذعان کردند که رشد در معاملات فرابورس از راههای زیادی امکانپذیرشدهاست که این امکان را مدرن شدن بانکداری تجاری و سرمایهگذاری و جهانی شدن مبحث مالی فراهم کردهاست.[۱۰] با اینحال در ماه سپتامبر یک تیم وابسته به صندوق بینالمللی پول به رهبری متیسون و شیناسی تأکید کردند که داستان دنبالهدار آشفتگی در اواخر دهه ۱۹۹۰ باعث به خطر افتادن ثبات بازار شد و این به خاطر ویژگیهای ابزار و بازارهای اوراق مشتقه فرابورس بود.[۱۱]
بورس تجاری نیویورک یک سیستم پاکسازی (اتاق پایاپای) برای فهرستی از اوراق انرژی فرابورس ایجاد کرد که به طرفین معامله این اجازه را میداد که معامله را به اتاق پایاپای بورس منتقل کنند. این کار باعث حذف ریسک اعتباری و عملکرد طرفین معامله شد.
کلیه حقوق این پایگاه متعلق به وب سایت خبری تجارتنیوز است و استفاده از اخبار و محتوا با ذکر منبع مجاز است. کپی رایت 1399
کسی که وارد بورس میشود بعید است که سروکارش به عبارتهایی مثل «بورس» و «فرابورس» نیفتد. به یاد دارم چند سال پیش وقتی من هم تازه با ۲۰۰ هزار تومان وارد این بازار شده بودم، همیشه یک نقطه ابهام برایم وجود داشت.
زیرا با همان کد بورسی و همان کارگزاری وقتی میخواستید سهامی بخرید، جلو برخی از سهمها «سهام بورس» و جلو نماد برخی دیگر «سهام فرابورس» مینوشت؛ اما برای من که بیشتر عرضه اولیه میخریدم و گاهی هم به سراغ سهمهای دیگر میرفتم، فرقی احساس نمیکردم. همهچیز همان بود. نمیدانستم حجممبنا چیست.
تنها چیزی که در مورد تفاوت بورس و فرابورس شنیده بودم این بود که سهمهای فرابورسی ریسک بیشتری دارند. هرچند باز هم برایم فرقی نمیکرد؛ زیرا من که فقط عرضه اولیه میخریدم.
اما حالا که بیشتر در این مورد میدانم، بگذارید در این مقاله به این بپردازیم که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
پیش از آنکه بخواهیم تفاوت این دو را توضیح دهیم، بگذارید به این سوال پاسخ دهیم. اینکه دقیقا بورس یعنی چه؟
فرابورس چیست
بورس (Bourse) یک کلمه فرانسوی است و دقیقا به معنای بازار خریدوفروش اوراق بهادار و یا همان سهام است.
معادل انگلیسی این کلمه همان Stock Exchange است؛ اما در فرانسه و بیشتر کشورهای اروپایی همین کلمه بورس با همین مفهوم استفاده میشود.
در بورس ایران چیزهای مختلفی میتوانند معامله میشود. کالاهای فیزیکی مثل گندم، طلا، زعفران یا داراییهای غیرفیزیکی و اعتباری مثل اوراق مشارکت و سهام شرکتها.
بورس کالا در ایران محل مبادله کالاهای فیزیکی و ابزارهای مشتقه و مالی است.
کالاهای فیزیکی در بورس کالا عبارتند از:
ابزارهای مشتقه در بورس کالا نیز شامل این موارد هستند:
و در نهایت در بازار مالی بورس کالا این قراردادهای قابل معامله هستند:
در کشورهای خارجی بورس ارزهای خارجی یا همان فارکس (Forex) نیز وجود دارد که در آن میتوان به دادوستد ارزهای خارجی پرداخت.
بورس اوراق بهادار تهران (Tehran Stock Exchange)، بازاری است که در آن شما میتوانید به معامله سهام شرکتهای پذیرفتهشده در این بازار بپردازید.
بورس اوراق بهادار تهران در قالب یک شرکت بنیادگذاری شده است و سهامی عام است؛ یعنی شما میتوانید خود سهام بورس را با نماد «بورس» معامله کنید.
شرکتهایی که وارد این بازار میشوند بخشی از سهمهای خود را برای فروش در این بازار عرضه میکنند؛ یعنی مالکیت درصدی از شرکت را در این بازار میفروشند و در عوض پول دریافت میکنند.
مثلا شرکتی ممکن است ۲۰ میلیارد سهم داشته باشد. این شرکت با فروختن ۲۰ درصد از سهام خود یعنی ۴ میلیارد سهم، مالکیت ۲۰ درصد از شرکت را به دست سهامداران خرد که شاید چند میلیون نفر نیز باشند، واگذار میکند.
این شرکت در ازای فروختن این بخش از مالکیت خود، پول نقد نصیبش میشود. شرکت میتواند با این پول به توسعه خود بپردازد و مثلا خط تولید جدید یا شعبه جدید راهاندازی کند.
به این ۲۰ درصد از سهام شرکت که به عموم افراد فروخته میشود و قابل معامله است، سهام شناور آزاد میگویند.
شرکتهایی که در بورس حاضر هستند باید شفافیت داشته باشند و گزارشهای مالی و فعالیتهای خود را به اطلاع عموم سهامداران برسانند. همچنین اگر شرکتی بخواهد در بورس حاضر شود و سهامش در این بازار معامله شود باید حداقل ۲۰ میلیارد تومان سرمایه ثبتشده داشته باشد.
در خود بازار بورس سهام شرکتها بسته به شرایط خاصی مثل همین حداقل سرمایه ثبتی در سه بازار میتواند معامله شوند.
در «تابلوی اصلی بازار اول» بورس تنها شرکتهایی میتوانند حاضر باشند که حداقل سرمایه ثبتی آنها ۱۰۰ میلیارد تومان است.
شرکتیهای حاضر در «تابلوی فرعی بازار اول» بورس باید حداقل ۵۰ میلیارد تومان سرمایه ثبتی داشته باشند.
در نهایت سهام شرکتهایی که سرمایه ثبتی آنها حداقل ۲۰ میلیارد تومان است، در «بازار دوم» بورس معامله میشود؛ اما این همه شرایط نیست.
بهصورت کلی برای اینکه سهام یک شرکت در هر یک از این سه بازار زیرمجموعه بورس معامله شود، آن شرکت باید این شرایط را داشته باشد:
اینها حداقل شرایطی هستند که شرکتها برای اینکه بتوانند بخشی از سهام خود را در بازار بورس عرضه کنند باید داشته باشند. سهام شرکتهای حاضر در بورس میتواند درصورتیکه شرایط شرکت عوض شود، بین این تابلوها جابهجا گردد.
مثلاً ممکن است یک شرکت با انتشار سهمهای جدید هم میزان شناوری خود را از ۱۷ درصد به ۲۱ درصد و هم سرمایه خود را از ۸۰ میلیارد به ۱۱۰ میلیارد برساند. اگر بقیه شرایط مناسب باشد، حالا سهام این شرکت از تابلوی فرعی بازار اول به تابلوی اصلی بازار اول منتقل میشود.
این شرایط از یکسو تضمین میکند تنها شرکتهایی وارد بورس شوند که اولا بزرگ هستند و همچنین وضعیت مالی بسیار خوبی دارند.
اما در این حالت شرکتهای کوچک نمیتوانند وارد بازار بورس شوند و منابع مالی موردنیاز خود را تامین کنند و از دیگر مزایای آن بهره ببرند.
اینجاست که بازار فرابورس مطرح میشود. بازار فرابورس ایران (Iran Fara Bourse Co) یا IFB دقیقا مشابه بازار بورس اوراق بهادار تهران است. فقط شرایط پذیرش شرکتها در آن راحتتر است. شرکت فرابورس نیز یک شرکت سهامی عام است که دوباره سهام عام با نماد «فرابورس» قابل معامله است.
شرکتها برای اینکه بتوانند بخشی از سهام خود را برای معامله عرضه کنند لازم نیست شرایط سخت بالا را داشته باشند. این شرکتها اگر شرایط زیر را داشته باشند میتوانند سهام خود را جهت معامله در فرابورس عرضه کنند:
وقتی شرکتی میخواهد برای اولین بار وارد بورس شود، بسته به اینکه کدامیک از این شرایط را داراست در یکی از دو بازار بورس یا فرابورس پذیرفتهشده و دوباره با توجه به وضعیت آن، سهامش در هر یک از تابلوهای این دو بازار معامله خواهد شد.
فرض کنید سهام شرکتی در حال حاضر در یکی از تابلوهای بازار بورس معامله میشود. اگر در این زمان وضعیت شرکت بدتر شود، سهامش ابتدا به تابلوهای پایینتر منتقل میشود. اگر در زمان معامله سهام شرکت در بازار دوم بورس دوباره وضعیت شرکت بدتر شود، سهام این شرکت به بازار فرابورس منتقل میشود.
حالت برعکس هم این است که ممکن است سهام شرکتی در بازار فرابورس در حال معامله باشد؛ اما در این میان اوضاع شرکت بهتر شود. در این صورت نیز سهام شرکت پس از جابهجایی رو به بالا در خود بازار فرابورس، به بازار بورس منتقل خواهد شد.
فرض کنید سهام شرکتی در بازار دوم فرابورس در حال معامله است؛ اما در این میان اتفاقی رخ میدهد که وضعیت مالی شرکت بهشدت بد میشود. به نظر شما در این حالت چه رخ میدهد؟
در مثال بالا اگر وضعیت شرکتی که سهام آن در بازار دوم فرابورس در حال معامله است بدتر شود، به بازار پایه منتقل خواهد شد.
در حال حاضر در بورس و فرابورس دامنه نوسان تغییر قیمت سهمها در یک روز معاملاتی ۵ درصد است، ولی وضعیت در بازار پایه فرق میکند.
فرابورس چیست
شرایط پذیرش شرکتها در بازار پایه بسیار راحتتر از بورس و فرابورس است. خود بازار پایه به سه بازار تقسیم میشود. بازار پایه زرد، بازار پایه نارنجی و بازار پایه قرمز. دامنه نوسان در هر یک از این بازارها در حال حاضر به ترتیب ۳، ۲ و ۱ درصد است.
در ضمن گفتنی است که خود بازار پایه پیشازاین بخشی از فرابورس بوده است؛ اما در حال حاضر یک بازار مستقل است.
مشخصا شما هر چه از تابلوی اصلی بازار اول بورس به سمت بازار فرابورس و سپس بازار پایه و بهخصوص بازار پایه قرمز حرکت کنید، وضعیت شرکتهایی که سهامشان را معامله میکنید بدتر میشود.
این بدین معنی است که ریسک معاملات افزایش مییابد؛ یعنی احتمال اینکه دچار زیان شوید بیشتر میشود.
بااینهمه چرا باید کسی مثلا در بازار فرابورس سهام بخرد؟
خریدن سهام شرکتها و نگهداری آنها در بلندمدت یک سرمایهگذاری کم ریسک است. همچنین میزان بازدهی و سوددهی نیز در بازار دادوستد اوراق بهادار بیشتر از بازارهای دیگر مثل طلا، ارز و املاک است.
بااینهمه سرمایهگذاری در بازار فرابورس یک مزیت دیگر هم دارد.
شما میتوانید سهمهایی را که در فرابورس میخرید بهعنوان وثیقه تسهیلات بانکی استفاده کنید؛ یعنی میتوانید بهواسطه داشتن سهمهای شرکتهای فرابورسی، از بانکها وام بگیرید؛ زیرا بانکها سهمهای فرابورسی را عنوان وثیقه به رسمیت میشناسند.
پیش از اتمام این مطلب بهتر یک نکته دیگر را هم در مورد فرابورس بگوییم. بازار فرابورس تنها محلی برای معامله سهام شرکتهایی که نمیتوانند وارد بورس شوند نیست. شما در فرابورس میتواند اوراق مشارکت، معاملات آتی و صندوقهای قابل معامله (Exchange-traded fund) یا ETF را تیز خریدوفروش کنید.
دیدگاه
نام (اختیاری)
ایمیل (اختیاری)
باتشکر راجع به اوراق مشارکت-معاملات آتی_صندوق های قابل معامله هم مقاله درج کنید
تجربه خوبی بود استفاده کردیم
مفید و عالی بود ممنون
ایولاچه عجب که یمطلبی مفیدفایده برای کسنیکع تازه واردبازاربورس شدن وعنوان کردید
عالی بود
کوتاه وعامیانه وخیلی مفید …دمتون گرم
عالی وقابل فهم بود ، خیلی مفید بود ۰با سپاس
هوالرزاق ممنون، برای شروع کسب دانش بازار سرمایه اطلاعات خوبی بود، لطفاً در خصوص ورود به بورس و خرید و فروش کم ریسک هم توضیحاتی به همین سادگی و شفافی بفرمایید. عافبتتون به خیر و سلامت باشید.
با تشکر از مطالب شفاف کوتاه و قابل فهمی که ارایه دادید
خیلی خوب بود ممنون البته بنده تازه کار هستم
کلیه حقوق این پایگاه متعلق به وب سایت خبری تجارتنیوز است و استفاده از اخبار و محتوا با ذکر منبع مجاز است. کپی رایت 1399
احتمالا شما هم نام بازار فرابورس زیاد به گوشتان خورده باشد، بازاری که به عنوان یکی از انواع بازارهای بورس در ایران فعالیت میکند و البته تفاوتهایی با بورس اوراق بهادار دارد. در این مقاله میخواهیم بدانیم فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟
چند سالی است که اغلب مردم بنا به شرایط اقتصادی، جهت حفظ ارزش سرمایه خود دست به فعالیتهای اقتصادی و شبه اقتصادی میزنند که در این بین یکی از بهترین روشها، ورود به بازار سرمایه است. بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعهای از بازار سرمایه هستند.
همین اول بطور خلاصه میتوان گفت شرکتهایی که شرایط پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار را ندارند، در بازار فرابورس به معامله سهام خود میپردازند. برای ورود به بحثِ تفاوت این دو بازار سرمایه، ابتدا بهتر است هر یک از این دو را بشناسیم.
اقتصاددانان، در تعریف بورس، آن را بازاری میدانند که قیمتگذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام میشود. در ایران و در بحث آموزش بورس ما سه نوع بازار بورسی داریم: بورس اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی.
فرابورس چیست
به بورسی که در آن دارایی های مالی یا به عبارتی داراییهای کاغذی (اسنادی مثل سهام و اوراق مشارکت) معامله میشود، بورس اوراق بهادار؛ و به بورسی که در آن ثروتهای واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش میشود، بورس کالا اطلاق میشود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد.
البته مدل دیگری از بورس نیز به اسم بورس ارز رایج است که اگرچه در ایران این بورس راه نیافتاده است، اما باید بدانید که در آنجا، ارز رایج سرزمینها معامله میشود.
در مقاله «آشنایی با سرمایه گذاری در بازار بورس» مفصلا درمورد اینکه بورس چیست و چه ساز و کاری دارد صحبت کردیم.
دومین بازار سرمایه ایران با نام فرابورس به انگلیسی: Over the Counter Market (به اختصار OTC) در ابتدای آبانماه سال 1387 با مجوز شورای عالی بورس شکل گرفت.
فرابورس همانند بورس یک بازار است که در آن سهام شرکتها خرید و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قیمت گذاری میشود. با این تفاوت که به دلیل راحتتر بودن فرایند پذیرش و خرید و فروش در آن، شرکتهای کوچک هم میتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.
مهم ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت طیف وسیعی از بنگاه های اقتصادی به منظور تامین مالی از طریق بازار سرمایه است؛ از این رو رویه های پذیرش شرکت ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ای در فرابورس رقم خورده است که شرکت ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و بتوانند از تمامی مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
فرابورس به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه کشور، ابزارهای تامین مالی متنوعی را برای بنگاه های اقتصادی فراهم آورده و بر اساس شرایط فعالیت هر بنگاه، گزینه های مناسبی را به منظور بهره مندی حداکثری از مزایای بازار سرمایه پیشنهاد می کند.
وجود فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا میخواهند سریعتر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. راحتتر بودن شرایط پذیرش در این بازار سبب شده دوره زمانی پذیرش شرکتها کاهش یابد.
قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیتهای مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.
فرابورس برای عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار، هفت بازار با نامهای بازار یک، بازار دو، بازار سه(عرضه)، بازار ابزار نوین مالی، بازار پایه و بازار شرکتهای کوچک و متوسط دارد که در ایران بازار یک، دو و پایه رایج هستند.
خرید و فروش در بورس به واسطه کارگزاران (نقش نماینده خریدار و یا فروشنده) که متولی اصلی انجام خرید و فروش در این بازار محسوب می شوند انجام میگردد،
در فرابورس نیز کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروشها را بر عهده دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آنها انجام می شود.
معاملات سهام در بازار فرابورس هم از شنبه تا چهارشنبه، ساعت 9 صبح تا 12:30 انجام میشود. البته از ساعت 8.30 تا 9 صبح، زمان پیشگشایش بازار است و امکان سفارشگذاری وجود دارد.
بنابراین این نکته این گفتنی است که شما با دریافت کد معاملاتی از یک کارگزاری، هم میتوانید در بازار بورس و هم در فرابورس مشغول به معامله سهام شوید. به عبارت دیگر، سهام شرکتهای فرابورسی و بورسی با یک کدمعاملاتی قابل خرید و فروش است. برای یک سرمایهگذار فرآیند خرید و فروش سهام در بورس و فرابورس تفاوتی ندارد.
تفاوت های اصلی بازار بورس و فرابورس به شرح زیر است:
تا اواخر سال 98 یکی از تفاوتهای بازار فرابورس با بورس نبود حجم مبنا در فرابورس بود. به تازگی قانون جدیدی تصویب شد که طبق آن به نمادهای فرابورسی هم حجم مبنا تعلق خواهد گرفت و دیگر نمیشود حجم مبنا را به عنوان تفاوت این دو بازار در نظر گرفت.
مهمترین تفاوت میان بورس و فرابورس شرایط و فرآیند ثبت شرکتها در این دو بازار است. بر این اساس بورس و فرابورس همانطور که گفته شد هریک به بازارهای مختلفی تقسیم میشوند، که این تقسیمبندی بصورت زیر است:
بر اساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس، 7 بازار مجزا با کارکردهای متنوع برای پذیرش و معامله انواع اوراق بهادار و ابزار مالی در فرابورس ایجاد شده است.
متداولترین بازاها در فرابورس ایران بازار اول، دوم و پایه هستند. که به همین ترتیب و براساس شرایط و قوانینی که دارند، ریسک سرمایهگذاری در آنها افزایش پیدا میکند. یعنی نمادهایی که در بازار اول فرابورس درج شدهاند کم ریسکتر از نمادهای بازار دوم هستند و به همین ترتیب نمادهای بازار اول و دوم ریسک کمتری نسبت به بازار پایه دارند. در ادامه هریک از این بازارها را شرح میدهیم.
لازم به ذکر است بازار پایه که قبلا شامل بیش از 100 سهم در بازارهای پایه الف، ب و ج بود، بر اساس تقسیمبندی جدید بیشتر تحت کنترل قرار میگیرد و به سه دسته تابلوی پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز تقسیم شود.
همانطور که گفتیم، شرایط ثبت شرکتها در فرابورس سادهتر از بورس است تا شرکتهایی که امکان ثبت در بورس را ندارند، هم بتوانند در فرابورس درج نماد بشوند. قوانین و شرایط ثبت شرکتها در بازارهای بورس و فرابورس به شرح جدول زیر است:
طبق قوانین، همه مزایای موجود برای سازمانهای پذیرفته شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شدهاند، اما میتوان به چند مورد به عنوان مزایای ثبت یک شرکت در فرابورس اشاره کرد:
تامین مالی:
مهم ترین کارکرد بورس هـای اوراق بهـادار، امکـان تـامین مـالی ارزان قیمـت و در دسـترس، از عمـوم مـردم و سرمایه گذاران است. شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار علاوه بر تامین مـالی از طریـق فـروش سهام خود، در صورت نیاز به منابع مالی جدید، امکان صدور سهام جدید و واگذاری آن به مردم را دارا هستند؛ منـابع مالی حاصل از افزایش سرمایه ارزان قیمت بوده و ریسک فعالیت شرکت را افزایش نمیدهد.
معافیت مالیاتی:
شرکت های پذیرفته شده در فرابورس ایران امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا 10 درصد درآمد خـود را پس از پذیرش و عرضه سهام در فرابورس دارا هستند.(شرکت های حاضر در بـازار پایـه از شـمول ایـن معافیت مستثنی هستند.)
تخفیف مالیات نقل و انتقال:
مالیات نقل و انتقال سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و فرابورس، 1.0 درصد ارزش معامله اسـت؛ این نرخ از مالیات 4 درصدی ارزش اسمی شرکت های خارج از بورس یا فرابورس به مراتب کمتـر بـوده و مطلوبیت بیشتری را برای سهامداران و سرمایه گذاران شرکت ها فراهم میآورد.
معرفـی شرکت بـه بـازار:
با توجه به انعکاس اخبار و قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در سایت رسـمی فرابـورس، رسـانه هـا و سایر پایگاه های اطالع رسانی ، نام و برند شرکت های حاضر در فرابورس به صـورت روزانـه منتشـر شـده و موجب معرفی شرکت به آحاد جامعه، سرمایه گذاران، مشتریان و سایر افراد ذینفع می شود.
شفافیت اطلاعاتـی:
با توجه به انعکاس اطالعات مالی شرکت های پذیرفته شده در سایت رسمی سازمان بورس و اوراق بهـادار و شرکت فرابورس ایران و دسترسی عموم عالقه مندان به اطلاعات قابل اتکا و استاندارد شـده، مخاطبـان شرکت افزایش یافته و افراد حقیقی یا حقوقی بیشتری به سرمایه گذاری در شرکت ترغیب می شوند.
کشف عادلانـه قیمت سهـام:
قیمت شناسایی شده در مبادالت سهام در بورس ها از برآیند عرضه و تقاضای سهام توسط عمـوم فعـالان بازار به دست میآید و قیمتی رسمی محسوب شده و مبنایی برای تعیین ارزش شرکت محسوب می شود.
وثیقه گذاری سهـام:
فرابورس چیست
شبکه بانکی کشور، سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران یا فرابورس ایران را به عنـوان دارایـی قابل قبول به منظور وثیقه گذاری و اخذ تسهیلات به رسمیت می شناسد؛ از ایـن رو سـهامداران عمـده و سایر سهامداران شرکت ها می توانند از طریق توثیق سهام شرکت مورد نظر خود، نسبت بـه اخـذ تسـهیلات اقدام کنند.
امکان توزیع اوراق بهادار در بازار ابزار نوین مالی:
شرکتهای فعال در فرابورس این امکان را دارند تا منابع مالی طرحهای دلخواه خود را تا سقف ۶۰ درصد سرمایهگذاری در طرح پروژه، توسط توزیع اوراق تامین کنند.
علاوه بر موارد مذکور، با توجه به دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، اسناد و مدارک مورد نیاز برای پذیرش در فرابورس نسبت به مدارک الزم برای پذیرش در بورس کمتر بوده و این مهم به طرز محسوسی دوره زمانی پذیرش شرکتها را کاهش میدهد.
فرابورس سرمایه گذاران خود را از بسیاری از مزایای بورس مانند: شفافیت و اعتبار قیمت سهام، نظارت دقیق توسط سازمان بورس، شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا در قیمت سهام، سرمایهگذاری امن و مطمئن، امکان سرمایه گذاری با مبالغ کم و نقدشوندگی خوب بهرهمند میکند.
از دیگر مزایای سرمایه گذاری در فرابورس میتوان به کمتر بودن کارمزد خرید و فروش سهم فرابورسی نسبت به سهام بورسی اشاره کرد.
مزیت مهم دیگر آن کاهش مالیات نقل و انتقال سهام آنها می باشد. در حقیقت در معامله یک سهم در نرخ ۱۰۰۰ ریال از ۴۰ ریال برای هر سهم در خارج از بورس به ۵ ریال برای هر سهم در بازار فرابورس منجر خواهد شد. همچنین نقل و انتقال سهام به صورت آسان، سریع و کم هزینه انجام خواهد شد.
با توجه به تمامی مطالب گفته شده تا به اینجا، سرمایه گذاری در سهام بورسی ریسک کمتری نسبت به سرمایه گذاری در سهام فرابورسی دارد. کاهش ریسک در بورس همچنین بر نقد شوندگی و انتظارات آتی سهام تاثیرگذار است.
از طرفی سهولت پذیرش شرکتها در فرابورس بیشتر از بورس بوده و همچنین کامزد خرید و فروش در فرابورس کمتر از بورس است. تمامی این عوامل فرابورس را همانند بورس به گزینهای جذاب برای سرمایه گذاران تبدیل کرده است.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
سلام خسته نباشید
ما چطور بفهمیم سهمی ک خریدیم یا میخوایم بخریم تو بورس یا فرابورس؟ (با کد کارگزاری و اپلیکیشن خریدوفروش میکنیم)
سلام دوست عزیز. به سایت TSETMC مراجعه کنید، نام نماد رو سرچ کنید تا اطلاعات او نماد در اخیارتون قرار بگیره.
سلام با یک کد معاملاتی، دو نفر میتونن فعالیت کنن تو بورس جداگانه؟؟
سلام دوست عزیز. هر کد معاملاتی برای یک فرد تعریف میشه و دو نفر نمیونن از یک کد استفاده کنند.
خیلی مطالب خوبی بود ممنون
باسلام، وقت بخیر
در صورت امکان، خلاصه و مفید مفهوم اصطلاح «حجم مبنا» را توضیح دهید لطفا! سپاسگزارم
سلام و عرض ادب. در آموزش های بعدی حتما مطلبی در رابطه با حجم مبنا منتشر خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
مطالب عالی ــ… امیدوارم سیگنال های بسیار مثبتی از شما دریافت کنم….. دعا گوی شماهستم
با سلام وعرض ادب .اینجانب امروز سیگنال شما را نصب نمودم اطلاعات خوبی در اختیار سهامداران محترم قرار میدهید.شاد ومسرور باشید
خیلی ممنون از ارائه مطالب مفید شما
با تشکر از توضیحات آموزنده شما
سلام. خواهشا یک مقاله درباره حجم مبنا و نحوه محاسبه قیمت پایانی سهم و محدویدت های حداقلی و حداکثری برای ارزش ریالی حجم مبنا در بورس و فرابورس و زرد و نارنجی و قرمز بگذارید. هر سایتی که می ورم یک عددی برای خودش نوشته و هیچ دو سایتی شبیه هم نیستند. مثل اینکه واقعا هیچ کس بلد نیست حجم مبنا را محاسبه کند.
سلام دوست عزیز. به زودی مقاله ای در رابطه با حجم مبنا و نحوه محاسبه آن در سایت . اپ سیگنال درج خواهد شد. با ما همراه باشید.
سلام . تشکر و قدر دانی از زحمات شما به خاطر اطلاع رسانی و آگاهسازی مناسب افراد
درود برنامه جالب سیگنال رو به همه دوستانم پیشنهاد کردم و همه ازش راضی هستن احساس میکنم تمامی آموزشها صادقانه ودر جهت کمک به کسانی هست که قصد تصمیم گیری درست رو دارن به هر حال دمتون گرم که راهنمایی میکنید مردم با هوشیاری بهتری وارد بورس بشم باز هم ممنون از همه زحمتکشان برنامه خوب سیگنال
خیلی عالی بود ممنونم از شما
سپاسگزارم از این همه زحمات .شادومسرورباشید
تشکر
باسلام اطلاعات خوبی دریافت نمودم واز بین تمام اپلکیشنها سیگنال بهترینها برام بود بسیار ممنونم موفق وپیروز باشید.
ممنون از مطالب بسیار و ارزنده شما بنده بعد از اشنایی با برنامه سیگنال به همه دوستان پیپشنهاد کردم
ارزش ذاتی سهم خریداری شده را چگونه بفهمیم برای من مبتدی بسیارمهم است با سپاس فراوان
سلام دوست عزیز، ارزش ذاتی هر سهم را از روی صورت های مالی شرکت و تحلیل و بررسی آنها قابل تخمین است.
سلام خسته نباشید مطالب عالی بود
مطالب ارزشمندی بود، تشکر
اطلاعات بسیار مفیدی بود ممنونم.
سلام عرض ادب
بسیار سپاسگزارم از ارائه مطالب مفید بیان ساده و دقیق شما عالی بود خدا قوت
واقعآ خسته نباشیدمیگم وتشکر میکنم ازشما بابت این اطلاعات مفید وجامع دراین برنامه خوبت ن
خلاصه و مفید.ممنونم واقعا
با سلام و خسته نباشی به تیم قدرتمند سیگنال ، واقعاااا اطلاع رسانیتون عالیییییه من که به شخص تازه وارد بازار بورس شدم خیلی چیزها رو از طریق برنامه شما یاد گرفتم ، ایشالله که همین روال تا آخرش باشه 👍👍👏👏👏👏👏
س.خسته نباشید واقعا عالی بود توضیحاتون .خیلیا مث خودم هستند ک فقط فکر میکنند همه چیز رو میدونند .واقعا فقط فکر کردم میدونمتا الانکه مطالب بسیار بسیار بسیار بسیار جامع و کامل و واضح برنامه شما رو خوندمفهمیدم فقط یک درصد تا قبل ازخوندن اینمطالب بلد بودم والان ۱۰۰٪شده اطلاعاتمدر مورد بورس و سرمایه گذاری . م.
منون عالیییییییییییییییییییییییییی بود واقعا
سلام لطفا نماد فرابورس رو تحلیل کنید ممنون
خیلی عالی و گوینده هم خیلی مسلط اما کاش امکان دانلود فایل صوتی بود
آفرین بر شما و کارشناسان چیره و خبره
Thanks
بسیار عالی و قابل استفاده بود ، زنده و پاینده باشین
با سلام و خسته نباشید سوال بنده اینه که آیا نمادی که در پایه فرابوس حضور دارد.. آیا امکان دارد که به بورس انتقال یابد؟ اگر منتقل شود مزایایی هم دارد؟ اصلا چه شرایطی برای انتقال وجود دارد؟
سلام، شرکت های زیادی در بازارهای پایه فرابورس حضور دارند و در صورت احراز شرایط بازارهای اول و دوم میتوانند به این بازارها منتقل شوند
سلام
عالی بود ممنون از راهنماییهای خوبتون
اگه ممکن باشه درباره حجم مبنا هم یه گزارش تهیه کنید
همگی خسته نباشید
با ادب و احترام
سلام، آموزش مربوط به حجم مبنا در (این لینک) قرار داده شده
از توضیحات کامل و جام شما سپاسگزارم.
سلام خسته نباشید من چند ماه پیش سهامی به نام نماد وتوکاح خریداری کردم ولی چند مدتی که نه فعالیتی داره نه اجازه فروش میده من چگونه میتوانم سرمایه خودم را باز گردانم
سلام، این سهام مربوط به اوراق حق تقدم نماد وتوکا بوده، برای آشنایی بیشتر با افزایش سرمایه و حق تقدم (اینجا) کلیک کنید
برای دریافت جدیدترین اخبار بازارهای مالی با وارد کردن ایمیل خود، عضو خبرنامه سیگنال شوید
بورس، سرمایهگذاری و کسبوکار
فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور – بورس اوراق بهادار و بورس کالا – با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد. برای معاملهگران و سرمایهگذاران، این بازار تفاوت چندانی با بازار بورس ندارد و با یک کدمعاملاتی، میتوان در هردوی این بازارها به خرید و فروش پرداخت.
ورود به بازارهای فرابورس برای شرکتها از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و ورود شرکتها به این بازار آسانتر است.
سایت جدید شرکت فرابورس ایران : www.ifb.ir
آدرس سایت بورسها و سایر سایتهای رسمی سازمان بورس و… را میتوانید در لیست لینکهای بورسی مشاهده کنید.
فرابورس چیست
دستورالعمل پذیرش و عرضه اوراق بهادار در فرابورس ایران، فعالیت آن را در قالب چهار بازار مجزا تبیین کرده است که در بازار اول، دوم و اوراق مشارکت، انواع اوراق بهادار پذیرفته و در بازار سوم، تنها عرضه اوراق بهادار انجام می شود.
دراین بازار اول فرابورس علاوه بر سهام شرکتها ، واحدهای صندوق های سرمایه گذاری بانام هم پذیرش و معامله می شوند. همچنین نوسان سهام شرکتها و اوراق پذیرفته شده در بازار اول فرابورس 5 درصد بدون حجم مبنا پیش بینی شده است .
در آن سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل ده میلیارد ریال و یکسال از زمان بهره برداری آن گذشته و زیان انباشته نداشته باشد. در این بازار واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله و واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای زمین و ساختمان که نزد سازمان بورس ثبت شده اند به شرطی امکان معامله را دارند، که حداقل سرمایه صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله50 میلیارد ریال و حداقل سرمایه صندوقهای زمین ومسکن 200 میلیارد ریال و با نام باشند.
در این بازار ، صرفا سهام شرکتهای سهام عام پذیرفته می شوند. در این بازار سهام شرکتهای زیانده، تازه تاسیس، شرکتهای سهامی خاص که قصد اجرای افزایش سرمایه و تبدیل به سهامی عام را دارند و شرکتهای کوچک پذیرفته شده مورد مبادله قرار می گیرند .
در بازار دوم سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل یک میلیارد ریال ومشمول مادۀ 141 لایحۀ قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت نباشد.
بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام پذیره نویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکتهای سهامی عام در شرف تاسیس، دیگر ویژگی مهم بازار عرضه به حساب می آید. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.
در بازار عرضه فرا بورس بلوکهای سهام شرکتهای سهامی (عام، خاص، تعاونی و …) ،حقتقدم خرید سهام شرکتهای سهامی عام،سهام ناشی از افزایش سرمایۀ شرکتهای سهامی عام، پذیره نویسی سهام و اوراق مشارکت،پذیره نویسی گواهی سپرده سرمایه گذاری بانک ها، املاک و مستغلات ،امتیازبهره برداری وحق ثبت اختراعات در قالب سهام شرکتهای سهامی خاص می تواند مورد معامله قرار بگیرد.
انواع اوراق با درآمد تضمین شده از جمله اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و …که در زمان پذیرش حداقل سه ماه تا سر رسید آنها باقی مانده باشد قابل پذیرش در این بازار بوده به شرطی که بعد از پذیرش، معاملات دست دوم آنها منحصرا از طریق فرابورس انجام شود. امکان صدور اوراق مشارکت شرکتی و اوراق مشارکت قابل تعویض سهام از جمله اوراق بهادار قابل معامله در بازار اوراق مشارکت محسوب می شوندکه درکنار اوراق مشارکت رهنی، اوراق مشارکت اجاره، صکوک وگواهی سپرده بانکی سرمایه گذاری عام وخاص در بازار چهارم امکان معامله را دارند.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
در بورسینس با مقالات آموزشی، دورههای آنلاین و کتابها و… به شما کمک میکنیم درآمد بیشتری داشته باشید و سود بیشتری از سرمایهگذاری کسب کنید.
در توئیتر فالو کنید:
https://twitter.com/jahandide
سلام
به وجود تفاوت حجم مبنا اشاره ای نکرده اید
سلام. بله حق با شماست
در بورس و فرابورس حجم مبنا تفاوت داره
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *
دیدگاه
نام *
ایمیل *
ما در بورسینس به شما کمک میکنیم:
• منابع درآمد دیگری برای خودتان بسازید
• کسبوکارتان را رشد دهید
• ارزش پولتان را در برابر تـورم حفظ کنید
• از سرمایهتان برای کسب سود استفاده کنید
• سرمایهگذاری موفقتری داشته باشید
درباره بورسینس بیشتر بدانید
ایمیلتان را وارد کنید تا جدیدترین مطالب به ایمیلتان ارسال شود:
بعد از ثبت ایمیل لینک تایید برایتان ارسال میشود، لطفا روی آن کلیک کنید
سلب مسئولیت: در بازارهای مالی و سرمایهگذاری (اوراق بهادار، بازار آتی، طلا و ارز و…) ارزش داراییها ممکن است به سرعت تغییر کند و ریسک از دست رفتن سرمایه وجود دارد. محتوای موجود در سایت بورسینس صرفا جهت اطلاعرسانی است و نظرات شخصی نویسنده را منعکس میکند. بورسینس هیچ منفعت یا مسئولیتی در قبال سود و زیان کاربران ندارد و مسئولیت استفاده از تمامی مطالب و محتوای سایت بر عهده کاربران است.
Copyright © Bourseiness 2013-2019
کپیبرداری از مطالب این سایت به هرشکل، غیرمجاز و غیرقانونی است.
فرابورس شباهتهایی زیادی به بازار بورس دارد. اما نباید آن را با این بازار نیز اشتباه گرفت. اگر دقیقا میخواهید بدانید که بازار فرابورس چیست؛ در این مقاله با ما همراه باشید تا به ویژگیهای انواع بازار در فرابورس، نحوه خرید و فروش در فرابورس و موارد دیگر اشاره کنیم.
بورس واژهای است که این روزها به دلیل استقبال گستردهای که از آن شده، بسیار به گوش میخورد، اما در کنار بورس بازار دیگری به نام “فرابورس” نیز وجود دارد. بنابراین این سوال برای بسیاری از افراد پیش میآید که بازار فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟
بازار بورس و فرابورس علیرغم شباهتهای زیاد، اما تفاوتهای بنیادینی نیز با یکدیگر دارند. در این مقاله سعی داریم تا به تعریف فرابورس، تفاوت بورس با فرابورس، مزایای پذیرش در فرابورس، انواع بازار در فرابورس و دیگر موضوعات مرتبط بپردازیم.
چنانچه به دنبال یادگیری در خصوص بورس هستید، ما در مطلب دیگری با عنوان «چرا و چگونه در بازار بورس سرمایهگذاری کنیم؟» به طور جامع و مفصل در خصوص این بازار صحبت کردهایم.
اما به داستان فرابورس برگردیم و بد نیست ابتدا بدانیم که اساسا این فرابورس چیست؟ تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
فرابورس چیست
شرکتها و نهادهای مالی فعال در اقتصاد برای تامین منابع مالی اقدام به پذیرش و عرضه سهام خود در بورس میکنند تا از این طریق نقدشوندگی خود را نیز افرایش دهند.
شرکتهایی که متقاضی ورود به بورس هستند باید دارای شرایط خاص این بازار باشند اما برخی شرکتها و نهادهای مالی دارای شرایط اولیه در بورس نیستند؛ بنابراین برای این دست از شرکتها که شرایط بورسی شدن را ندارند، بازار فرابورس ایجاد شده است.
دومین بازار سرمایه کشور با نام بازار فرابورس یا Over the Counter Market به اختصار (OTC) نامیده میشود که به اصطلاحا معنای «خارج از بورس» است.
بازار فرابورس در سال 1387 با مجوز شورای عالی بورس شکل گرفت و با ساختار و سازوکار مشابه بورس، شرایط پذیرش شرکتها و نهادهای مالی را سادهتر کرده است.
فرابورس این امکان را برای شرکتهای متقاضی در بازار سهام فراهم کرده است که برای ورود سریعتر به بورس رویههای پذیرش را راحتتر پشت سر بگذارند.
به گونهای است که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
خوب تا اینجا به طور نسبی فهمیدیم که بازار فرابورس چیست و چه کارکردهایی دارد. اما سوال دیگر آن است که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
سازوکار فرابورس همانند بورس بوده و مکانی برای خرید و فروش و معاملات سهام و سایر اوراق بهادار است. در فرابورس نیز همانند بورس قیمت اوراق براساس فرآیند عرضه و تقاضا تعیین میشود.
ذکر این نکته لازم است که پذیرش شرکتها در فرابورس راحتتر بوده و قوانین سختگیرانه کمتری برای نمادهای پذیرفته شده در تابلوهای فرابورس وجود دارد. این موضوع را نیز باید در نظر گرفت که ریسک سرمایهگذاری در نمادهای حاضر در فرابورس بیشتر از نمادهای حاضر در بورس است.
سطح نظارت در فرابورس نسبت به بورس کمتر بوده و در طول یک سال مالی به دلیل شفافیت بیشتر، شرکتهای بورسی موظف هستند تعداد گزارشهای بیشتری را منتشر کنند. همین امر سبب میشود ریسک سرمایهگذاری و خرید و فروش در فرابورس نسبت به بورس بیشتر باشد.
در بازار فرابورس شفافیت کمتری وجود داشته و ریسک سرمایهگذاری در آن بیشتر است.
اگر آشنایی کلی با بورس داشته باشید میدانید که بورس از دو بخش بازار اول و بازار دوم تشکیل شده است که با یکدیگر ارتباطاتی دارند.
به این صورت که اگر شرکتی که در بازار اول بورس است و عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل میشود و بالعکس، یک شرکت با بهبود عملکرد خود میتواند به بازار اول بورس منتقل شود و ارتقا پیدا کند.
اما وضعیت فرابورس به چه شکل است و انواع بازار در فرابورس کدامند؟ ساختار فرابورس از چهار بازار تشکیل شده است که شامل بازار اول، بازار دوم، بازار پایه (زرد، نارنجی و قرمز) و بازار سوم است.
به این صورت که هر چه از بازار اول به سمت بازار سوم حرکت میکنیم شرکتها کوچکتر و احتمال ریسک بالاتر میشود.
درصد نوسان و برخی دیگر از شرایط معامله در بازار پایه و سوم نسبت به دیگر بازارهای فرابورس متفاوت است. در ادامه به معرفی انواع بازار در فرابورس میپردازیم.
طبق دستورالعملی که از سوی فرابورس ایران اعلام شده است، در بازار اول، معاملات سهام شرکتهای سهامی عامی که شرایط دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس را احراز کرده باشند، انجام میشود.
در این بازار سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری مورد معامله قرار میگیرد که حداقل 10 درصد از سهام ثبت شده شناور باشد، حداقل دو سال از زمان بهرهبرداری آن گذشته باشد.
همچنین آخرین سرمایه ثبت شده آنها حداقل یک میلیارد تومان باشد، زیان انباشته نداشته باشند و اعضای هیات مدیره و مدیرعامل آنها دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری یا تخلفاتی موثر طبق قوانین و مقررات حاکم بر بازار اوراق بهادار یا سوء شهرت حرفهای نباشند.
همچنین دامنه نوسان قیمت در این بازار ۵ درصدی و بدون حجم مبنا است.
بازار دوم نیز همانند بازار اول فرابورس، سهام شرکتهای سهامی عام را ارایه میکند. اما نکته قابل توجه این است که شرایط پذیرش در بازار دوم فرابورس نسبت به بازار اول راحتتر و منعطفتر است.
در این بازار صرفا سهام شرکتهای عامی مورد معامله قرار میگیرد که حداقل یک سال از تاسیس آن گذشته باشد، حداقل 5 درصد از سهام ثبتشده آن شناور باشد.
همچنین آخرین سرمایه ثبت شده آنها حداقل 100 میلیون تومان باشد، دعاوی دارای اثر با اهمیت بر صورتهای مالی، له یا علیه شرکت وجود نداشته باشد و همچنین اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت دارای سابقه محکومیت قطعی کیفری نباشند.
در بازار دوم، شرکتهای زیان ده و شرکتهای کوچک و تازه تاسیس و همچنین آنهایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام را دارند نیز امکان پذیرش دارند.
در ادامه بررسی انواع بازار در فرابورس به بازار پایه میرسیم. شرایط پذیرش شرکتها در بازار پایه بورس بسیار راحتتر است، به طوری که شرکتها فرایند پذیرش را طی نمیکنند.
شرکتهای درج شده در بازار پایه در سه دسته طبقه بندی میگردد: بازار پایه زرد، بازار پایه نارنجی و بازار پایه قرمز که دامنه نوسان در هر یک از این بازارها در حال حاضر به ترتیب ۳، ۲ و ۱ درصد است.
همانطور که قبلا نیز ذکر شد هرچه از بازار اول فرابورس به بازار پایه فرابورس بهخصوص بازار پایه قرمز حرکت کنید ریسک معاملات افزایش مییابد.
در بازار پایه زرد، شرکتهایی حضور دارند که درخواستی مبنی بر پذیرش ندارند و دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه فرابورس درج شوند.
در بازار پایه نارنجی، شرکتهایی که نزد سازمان بورس ثبت شدهاند، اما شرایط پذیرش را ندارند حضور دارند.
به همین ترتیب در بازار پایه قرمز نیز نماد شرکتهایی درج شده که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش میشوند. مقررات ارائه اطلاعات در این بازار به مراتب سادهتر از بازار اول و دوم است.
بازار سوم یا بازار عرضه فرابورس برای حضور آن دسته از شرکتها بوده که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.
پذیرهنویسی انواع اوراق بهادار از جمله شرکتهای سهامی عام در شرف تاسیس در بازار سوم فرابورس انجام میشود که از مهمترین ویژگیهای این بازار به شمار میآید.
برای عرضه سهام در این بازار نیازی به گذراندن فرایند پذیرش نیست و صرفا و با انجام تشریفات اداری در فرابورس نیز انجام میشود.
اوراق بهادار قابل عرضه در بازار سوم فرابورس ایران عبارتند از:
سهام شرکتهای سهامی
فرابورس چیست
سهام بینام شرکتهای سهامی عام
گواهیهای سپرده بانکی
اوراق مشارکت رهنی
صندوقهای زمین و ساختمان که در سایر بازارهای فرابورس پذیرفته نشدهاند
حق تقدم خرید سهام شرکتهای سهامی عام
سهام ناشی از افزایش سرمایه شرکتهای سهامی عام
اوراق مشارکت
اوراق مشارکت اجاره
صکوک و واحدهای سرمایهگذاری آن دسته از صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله
در ادامه این مقاله به این موضوع میپردازیم که چرا شرکتها اقدام به عرضه سهام خود در فرابورس میکنند؟ این بازار چه مزیتهایی را برای شرکتهای حاضر در آن فراهم میکند؟
در پاسخ به این سوالها باید گفت فرابورس ایران تحت نظارت دقیق سازمان بورس و اوراق بهادار است و حضور در این بازار میتواند به معرفی شرکت در سطح ملی کمک قابل توجهی کند.
ورود شرکت به بازار سرمایه موجب آشنایی قشر وسیعی از مصرف کنندگان با خریداران کالا و خدمات شرکت میشود. علاوه بر این فرابورس، مزایای متعددی را برای شرکتهای پذیرفته شده خود فراهم کرده که مهمترین آنها را عبارتند از:
1: تامین مالی آسان و ارزان
به طور کلی مهمترین کارکرد بازار سرمایه تجهیز، جمعآوری و هدایت پساندازهای کوچک به سمت اجرای طرحهای بزرگ اقتصادی است.
شرکتها به جای روی آوردن به منابع بانکی آن هم با پیچیدگیهای خاص خود میتوانند با شرایطی آسانتر از طریق بورس یا فرابورس اقدام به تامین منابع مالی مورد نیاز خود کنند.
بنابراین یکی از مهمترین مزایای پذیرش در فرابورس همین مساله تامین مالی است.
2: معافیت مالیاتی
از دیگر مزایای پذیرش در فرابورس بهرهمندی از معافیتهای مالیاتی بوده که بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، شرکتهای پذیرش شده در فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد.
به این شکل که 5 درصد از مالیات بر درآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی (فرابورس) یا خارجی پذیرفته میشود، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکتهای پذیرش شده در این بورسها یا بازارها حذف نشدهاند با تایید سازمان بورس بخشوده میشود.
همچنین سهام شرکتهایی که برای معامله در بازارهای خاپرج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان بورس حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند، معادل 2 برابر معافیتهای فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار میشوند.
به همین ترتیب اضافه شده است که از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکتها اعم از ایرانی و خارجی در بورسها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد.
بنابراین از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.
خرید و فروش در فرابورس به چه صورتی است؟
شاید برای شما نیز این سوال پیش آمده باشد که آیا برای خرید و فروش سهام در فرابورس باید کد بورسی جداگانهای دریافت کرد؟ پاسخ به این سوال خیر است.
نحوه انجام معامله در فرابورس نیز همانند بورس بوده و با همان روال میتوانید سهام شرکتهای حاضر در فرابورس را خریداری کنید و بفروشید.
خرید و فروش در فرابورس همانند بازار سرمایه یا بورس است.
شما با ثبت نام در یک کارگزاری و دریافت کد بورسی میتوانید در هر کجای دنیا که باشید با اتصال به شبکه اینترنتی به خرید و فروش سهام شرکتهای حاضر در بازار سهام اعم از بورس و فرابورس بپردازید.
کارگزاریها نهادهای واسط بین شما و شرکتهای بورسی بوده و با ایجاد کاربری برای دسترسی به معاملات روزانه بورس و فرابورس این امکان را به شما میدهند که اقدام به خرید و فروش در فرابورس کنید.
مبتدیان و افرادی که به تازگی وارد این بازار شدهاند باید بدانند که با اطلاعات کافی و بررسی کامل یک سهم اقدام به خرید یا فروش آن کنند یا در انجام معاملات خود از افراد کارشناس در این حوزه مشورت بگیرند.
مشاوره تلفنی یا حضوری
همین الان مشاوره بگیر !
مهدی کنعانی به عنوان مشاور تامین مالی و سرمایه گذاری در حوزه های مختلف جذب سرمایه، سرمایه گذاری خطرپذیر، سرمایه گذاری جمعی و سرمایه گذاری شخصی دارای مهارت و تخصص است.
میلاد مرادی، مشاور رسانهای، متخصص در حوزههای بازاریابی محتوایی، تولید محتوا متنی و مشاور خرید و فروش سهام عدالت
انواع سرمایهگذاری و روشهای سرمایهگذاری به حدی متنوع بوده که حتی با کمترین سرمایه نیز میتوان به کسب سودی منطقی در بلندمدت یا کوتاهمدت امیدوار بود.
صندوقهای سرمایهگذاری بورسی انواع مختلفی دارند که مزایا، معایب و میزان ریسک آنها با یکدیگر تفاوت دارد.
با مشاوره تلفنی سهام عدالت، در سریعترین زمان به پاسخ سوالات خود در زمینه واگذاری و فروش این سهام برسید.
برای افرادی که به تازگی به بازار سرمایه ورود پیدا کردهاند، صندوقهای سرمایهگذاری یکی از بهترین گزینهها برای فعالیت در بورس است.
این روزها بسیاری از شهروندان عادی جامعه از یکدیگر سوال میپرسند که آیا سرمایهگذاری در بورس خوب است؟ اینگونه سوالات نشان میدهند که معمولا فرد سوالکننده اساسا شناخت درستی از بازار سرمایه ندارند.
نوسانات پایین، رشد آهسته و پیوسته، نقدشوندگی بالا و تنوع در سرمایهگذاری از جمله مواردی هستند که جذابیت سرمایهگذاری در طلا را دوچندان میکنند.
سرمایهگذاری در مسکن، طلا، بورس، سکه یا ارز هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارد که سرمایهگذاران با توجه به فاکتورهای متعدد باید یکی را انتخاب کنند.
قبل از خرید خانه بهتر است با مزایا و معایب سرمایهگذاری در مسکن آشنا شوید. ممکن است روش بهتر دیگری برای سرمایهگذاری پیدا کنید.
موفقیت سرمایهگذاری در زمان رکود یا تورم؛ تا حد زیادی بستگی به تشخیص درست زمان ورود یا خروج از بازار و همچین میزان نقدینگی شما خواهد داشت.
برخی از ترفندهای خرید و فروش سهام وجود دارند که حتی سهامداران تازهکار نیز با در نظر گرفتن آنها میتوانند حاشیه سود خود را تا حدی زیادی تضمین کنند.
سوال خودتون رو به با جزئیات کامل مطرح کنید تا مشاوران برتر الوبیزنس به اونها جواب
بدهند
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
بیشتر بخوانید: تفاوت بورس و فرابورس
حتما مطالعه کنید : آیا به معاملات بورسی مالیات تعلق می گیرد؟
شرکت سبدگردان هدف در ۱۳۹۱/۱۱/۲۴ تحت شماره ۴۳۵۰۱۵ و شناسه ملی ۱۰۳۲۰۸۵۰۹۷۳ با مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار، درتهران و همزمان با شماره ۱۱۱۴۰ نزد سازمان بورس اوراق بهادار تاسیس گردید.
دفتر مرکزی: تهران، خیابان میرزای شیرازی، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
فرابورس چیست
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه 10000604 پیامک کنید.
© 1399 سبدگردان هدف تمام حقوق محفوظ است.
0